Verweer 2.0, Kort geding 26 februari 1996
Scientology (CST, RTC en New Era)
vs Karin Spaink (en plm. 100 anderen)

1. Introductie en persoonlijke geschiedenis
2. Kan openbaarheid ongedaan gemaakt worden?
3. Het publieke belang van het Fishman Affidavit
   1. De inhoud van het Fishman Affidavit
   2. Een religie dient inzicht te geven in haar geloof
   3. Scientology is ongehoord 'vasthoudend'
   4. Cos oefent ongepaste druk uit om de OT's te volgen
   5. De OT's schijnen explosief materiaal te zijn
   6. De OT's zorgen geregeld voor geestelijke problemen
   7. Het publieke belang van openbaarheid
   8. Wetenschappelijke toetsing van de OT's
   9. Vrijheid van godsdienst en geïnformeerde keuze
4. Critici zijn voor Scientology 'Fair Game'
5. Scientology legt haar critici ook op Internet het zwijgen op
6. Is auteursrecht een argument tegen publicatie?
   1. Betekent auteursrecht dat niemand mag citeren?
   2. Lijdt CoS schade door openbaarmaking door derden?
   3. De verhouding tussen de originele OT's en de fragmenten uit het Affidavit
   4. In welke context staan de geciteerde delen?
7. De OT's circuleren al sinds 1968 in het publieke circuit en zijn niet gestolen
8. CST / RTC en auteursrecht
9. De dagvaarding zelf
10. Dank, en bronnen
11. Noten en bijlagen bij verweer

Graag wil ik U (nogmaals) mijn positie uitleggen, en daarna puntsgewijs een aantal argumenten aandragen voor de legitimiteit van mijn handelen.

Het is een uitgebreid verhaal. Niet alleen is de zaak complex en wil ik graag iets van de context laten zien, teneinde beter uit te kunnen leggen waarom ik denk rechtmatig te handelen; ook wordt in de dagvaarding voorbijgegaan aan een aantal zaken die voor mij - en voor de andere mensen die in eenzelfde positie als ik verkeren, maar die niet zijn gedaagd - cruciaal zijn. Uit de dagvaarding blijkt bijvoorbeeld niet dat Scientology haar critici liever de mond wil snoeren en een kennelijke oorlog op Internet aan het uitvechten is, terwijl dat toch de achtergrond is waartegen het geheel zich afspeelt. Evenmin blijkt eruit dat Scientology regelmatig, juist met een beroep op auteursschending, mensen of instanties aanklaagt, zonder dat zij daarna haar claim weet te bewijzen. Ook blijkt niet dat Scientology regelmatig gerechtelijke uitspraken naast zich neer legt.

Bij het voorbereiden van dit verweer realiseerde ik me dat we U tamelijk overstelpen met materiaal. Misschien is dat niet verstandig: het toneel wordt er niet overzichtelijker van. Te mijner verontschuldiging kan ik alleen maar aanvoeren dat ik, in de afgelopen maanden dat ik me in de organisatie heb verdiept, meermalen ernstig ben geschokt door wat ik ben tegen gekomen. Ik zou graag iets van die onthutsing willen overbrengen. Scientology heeft een reputatie op te houden waar het het voeren van rechtszaken betreft. De organisatie staat er om bekend dat ze iemand die het oneens met ze is, niet snel los laat. Teneinde mezelf enigszins te beschermen, wapen ik me met woorden. Dat is mijn vak, tenslotte.

Voorts zal ik hier en daar iets moeten uitleggen over Internet. Het is een zinnig medium, maar in zijn werking lastig te doorgronden vanwege de vele mogelijkheden. Ik gebruik het thans ruim een jaar en ben er nu goed in thuis. Mocht U behoefte hebben aan een aanschouwelijke uitleg, dan ben ik van harte bereid U een en ander te demonstreren en U aan de hand van eventuele vragen te laten zien hoe het medium werkt.

1: Persoonlijke geschiedenis

Van Scientology wist ik tot voor september 1995 weinig; waarschijnlijk niet meer dan de gemiddelde Nederlander. Scientology, zijn dat niet die mensen van Dianetics, de aanhangers van science-fiction auteur L. Ron Hubbard, die passanten aanspreken in de Amsterdamse Kalverstraat en hen willen verleiden tot het doen van een persoonlijkheidstest? Voorts stond me iets bij van een rel over een overheidscommissie waarin ze geïnfiltreerd zouden zijn en herinner ik me iets over Narconon, een afkick-centrum dat niet zou deugen; ik meen dat er verschillende rechtszaken door Scientology gevoerd zijn en dat ze regelmatig ruzie hadden met kranten en omroepen.

Op Internet kwam ik ze vaker tegen. Eind november 1994 nam ik een account bij XS4ALL, een Internet provider. In januari en februari zag ik in diverse nieuwsgroepen noodoproepen: Scientology zou een nieuwsgroep gewist hebben en beslag hebben laten leggen bij een anonymous server, anon.penet.fi. Over het wissen van die nieuwsgroep heb ik indertijd niet lang nagedacht; ik begreep niet precies wat er aan de hand was. Wel had ik toevallig juist geleerd wat een anonymous server was: namelijk een systeem waarnaar je je bericht kunt sturen en waar je naam en e-mail adres vervangen worden door een pseudoniem, waarna het bericht alsnog ter bestemder plekke wordt bezorgd. Zulke systemen worden veel gebruikt door mensen die in de alt.support-groepen postten: niet iedereen wenst te boek te staan als aidspatiënt of slachtoffer van incest. Scientology eiste dat de beheerder van anon.penet.fi de gegevens van een bepaalde anonieme gebruiker aan hen zou doorgeven, en dreigde anders alle daar bekende gegevens op te eisen. Nu maakte een inmiddels goede vriend van me - laat ik hem X noemen - regelmatig gebruik van diezelfde anonymous server (voor hoogst onschuldige doeleinden overigens; X houdt van billekoek); ik heb X daarop gewaarschuwd dat z'n privacy gevaar liep, en heb een paar anderen gemeld dat er iets ernstigs aan de hand was.

Een maand of wat later zag ik nieuwe waarschuwingen: Scientology dreigde een computersysteem aan te vallen en in beslag te nemen. De lezers werden opgeroepen om de FactNet-kit te downloaden en die voorlopig zelf te bewaren, tot het gevaar geweken was. 'Nu ja,' dacht ik, 'weer zo'n Amerikaanse sekte. So what else is new. Het zal niet zo'n vaart lopen.' Wie of wat FactNet was, wist ik niet.

Dat was alles. Tot ik op 5 september jongstleden ineens in een Nederlandse nieuwsgroep, hacktic.heibel, het volgende bericht van Rop Gonggrijp trof:

"Op dit moment vindt ten kantore van XS4ALL in Amsterdam een gerechtelijke beslaglegging door gerechtsdeurwaarder (Dhr. Braan) plaats. Deze beslaglegging houdt verband met een vermeende inbreuk op het auteursrecht en geschiedt met verlof van de president van de rechtbank en wordt onderbouwd door artikel 444 lid 1 van het wetboek van burgerlijke rechtsvordering. De eiser is de Scientology-sekte die claimt dat er copyright schendingen plaatshebben, onder andere in de WWW-directory van de gebruiker 'fonss'.
Meer nieuws volgt snel....." (1)

Beslag? Bij XS4ALL? Bij mijn provider? Door datzelfde Scientology?

Vanaf dat moment ben ik me in de zaak gaan verdiepen. Ik kon trouwens moeilijk anders; de Nederlandse nieuwsgroepen stonden er vol van. Er waren aanvankelijk ongelovige reacties: dit moest een absurde en misplaatste grap van Gonggrijp zijn. Anderen wisten er kennelijk meer van en herplaatsten de eerdere oproep van FactNet; daarna volgde meer nieuws vanuit XS4ALL zelf. Ook de kranten schreven er uitgebreid over. Het omstreden stuk bleek geen Scientology- maar een rechtbankdocument te zijn, het zogeheten Fishman Affidavit. Scientology claimde het auteursrecht op delen ervan en eiste dat XS4ALL het document zou verwijderen; ze dreigden met een kort geding. Nadat XS4ALL de bewuste gebruiker, Fonss, had gemeld wat er aan de hand was, verwijderde Fonss het bewuste stuk zelf. Daarna werd de beslaglegging opgeheven.

Nu weet ik niet anders dan dat rechtbankdocumenten openbaar zijn. Die gedachte werd gestaafd doordat iemand artikel 15b uit de Auteurswet postte: "Als inbreuk op het auteursrecht op een door of vanwege de openbare macht openbaar gemaakt werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd verdere openbaarmaking of verveelvoudiging daarvan, tenzij het auteursrecht, hetzij in het algemeen bij de wet, besluit of verordening, hetzij in een bepaald geval blijkens mededeling op het werk zelf of bij de openbaarmaking daarvan uitdrukkelijk is voorbehouden. Ook als een zodanig voorbehoud niet is gemaakt, behoudt de maker echter het uitsluitend recht, zijn werken, die door of vanwege de openbare macht zijn openbaar gemaakt, in een bundel verenigd te doen verschijnen." Toen ik het bewuste Affidavit opzocht op Internet (het was ook elders te vinden) bleek mij niets van zo'n voorbehoud. En degene bij wie ik Fishman ophaalde, had niets gebundeld of wat ook - die had uitsluitend het rechtbankdocument op z'n homepage staan, inclusief de gewraakte delen ervan.

Het leek me derhalve volstrekt gerechtvaardigd zo'n stuk openbaar te maken - of in dit geval juister gesteld: om een poging te doen het openbaar te houden. Ook anderen dachten er zo over. DB.NL, de Digitale Burgerbeweging Nederland, plaatste op 8 september een oproep om in protest te komen. (2) Met een andere verontwaardigde XS4ALL-gebruiker die had gezegd het stuk op zijn homepage te willen zetten, Johan Wevers, heb ik overlegd. Mij leek het niet verstandig een nieuwe homepage bij XS4ALL te zetten: die hadden kennelijk al problemen genoeg met Scientology, en bovendien: het ging niet om XS4ALL. Inmiddels was gebleken dat Scientology elders complete computersystemen in beslag had genomen vanwege de aanwezigheid van het document daar, en dat ze op Internet zelf nogal hadden huisgehouden. Om duidelijk te maken dat het hier geen ruzie tussen een enkele provider en de sekte betrof, nam ik een account bij Planet Internet en zette daar een Fishman homepage neer. Dat heb ik op 18 september, tien dagen na de oproep van DB.NL, meegedeeld in een aantal nieuwsgroepen. (3) Inmiddels waren er een paar andere publiek aangekondigde homepages bij gekomen: een op XS4ALL, een op DDS, een op de TUE (een universiteit) en een bij Cistron; kort na mijn mededeling volgde er een bij Euronet.

Aangezien ik me realiseerde dat zo'n handvol pagina's makkelijk weg te krijgen is, verstuurde ik een paar dagen later een oproep en vroeg een groot aantal mensen of ze zich in deze zaak wilden verdiepen en wilden overwegen zelf ook zo'n homepage op te zetten. (4) Een aantal mensen gaf daar gevolg aan. Aangezien zij hun homepage bij mij meldden, begon ik een lijst bij te houden en stuurde de deelnemers tevens elke avond een rondzendlijst, waar het laatste nieuws in stond.

Het werd letterlijk een sneeuwbal. In nieuwsgroepen kwam ik mededelingen van nieuwe Fishman-homepages tegen, andere deelnemers meldden me dat ze er ergens een hadden aangetroffen die nog niet op de lijst stond, etc.; vaak mensen die ik nooit had aangeschreven. Op 23 september waren het er dertien, op de 25e tweeëntwintig, op de 26e eenendertig, op de 27e vijfenveertig, op de 30e achtenvijftig. Er was zelfs iemand die een script schreef, zodat je onder Unix (een besturingssysteem) alleen het commando '~jordan/fishman4all' hoefde in te tikken en dan regelde alles zich vanzelf: er werd automatisch een Fishman-homepage opgezet, je oude homepage werd aangepast, de permissies werden goed gezet en er ging bovendien een mailtje naar mij om te melden dat er een nieuwe deelnemer was.

Inmiddels zijn er plusminus honderd deelnemers. Er vallen er eens wat af, er komen er wat bij, maar het aantal Fishman-homepages is sinds november weken stabiel, ook nadat het kort geding werd aangekondigd.

Onder de deelnemers bevinden zich gerenommeerde personen of instanties: buiten het Tweede Kamerlid Oussama Cherribi ook AKO-prijswinnaar Marcel Möring, het weekblad de Groene Amsterdammer en TROS On-line. (De Tros heeft op 20 november, om fatsoenlijk verslag te kunnen doen van de zaak, haar pagina verwijderd; Oussama Cherribi heeft zijn pagina tijdelijk weggehaald omdat hij zowel privé als op zijn werk buitengewoon veel last ondervond van Scientology-leden die hem belden of bij de Tweede Kamer opwachtten; hij heeft uitdrukkelijk gezegd de pagina vlak voor het geding dient, weer open te stellen. Zowel de Tros als Cherribi hebben hun homepage pas ver na de eerste dagvaarding verwijderd. Cherribi heeft dat overigens liever uitdrukkelijk niet gedaan om te voorkomen dat hij in rechte betrokken zou worden: liever was hij gedaagd geweest. (5)

Hoewel ik aanvankelijk aarzelde of ik het op een proces zou durven laten aankomen - een aarzeling die niet zozeer werd ingegeven door twijfels over de noodzaak of de rechtmatigheid van dit protest, maar uitsluitend omdat de Church of Scientology (CoS) de naam heeft het haar critici op talloos veel manieren lastig te maken, en ik zoiets daarom niet alleen durfde - maakte de hoeveelheid medestanders dat mijn positie veranderde. Toen Cherribi, kamerlid voor de VVD, liet weten ook een Fishman-homepage te hebben en niet voor druk van Scientology te zullen wijken, heb ik op 28 september met een aantal mensen overlegd. Die avond viel het besluit dat Oussama, 'Newkid' en ik het desnoods tot een rechtszaak zouden laten komen, omdat wij meenden in ons recht te staan en wij geen van allen de claim van Scientology dat plaatsing van het Fishman Affidavit een schending van het auteursrecht inhield, op hún woord wensten te geloven.

Niet alleen omdat ze wel eens vaker iets beweren dat onjuist of niet steekhoudend blijkt te zijn, maar vooral omdat de enige die gekwalificeerd is om in een dergelijke kwestie een oordeel te vellen, de rechter is. Oftewel U, en niet Scientology.

Dat we gelijk hadden te menen dat men Scientology's claims niet zonder meer voor waar en gerechtvaardigd kan aannemen, en vonden dat de organisatie haar stellingen eerst maar moest onderbouwen, moge uit de rechtsgang van deze kwestie blijken. Twee dagen voor het eerste kort geding zou dienen, liet Scientology de zaak plotseling vallen: bij gebrek aan bewijs. Een door hen ingeschakelde notaris kon, zo blijkt uit het verzoek tot uitstel dat U op 11 december 1995 bereikte, niet aantonen dat er inderdaad auteursrechtschending van OT 1 t/m OT 7 had plaatsgevonden. In de huidige dagvaarding zijn, naar mijn smaak om diezelfde reden - dat CoS al die tijd meer heeft geëist dan zij kan waarmaken - een aantal claims verzacht, dan wel ingetrokken. Meer daarover later.

Terug naar de inhoudsopgave


2: Kan openbaarheid ongedaan gemaakt worden?

De voorgeschiedenis van het Fishman Affidavit is als volgt. Steven Fishman heeft fraude gepleegd (naar eigen zeggen op instigatie van CoS), onder meer om aan de kosten van zijn interne opleiding te kunnen voldoen.

De serie hogere cursussen volgen - in het kerkjargon: 'Crossing The Bridge', oftewel OT 1 tot en met OT 8 volgen - is inderdaad zeer begrotelijk. Op grond van interne prijslijsten en advertenties in Scientology-uitgaven zijn betrouwbare berekeningen gemaakt; Crossing The Bridge kost ten minste 350.000 dollar, meestal meer. (6) Auditen, een onmisbaar onderdeel van de procedure, kostte in Nederland in 1883 al f 7093,- per blok van 12,5 uur. (7) Leden kunnen de cursussen tegen gereduceerde prijs volgen wanneer ze intern werken; ook op het auditen kunnen ze een korting krijgen. In het contract dat ze krijgen, moeten ze echter beloven het verschil tussen de gereduceerde en de officiële prijs terug te betalen wanneer ze Scientology ooit willen verlaten. Deze zg. 'Freeloader's Debt' bindt mensen met handen en voeten. (8)

Fishman werd in juli 1988 door de FBI gearresteerd en kwam voor de rechter. In een verklaring schrijft Fishman dat hij door Scientology opgeleid was om deel te nemen aan een 'securities class action fraud scheme', een ingewikkeld procédé waarbij waarde-certificaten worden vervalst; hij zou zijn opleiding hebben gekregen van stafleden van de Church of Scientology Miami Org [Organisation] en de Church of Scientology Mission in Fort Lauderdale, en werd door hen geïnstrueerd. (9) Scientology ontkent elke betrokkenheid. Fishman werd schuldig bevonden en kreeg vijf jaar. In de gevangenis keerde hij zich gaandeweg af van de organisatie, daarbij begeleid door de psycholoog Geertz. In december 1992 werd hij voorwaardelijk vrijgelaten.

In 1991 werden beiden door Time Magazine geïnterviewd; journalist Richard Behar werkte aan een uitgebreid artikel, dat later als coverstory zou verschijnen onder de titel "The Thriving Cult of Greed and Power". In dat artikel schrijft Behar het volgende over Fishman:

"Occasionally a Scientologist's business antics land him in jail. Last August a former devotee named Steven Fishman began serving a five-year prison term in Florida. His crime: stealing blank stock-confirmation slips from his employer, a major brokerage house, to use as proof that he owned stock entitling him to join dozens of successful class-action lawsuits. Fishman made roughly $1 million this way from 1983 to 1988 and spent as much as 30 % of the loit on Scientology books and tapes.
Scientology denies any tie to the Fishman scam, a claim strongly disputed by both Fishman and his longtime psychiatrist, Uwe Geertz, a prominent Florida hypnotist. Both men claim that when arrested, Fishman was ordered by the church to kill Geertz and then do an "EOC," or end of cycle, which is church jargon for suicide." (10)

Scientology begon in november 1991 op grond van dit artikel een proces tegen zowel Time als tegen Fishman & Geertz.

Van Time eiste de sekte 416 miljoen dollar schadevergoeding. De zaak is nog altijd niet afgehandeld, hoewel naarmate meer rechters zich erover buigen, er meer passages uit het artikel 'vrijgesproken' zijn. In een uitspraak op 14 november 1995 is bepaald dat er nog slechts één zin resteert die betwistbaar is; die zal nu aan een jury-rechtbank worden voorgelegd. Met betrekking tot de boven geciteerde alinea "Scientology denies ... for suicide" stelt de rechter dat een en ander 'niet zonder meer onaannemelijk' is. (11)

In Nederland heeft Scientology over een bewerking van ditzelfde artikel in Het Beste eveneens geprocedeerd; de zaak was hier reeds op 9 april 1992 definitief afgehandeld. Volgens de Nederlandse rechter mocht Reader's Digest inderdaad schrijven dat Scientology 'een uiterst winstgevende, wereldomvattende zwendelbeweging' is 'die haar leden en ieder die kritiek op haar heeft op maffia-achtige manier intimideert,' en meer van dat fraais. (12)

Van Fishman en Geertz eiste Scientology een miljoen dollar. Om in het proces zijn beweringen te staven dat Scientology hem 'gehersenspoeld' had en hij geestelijk geen vrij mens was gedurende zijn tijd bij de sekte, overhandigde Fishman documenten die aan Scientology werden toegeschreven, waaronder de zogeheten OT-levels.

Over zijn motief om dit te doen, zegt hij:

"In the course of defending my civil suit, I had to prove something that I was unable to prove during the course of my criminal trial -- that Scientology had influenced my thinking in order to get me to commit financial crimes for them. In order to defend my lawsuit, I also had to prove that I was driven psychotic by the Church, a condition known in Church jargon as "PTS (Potential Trouble Source) Type 3."
In order to do this, I introduced into the court record OT Levels I through VII, which I obtained not through discovery in any legal proceeding but which I had purchased in 1987 from fellow Scientologist Ellie Bolger of Clearwater. I also introduced OT VIII, which I had received from my former criminal attorney, who had obtained the materials from expert witness Richard Ofshe." (9)

Voorts was Fishman voornemens een aantal hoge Scientology-leden als getuige op te roepen. Scientology liet de aanklacht daarop vallen. Ze stelden op eigen initiatief een 'dismiss with prejudice' voor; dat betekent dat ze nooit meer op de zaak kunnen terugkomen.

De OT-levels, door de rechter geaccepteerd als bewijs, waren vanaf dat moment onderdeel van het Fishman Affidavit. Het dossier bevond zich in de rechtbankbibliotheek en iedereen kon het vrij opvragen. De griffie stuurde het Affidavit op verzoek ook toe: voor 50 dollarcent per pagina - in totaal $36,50 - kon je het stuk laten kopiëren. Delen van de OT-levels, de hogere cursussen die Scientology als 'handelsgeheim' én als auteursrechtelijk beschermd materiaal definieerde, waren voor iedereen toegankelijk geworden.

Pogingen van CoS om het dossier - of tenminste dit deel ervan - via legale weg te sluiten, mislukten herhaaldelijk. Scientology echter verhinderde al die tijd dat mensen gebruik konden maken van hun recht op inzage: acht leden, die in ploegendienst werkten, vroegen het dossier elke ochtend op en leverden het aan het eind van de dag weer in opdat anderen er geen toegang toe hadden. Frappant is dat een van de prominente advocaten van Scientology, Helena K. Kobrin, dat ook min of meer triomfantelijk meldt in een e-mail aan mij; ze vindt het kennelijk normaal dat haar organisatie het Amerikaanse burgers al die tijd onmogelijk heeft gemaakt gebruik van hun recht te maken:

"[T]hese materials are of such significance to my clients that they had people at the court checking out the files every day before they were sealed, so that others could not obtain access to them." (13)

Sommigen vroegen de stukken op bij de griffie. Dat deed ook de Washington Post, die daarna in een artikel uit de OT's citeerde. Scientology diende een aanklacht tegen de Washington Post in; de Washington Post zou onrechtmatig aan de stukken zijn gekomen. Rechter Leonie Brinkema wees die eis als absurd af en vatte de eerdere pogingen van Scientology om (delen van) het Fishman Affidavit te sluiten, in haar uitspraak als volgt samen:

"[T]he plaintiff had moved the district court to seal the file and the court had denied that request.
When the district court refused to seal the file, plaintiff appealed that decision to the Ninth Circuit which reversed the district court in an unpublished opinion on August 30, 1994. The Ninth Circuit remanded the case with instructions to the lower court to determine whether the disputed documents contain trade secrets or were irrelevant to any of the issues in the case. In reaching their decision, the Ninth Circuit recognized the tension between the public's right of access to judicial records and the supervisory power of the court to ensure that its files not become "vehicle[s] for improper purposes." Church of Scientology Int'l v. Fishman, No. 94-55443 (9th Cir. Aug. 30, 1994). However, despite these concerns, the court's opinion did not direct the lower court to seal the file, which remained open to the public until after the Post copied the documents. Given the well recognized public right of access to court records and these facts, there is little likelihood that that the plaintiff will prevail on the argument that the Post had no right of access to the AT documents in the court file on August 14, 1995." (14)

Pas op 15 augustus 1995, na ruim twee jaar openbaar te zijn geweest, is het Fishman Affidavit door rechter Harry L. Hupp - na het zoveelste verzoek daartoe van Scientology - tijdelijk gesloten, hangende de boven beschreven uitspraak van het Ninth Circuit. (15) Op 14 november 1995 boog het Court of Appeals in Pasadena, Californië zich over deze vraag. Een uitspraak wordt pas over enkele maanden verwacht.

Al ruim voor 15 augustus 1995 echter hebben mensen kopieën opgevraagd, gelezen, gescand, in hun computer opgeslagen, bestudeerd, in nieuwsgroepen gepost, op homepages gezet en aan anderen ter inzage gegeven. Het is de vraag of de tijdelijke sluiting van het Affidavit consequenties heeft voor deze eerder gemaakte kopieën; die zijn immers volstrekt legaal verkregen. En zelfs al mocht het hof ertoe overgaan (delen van) het Affidavit voorgoed te sluiten, dan nog heeft die uitspraak waarschijnlijk uitsluitend betrekking op het rechtbank-exemplaar. Dat zal niet meer opvraagbaar zijn en daar mogen geen nieuwe kopieën van verstrekt worden. De jurisdictie van het hof zal zich vermoedelijk niet uitstrekken tot al circulerende kopieën. Of moeten al die mensen hun exemplaar in dat geval bij de betreffende rechtbank inleveren?

Openbaarheid, eenmaal legaal tot stand gebracht, kan niet ongedaan gemaakt worden, lijkt me.

Het Fishman Affidavit is, zowel voor als na de tijdelijke sluiting van het document, regelmatig gepost op alt.religion.scientology, een discussiegroep op Internet over CoS. (Overigens werden delen van de OT's daar al voor die tijd gepost; ze waren niet altijd afkomstig uit het Fishman Affidavit.) Er is, sinds het stuk voor het eerst op Internet verscheen, letterlijk geen dag geweest dat het niet ergens op een homepage of in een nieuwsgroep te vinden was. Nu wordt het stuk in Nederland op homepages gezet om het openbare karakter ervan in stand te houden; aanvankelijk werd het stuk uitsluitend gebruikt om de discussie over werking en opvattingen van Scientology mogelijk te maken, aangezien die discussie door de handelwijze van Scientology ernstig wordt bemoeilijkt. En bovenal: omdat die discussie van wezenlijk belang is. Over beide argumenten in de volgende paragrafen meer.

Terug naar de inhoudsopgave


3: Het publieke belang van het Fishman Affidavit

3.1: De inhoud van het Fishman Affidavit

Ik heb het Fishman Affidavit gelezen. De aangehechte delen vallen in twee groepen uiteen: artikelen hoe met het recht om te springen, en de zogeheten OT's.

De eerste groep bevat drie artikelen. (16) 'Hatting the Witness' en 'Addendum to Hatting the Witness' bevat uitgebreide instructies aan Scientology-leden hoe zich in rechtszaken te gedragen - een verbazingwekkende verhandeling van vijftien pagina's. Waarom zou een kerk in hemelsnaam haar gelovigen moeten opvoeden hoe een kruisverhoor te doorstaan? 'Project Quaker' is een gedetailleerde uitleg hoe stafleden aan verhoren kunnen ontkomen zonder echter van vluchten voor de wet beschuldigd te kunnen worden ("MAJOR TARGET: To ensure that all those DC staff concerned are not available for questioning by Scales yet cannot be prosecuted for fleeing") compleet met uitleg over 'safehouses' en 'early warning systems'). 'Dissemination of Material' tenslotte is een stuk van kerkleider Hubbard waarin duidelijk wordt hoe hij de buitenwereld beschouwt. In dat laatste artikel stelt hij dat de pers per definitie niet te vertrouwen is en dat elke negatieve uitlating over Scientology voor de organisatie per definitie reden moet zijn een rechtszaak wegens laster en smaad aan te spannen. Elke rechtszaak die wegens het 'beoefenen van Scientology' tegen een lid wordt aangespannen, dient voorts onmiddellijk gevolgd te worden door het indienen van een tegeneis. En rechtszaken hoeven helemaal niet gewonnen te worden, ze dienen hoofdzakelijk om tegenstanders te ruïneren en als afschrikwekkend voorbeeld voor anderen:

"...make very sure that you immediately and instantly, within two or three hours after your receipt of the warrant, have served upon the signer of the warrant, a personal civil suit for $100,000.00 damages for having caused the arrest of a Man of God going about his business in his proper profession, and for having brought about embarrasing publicity and molestation (...) And if you are foolish enough to have an attorney who tells you not to sue, immediately dismiss him and get an attorney who will sue (...) The DEFENSE of anything is UNTENABLE. The only way to defend anything is to ATTACK, and if you ever forget that, then you will lose every battle you are ever engaged in, whether it is in terms of personal conversation, public debate or court of law. NEVER BE INTERESTED IN CHARGES. DO, yourself, much MORE CHARGING, and you will WIN (...) The purpose of the suit is to harass and discourage rather than win. The law can be used very easily to harass, and enough harassment on somebody who is simply on the thin edge anyway, well knowing that he is not authorized, will generally be sufficient to cause his professional decease. If possible, of course, ruin him utterly." (17)

De andere stukken die bij het Affidavit zijn aangehecht, bevatten excerpten uit allerlei trainingsoefeningen. Het zou gaan om een deel van de zogeheten OT (Operating Thetan)-levels. Over het bestaan van deze cursussen, ook wel AT of 'Advanced Technologies' genoemd, worden de leden pas ingelicht wanneer ze de status van 'clear' hebben bereikt. Wie 'clear' is, kan MEST beheersen: Matter, Energy, Space en Time. Pas daarna leren de volgelingen dat er nog een volgende - grote en cruciale - stap gezet dient te worden vooraleer men werkelijk bevrijd is: die naar Operating Thetan.

De kern van Scientology's kosmologie staat in OT 3 beschreven, een 'must' voor iedere Scientoloog. OT 3 luidt ongeveer als volgt. 75 miljoen jaar geleden heeft Xenu, de kwade prins die over het Galactisch Universum heerste, een overbevolkingsprobleem opgelost door mensen naar de aarde te transporteren, ze in grotten op te sluiten alwaar ze zesendertig dagen lang werden 'geïmplanteerd' met valse herinneringen en dito mentale beelden. Het geheel van die implantaties staat bekend als 'R6'. Daarna verplaatste Xenu deze mensen naar vulkanen, waarin hij vervolgens waterstofbommen liet exploderen (de vulkanen zouden zich onder andere op Las Palmas en op Hawaii hebben bevonden), zodat ze stierven. Hun zielen ('thetans') zwerven nog steeds op aarde. Deze serie gebeurtenissen werd door Hubbard betiteld als 'Incident 2'. Incident 1 speelt zich nog ver hiervoor af: een quadriljoen jaar geleden (een 4 met 15 nullen), doch wordt slechts in enkele zinnen beschreven.

Wij zijn de reïncarnaties van die Thetans, maar we zijn versuft en afgestompt; Scientology leert hoe mensen hun volledige vermogens kunnen terugkrijgen en de status 'Operating Thetan' kunnen terug krijgen. Een Operating Thetan kan mensen met gedachten bedwingen, heeft een bovenmatige intelligentie, is buitengewoon gezond, kan met dieren en planten communiceren en kan buiten zijn lichaam treden.

"OT III is a vital grade. One fronts up to it and does it. When he is really done, the rewards of OT III and IV exceed his wildest dreams." (18)

Buiten de 'engrams' (oftewel trauma's, volgens CoS vaak opgedaan in eerdere levens) waarover de volgelingen in de eerdere cursussen hebben geleerd en die ze hebben moeten oplossen, blijkt in de OT's dat er ook hinderpalen zouden bestaan in de vorm van 'Body Thetans'; de aanhangers moeten die stuk voor stuk weg-'auditen'. Dat doe je door deze Body Thetans stuk voor stuk door Incident 2 of Incident 1 heen te leiden; daarna zijn ze weg. Helaas hebben ook Body Thetans het eeuwige leven en zullen ze derhalve anderen aanvallen of bezetten. Bovendien zijn er oneindig veel. (19)

Zowel de oefeningen als het verwijderen van deze Body Thetans gaat gepaard met het zogeheten 'auditen'. Daarbij moeten volgelingen, meestal onder begeleiding van een 'auditor' of leraar, allerlei tegenstrijdige noties herhalen of zich bepaalde 'incidenten' voorstellen, terwijl ze tegelijkertijd een E-meter vasthouden, een soort leugendetector die hun reactie moet meten. Soms is 'solo-auditing' mogelijk. Pas als de E-meter een gewenste uitslag geeft, dat wil zeggen: wanneer de naald op gepaste wijze uitslaat, mag de leerling door naar de volgende serie tegenstrijdigheden die hij met elkaar moet zien te verenigen of naar een gedachte waarop hij de juiste reactie moet weten te vertonen. Wanneer bijvoorbeeld het woord 'schok' achter een item staat, dient de leerling een schok 'te voelen of te denken' en de juiste reactie van de naald van de E-meter te krijgen. (20) Zo'n sessie kan uren duren. Het gaat om noties en opdrachten als:

     2. (a) You Must Survive
     2. (a) You Should Survive
        (b) You Shouldn't Survive
     3. (a) You Can Survive
     3. (b) You Can't Survive

     1. To build a Postulatingness machine
        Not to postulate yourself
     2. To build a thinkingness machine
        Not to think yourself

     1. Create (shock)
     2. Create no (shock)
     3. Destroy (shock)
     4. Destroy no (shock)

"Create in your body a feeling of calmness; create in your body sexual desire and turn it off. Continue that step until you feel you have control over the sexual drives. Create in the body a feeling of pain. Create in the body a feeling of serenity. Do the above until flat [i.e. totdat de E-meter een specifieke reactie geeft]. Create in the body a feeling of hunger and turn it off. Continue this step until you are in control of hunger drives. (...)
Now: Postulate Anger, boredom, grief, cheerfulness and serenity --- in that order. This is continued until you are sure that you can create any emotion." (24)

Terug naar de inhoudsopgave


3.2: Een religie dient inzicht te geven in haar geloof

Nu lijkt het Xenu-verhaal me eerder een space-soap opera toe dan een doordacht geheel - ik maak me bijvoorbeeld sterk dat Las Palmas en Hawaii nog niet zo lang bestaan als Hubbard meldt - maar dat is weinig relevant. Er zijn meer geloven waaraan ik zelf geen geloof hecht, en ook veel niet-Scientologen zijn ervan overtuigd dat ze een zinvolle conversatie met een boom kunnen voeren.

Wat wél zorgelijk is, is dat deze kosmologie geheim wordt gehouden. Mensen komen in aanraking met Scientology via de gratis persoonlijkheidstest die wordt aangeboden, via Dianetics of via de managerscursussen die ze thans via het bedrijf Silhouet aanbieden: mensen worden lid om 'aan zichzelf te werken', om hun persoonlijkheid sterker of gezonder te maken of iets aan hun relatie te doen. Pas wanneer ze uiteindelijk 'clear' worden verklaard - zich van hun 'engrams' oftewel trauma's hebben bevrijd - blijkt dat er nog een heel skala aan cursussen ligt te wachten, aangezien de volgeling zich daarenboven volgens Scientology dient te ontdoen van 'implants' en 'body thetans', plus zijn vorige levens dient te reconstrueren (bij voorkeur terug tot Incident 2, de ontploffing van de waterstofbommen 75 miljoen jaar geleden) en dergelijke.

Scientology-leden weten bij lidwording niet dat hen dit nadien te wachten staat, noch wat voor soort oefeningen ze geacht worden te zullen doen. Sterker nog: het is uitdrukkelijk de bedoeling hen deze kennis te onthouden. Scientology weigert doelbewust haar leden te vertellen waarin ze uiteindelijk dienen te geloven en hoe deze lessen hen bijgebracht zullen worden; pas wanneer leden "het juiste ethische besef" hebben (25) en voldoende geconditioneerd zijn, mogen ze dat beetje bij beetje en onder strikte controle leren. Op voorhand inzicht bieden geeft geen pas, vindt Scientology: de hogere materialen van de kerk worden immers 'geheim' geacht. Zelfs Leisa Goodman, een hoog kerklid die de internationale PR van CoS doet, deed het in een vraaggesprek met MTV voorkomen alsof ze nog nooit van Xenu had gehoord. (26)

Hoogst curieus. Alsof je lid wordt van de Katholieke Kerk en pas na tien jaar trouwe studie van - ja, wat? - de bijbel mag inzien, en uitsluitend dán ontdekt dat er sprake is van God, de hemel, de duivel, de zondeval en verlossing.

De commissie Witteveen, die in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid een studie verrichtte naar sekten en daarbij ook Scientology betrok, zegt over de graduele kennismaking die leden doormaken met het gedachtengoed, het volgende:

"Nu kan men stellen dat een scientoloog (...) toch wel zelf vaststelt wat hij [met een Scientology-activiteit] denkt te bereiken en in hoeverre hij de filosofie daarbij overneemt. De doelen van de activiteiten zijn evenwel door Scientology geformuleerd en cursisten ondergaan door hun deelneming daaraan een proces waarin zij zich meer en meer met de opgestelde doelen en met de organisatie gaan vereenzelvigen. In dat proces wordt bovendien de filosofie van de organisatie niet zozeer ontdekt, zoals de Scientology Kerk het graag voorstelt, als wel geleidelijk aan overgedragen. Waarlijk bijna een Kafkajaans proces, waarbij het ter hand nemen van de verdediging tevens de erkenning van schuld inhoudt. Hoezeer laat de beginnende scientoloog zich niet vergelijken met Jozef K. in Het Proces, die op een dag wordt gearresteerd zonder te weten waarom en aan wie wordt voorgehouden: "hij geeft toe de wet niet te kennen en beweert tegelijk zonder schuld te zijn". Aan de basis van het Scientology-proces staat immers in de regel de vaststelling dat er iets aan de hand is met de persoonlijkheid en dat een Scientology-training daarin verbetering kan brengen. Begeeft de scientoloog zich niet gelijk Jozef K. op weg naar een onduidelijk einddoel zonder de weg te kennen, terwijl de mensen die hem de weg wijzen, alles lijken te weten? En hoezeer roept zijn werkterrein in de vertrekken van het van papier bezwangerde gebouw aan de Nieuwe Zijds niet het beeld op van de kanselarijen waar K. het bewijsmateriaal voor zijn proces diende te vergaren? (...) Is wat wij hier schetsen een karikatuur? Als dat zo zou zijn, dan is het wel een karikatuur, die wij bevestigd weten door tientallen verhalen van mensen die met de organisatie ervaringen hebben.
Het is op dit samenstel van factoren dat zich veel van de kritiek op de activiteiten van de Scientology Kerk richt. Terechte kritiek in onze ogen, omdat de Kerk daarmee op gespannen voet komt met een beginsel dat zij zelf hoog in haar vaandel draagt, namelijk de individuele geestelijke vrijheid of, formeler gesteld, de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging." (27)

Alleen al om de hier geformuleerde reden zou Scientology naar mijn mening verplicht moeten zijn haar leden op voorhand inzage te geven in de OT-levels, of althans in een adequate beschrijving daarvan. De organisatie weigert dat echter categorisch.

Terug naar de inhoudsopgave


3.3: Scientology is ongehoord 'vasthoudend'

Wie zich eenmaal aangesloten heeft bij Scientology - bijvoorbeeld na het doen van zo'n gratis persoonlijkheidstest - komt er niet licht uit.

De Commissie Witteveen sprak bijvoorbeeld haar bezorgdheid uit over de daartoe aangewende middelen, en betitelde Scientology vanwege haar methoden om haar leden binnenboord te houden voorzichtig als 'de geïnstitutionaliseerde vasthoudendheid':

"Laten wij allereerst vaststellen dat geen vereniging kan bestaan zonder leden en dat het dus voor de hand ligt dat elke vereniging mensen als lid zal trachten aan te trekken en te behouden. Een zekere vasthoudendheid zal daarbij menige vereniging niet vreemd zijn. Wat ons in de Scientology Kerk evenwel heeft getroffen is, dat de organisatie wat wij willen noemen welhaast de 'geïnstitutionaliseerde vasthoudendheid' is. Deze manifesteert zich in de indrukwekkende veelheid van regels, werkwijzen, technieken en functies waarover zij beschikt om leden die eenmaal de lage drempel van de toegangspoort hebben overschreden binnenshuis te houden. Begint men aan een training- of processing-route, dan begeeft men zich op een stap voor stap te betreden, eindeloze ladder, waarvan we maar in het midden zullen laten of hij naar boven of naar beneden leidt. Naarmate men vordert op die ladder is het op zich zelf al moeilijker eraf te stappen. Men heeft veel tijd en geld geïnvesteerd en het uitblijven van resultaten zou die investeringen sterk aan waarde doen inboeten. En gaat men echt sterk twijfelen, dan staan er mensen klaar om die twijfel de kop in te drukken. Adviezen, evaluaties, aanmoedigingen, dreigementen, straffen, beloningen, reducties, de gehele scala van mogelijkheden wordt aangewend om de cursist althans de volgende stap te laten zetten. En is men toch van de ladder afgesprongen, dan worden de pogingen om de terugkeer te bewerkstelligen vaak langdurig en hardnekkig voortgezet; reclamemateriaal, persoonlijke brieven, telefoontjes, gesprekken, ook daarmee zijn speciale functionarissen belast." (28)

Vrijwel alle ex-leden hebben gemeld gedurende hun tijd bij CoS altijd zeer streng behandeld te zijn geweest. Wie aarzelt, twijfelt, een vraag stelt op een onterecht geacht moment, krijgt orders opnieuw te beginnen, onder het motto dat hij of zij een woord of begrip niet goed begrepen zal hebben; de oplossing voor zo'n 'M/U', misunderstood word, is de Scientology Dictionary te raadplegen en van voren af aan te beginnen. (29) De cursussen onderling bespreken staat bekend als 'verbal tech' en is verboden; zelfs echtparen mogen officieel hun vorderingen niet met elkaar doornemen. Wie zich toch aan 'verbal tech' waagt, dient voor een 'Committee of Evidence' (Comm Ev) te verschijnen wegens het plegen van een 'suppressive act'. (30)

Het bespreken, laat staan het openlijk vraagtekens zetten bij inhoud of doel van de leer of bij de wijze van opleiden is kortom niet toegestaan - en dat terwijl je niet weet wat je gaat leren. Het rotsvaste antwoord dat mensen van hun superieuren krijgen en zichzelf na verloop van tijd gaan geven, is: 'The tech is never wrong'. Hubbard over aarzelen door te gaan:

"One can also 'feel no wish to audit'. All 'no desire to audit' is some large blunder on a case." (31)

Iemand ánders heeft derhalve ergens iets verknald - maar 'the tech' zelf 'is never wrong'. Aarzeling of twijfel van leden wordt niet alleen als sluitend bewijs dat de leerling de lessen niet goed heeft verwerkt, erger nog: vaak wordt het als bewijs gezien dat iemand vijandig tegenover Scientology staat. De mensen in kwestie worden aan veiligheidscontroles onderworpen en gaan steeds meer aan zichzelf twijfelen:

"I was in session almost every day. I gradually became more and more convinced that I was the cause of the auditing "not working" on me, that I was stopping it from being successful even though I did not know how I was doing it. It was firm policy that Hubbard could do no wrong - ever, that the auditing techniques be had devised were never wrong - ever, and that the auditor applying them was rarely wrong. In the face of such totalist belief, which I completely believed at the time, the only possible cause of the failure was myself. (...)
Hubbard states categorically that criticism is a sign that one has committed a harmful or destructive action on the person or area one is critical of. This belief has high credence in Scientology and is rigidly adhered to. It is common for staff and public to receive extensive confessional auditing and security checking if they are found to have the slightest criticism of Hubbard. I now know that this practice is a very effective thoughtstopping technique and that it is solely aimed at reforming the individual's thought patterns and his conduct and was never intended for his enlightenment." (32)

Hubbard over openheid binnen Scientology:

"When somebody enrolls, consider he or she has joined up for the duration of the universe. Never permit an 'open-minded' approach (...) If they enrolled, they're aboard, and if they're aboard they're here on the same terms as the rest of us - win or die in the attempt. Never let them be half minded about being Scientologists (...) When Mrs. Pattycake comes to us to be taught, turn that wandering doubt in her eye into a fixed, dedicated glare (...) The proper instruction attitude is (...) We'd rather have you dead than incapable." (33)

Wat de zaak gecompliceerder maakt, is de angst voor represailles. Regelmatig volgen er straffen: mensen worden 'under Ethics' geplaatst, zien hun zuurverdiende diploma's en bevoegdheden plompverloren ingetrokken, moeten boenen of schrobben, mogen geen contact met anderen meer hebben, krijgen weinig slaap of voedsel. Informatie uit 'pre-clear folders' (de verslagen en tapes van de auditing-sessies) wordt regelmatig gebruikt om leden of ex-leden te chanteren. (34)

Terug naar de inhoudsopgave


3.4: Scientology oefent ongepaste druk uit om de OT's te volgen

Tegelijkertijd doet CoS er alles aan om te zorgen dat mensen die eenmaal lid zijn geworden, zo snel mogelijk doorgaan en daadwerkelijk de OT's volgen, minstens tot en met OT 3.

Daartoe zijn verschillende methodes in zwang. Verhoudingsgewijs de meest onschuldige daarvan is uitleggen dat de prijzen binnenkort fors zullen stijgen, zodat het voordelig is nu alvast vooruit te betalen. (35) Aanzienlijk ernstiger is de geestelijke pressie die wordt aangewend: de organisatie dringt er bij iemand die 'clear' is, sterk op aan zo snel mogelijk de OT's te volgen. Er wordt geschermd met grote gevaren indien de 'clear' OT 3 niet snel genoeg volgt en er is letterlijk sprake van 'pushen', oftewel de harde verkoopmethode. Hubbard:

"IT IS VITALLY IMPORTANT THAT ONE GETS ANY PERSON WHO HAS GONE CLEAR THROUGH HIS NEXT REQUIRED STEPS (...) UNTO OT(tm) I AND THROUGH OT III RAPIDLY (...) so Clears and pre-OTs do not get messed up and delayed from getting through OT 3 as they should. (...) ANYONE WHO IS CLEAR BUT NOT OT III HAD BETTER BE PUSHED UP TO OT III FAST BECAUSE OTHERWISE HE IS AT RISK." (36)

Terug naar de inhoudsopgave


3.5: Scientology beweert dat OT 3 explosief materiaal is, doch neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar leden

De OT's volgen is voor een 'clear' van vitaal belang, 'because otherwise he is at risk.' Tegelijkertijd wordt er op gehamerd dat óók de gegevens vervat in OT 3 uiterst gevaarlijk zijn. Berucht is de uitspraak dat je, wanneer je niet eerst naar behoren OT 2 hebt afgemaakt, van het lezen van OT 3 een fatale longontsteking kunt oplopen. Hubbard wees zijn volgelingen er bovendien keer op keer op dat wanneer de OT's in verkeerde handen zouden vallen, dit ertoe kon leiden dat zij mensen ermee zouden uitmoorden dan wel in slavernij zouden brengen. Hij waarschuwt zelfs voor een herhaling van Xenu's ontvoerings- annex waterstofbom-actie wanneer psychiaters of overheden de OT's zouden bemachtigen:

"To place this data near such people as psychiatrist or even states, places them in a position to enslave people or repeat the original action [i.e. doen wat Xenu deed] and cave people in. (...) others could make our salvage of people impossible. (...) [The OT material] is dangerous in unskilled or uneducated or unscrupulous hands" (37)

Ondanks deze vaak vertolkte en wijd verspreide opvatting dat de OT's bloedlink zijn, neemt Scientology geen enkele verantwoordelijkheid voor eventuele geestelijke of lichamelijke kwetsuren die haar leden bij het volgen ervan oplopen. Sterker nog, de leden - die, en daar wil ik nogmaals op wijzen, niet weten wat zij te leren krijgen - moeten voor ze de verschillende niveaus mogen volgen, allerlei vrijwaringsbrieven tekenen, dit nog buiten de algemene vrijwaringsbrief die elk lid bij zijn entrée al heeft getekend en waarin hij of zij heeft beloofd Scientology nooit in rechte te zullen betrekken.

Mensen die OT 2 gaan volgen, moeten apart accoord gaan met een verklaring dat de eventuele schade die zij tijdens het auditen oplopen, door CoS slechts tegen betaling van een fors bedrag wordt 'opgelapt'. Scientology heeft daarenboven de euvele moed dit als een boete te betitelen:

"The examiner sent me to Certs and Awards with no questions asked, and I took the OT 2 instructions home with me. The instruction packet was identical to the others, except for the addition of two new bulletins. (...) The other was a warning to the auditor not to run himself on any 'bombing incidents', or on the 'question of his identity'. Any injury done to oneself by violating this order 'would be patched up by the organization only upon payment of a $2.000 fine'." (38)

Mensen die daarna OT 3 gaan volgen, moeten van Scientology vervolgens een vrijwaringsbrief tekenen, waarin ze de organisatie ontslaan van elke aansprakelijkheid in geval ze schade oplopen door OT 3. Voormalig lid Jon Atack schrijft in 'A Piece of Blue Sky':

"Before being allowed onto the OT 3 Course I had to sign a waiver, to the effect that any damage incurred during the auditing was my own responsibility. The mystique was being poured on with a ladle and I loved every moment of it." (39)

De tekst van deze verklaring:

"I hereby sign this waiver to the effect that the Scientology Organization, its branches and members, and L. Ron Hubbard are not responsible for anything that might happen to my body or mind on OT 3. (...) It is dangerous to run OT 3 wrong. The results of these mistakes are severe. You may suffer from lack of sleep, catch pneumonia, or die." (40)

In OT 3 zelf staat het nog uitdrukkelijker: de 'implant' (de post-hypnotische suggestie) die Xenu in ons allemaal doen wortelen, is erop toegerust mensen die hem teniet willen doen, te doden. Alleen Hubbards 'tech' kan dat vermijden, maar de risco's zijn groot:

"The implant is calculated to kill (by pneumonia etc) anyone who attempts to solve it. This liability has been dispensed with by my tech development. One can freewheel through the implant and die unless it is approached as precisely outlined. The 'freewheel' (auto-running on and on) lasts too long, denies sleep etc and one dies." (41)

Of auditors toegerust zijn voor hun taak en hun protégées kunnen begeleiden bij de studie van deze zo riskant geachte OT 2 en OT 3, is volgens de organisatie voorts vreemd genoeg niet relevant. Elke vorm van auditen, hoe onvolkomen en zelfs klungelig ook, is wat Scientology betreft namelijk beter dan niet auditen:

"No auditor should audit with the fear that he will do some irreparable damage if he makes an error. (...) Any case, no matter how serious, no matter how unskilled the auditor, is better opened than left closed." (42)

Terug naar de inhoudsopgave


3.6: Mensen melden in geestelijke problemen gekomen te zijn door OT 2 en 3

Leden beginnen met grote spanning aan OT 2 en OT 3. Deels omdat ze ernaar uit gekeken hebben (hierna tellen ze pas echt mee, en krijgen ze nieuwe krachten bovendien), deels omdat de voorbereidingen - extra contracten tekenen, met waarschuwingen over risico's en dood gaan - de zaak vrij geladen maken.

De leerling moet in OT 2 net zolang met de honderden pagina's tegenstrijdige noties jongleren totdat de E-meter niet meer uitslaat (zie § 2.1) - een beproefde methode om iemand murw te maken of tot waanzin te drijven. En hoewel sommigen OT 2 in een mum van tijd weten te doorlopen, doen anderen er jaren over: Jon Atack maakt melding van iemand die 600 uur aan OT 2 besteed heeft (43). Zelf deed hij er drie dagen over.

Wie OT 2 heeft gedaan, dient meteen daarna OT 3 te volgen. De schok van het bizarre verhaal over Xenu dat daarin beschreven staat, zet iemands wereldbeeld nogal op de kop. De schrikbarende mededeling dat je 'bezet' bent door allerlei Body Thetans, maakt dat niet beter. En Hubbard hamert er telkenmale op dat dit allemaal 'feiten' zijn, gecontroleerde, bewezen feiten die hij met gevaar voor eigen leven ontdekt heeft.

Wie geen Body Thetans ontdekt, wordt aangespoord beter te gaan zoeken, want ook zij blijken er 'overvol' van te zijn:

"There are hundreds of BT's you will find.
If you find none, get audited on Dianetics in general and as above (impact list), and if you still find none, get a Review GF40 and handle all items, then go back to solo.
If you find only one or two, get the Dianetic impact list done. All 'none on OT 3' cases were later found loaded." (44)

Een weggejaagde Body Thetan is bovendien niet altijd écht weg. Hij haalt trucjes uit, of de volgeling verwisselde per ongeluk Incident 1 met Incident 2:

"Thetans in the body may obsessively copy the pictures of other thetans. Therefore you can find it seems that the thetan who just left is still there because there is a picture left. (...)
When one runs Incident I out of one thetan and then Incident II out of another (thinking it was the first one) one can get a partially run body thetan who won't blow, but who may start to go on through the whole of R6 automatically (since the basic-basic Incident I is not run, yet Incident II is). One can get quite ill doing this as the illness in R6 can turn on." (45)

De onmogelijkheid al die Body Thetans weg te 'auditen', gekoppeld aan de onzekerheid of ze dan ook inderdaad verdwenen zijn, maakt mensen angstig en obsessief. Jon Atack maakt melding van twee mensen die deze procedure elf jaar lang elke dag hebben uitgevoerd. (46)

Bovendien zet het verhaal over Incident 2 - Xenu, de 36 dagen lang geïmplanteerde beelden - het wereldbeeld van sommige mensen dusdanig op de kop, dat het dreigt hen psychologisch te breken. Voeg daarbij de strenge regels en het schuldgevoel waarmee een en ander gepaard gaat, en het zal duidelijk zijn dat er vrij eenvoudig grote spanningen kunnen ontstaan tussen de (soms angstige) loyaliteit van de leden aan Scientology enerzijds en hun gezond verstand anderzijds.

Margery Wakefield, die op zeventienjarige leeftijd lid werd, en naar Los Angeles ging om daar voor auditor te studeren, kon na tien jaar eindelijk OT 1 t/m 3 betalen: ze kreeg een erfenis. Ze beschrijft wat haar bij het volbrengen van OT 3 overkwam:

"I was feeling very strange. I had been programmed under hypnosis for ten years to accept as gospel everything said or written by Hubbard. I had paid thousands of dollars to gain access to the privileged OT 3 material. I was programmed to believe. But the materials were too absurd to be believed. The result was that my mind, like a computer which has come upon data impossible to analyze, simply refused to compute. I felt as if my mind had been completely shut down. I had an eerie sensation of mental 'floating,' of being mentally suspended in time and space. Hubbard had jammed my mind." (47)
"[I] was declared to be an OT 3 completion. But where were my gains? Why wasn't I able to leave my body at will, as had been advertised? Where were my psychic abilities? I began to have an alarming array of physical problems. (...) I was audited to spot the suppressive I was connected to. Nothing came up. I continued to have nightmares. On two occasions I woke up in the dark, screaming, thoroughly alarming the other people sleeping in the room. I started to have migraine headaches severe enough to keep me in bed for the whole day." (48)

Ook de ingelaste cursussen (ter waarde van $16.000) mogen niet baten. Wakefield wordt elke nacht gillend wakker en begint haar mede-studenten te vragen of zij wél vooruitgang boeken. Welzeker, antwoorden deze. Vanwege het stellen van deze vragen krijgt Wakefield kamer-arrest; ze wordt permanent bewaakt. Ze studeeert door; het helpt allemaal niet. Na vier weken krijgt ze bevel haar koffers te pakken. Even nog denkt ze dat ze naar een andere afdeling mag, maar:

"'You are to go back to Michigan. Here are your instructions.' I was handed a thick packet of materials. (...) I opened up the packet I had been given (...) It was a list of instructions, about thirty pages long. I was to pay back Scientology $30,000 for all services I had taken as a staff member. I was to read a long list of books and write reviews of each one. I was to run, take vitamins and write a new list of all my overts, both in this lifetime and in my past lives. Then I was to retrain on all my levels in Scientology. I was to start over as a preclear from Dianetics upward. Once I had trained up to Class 4 and demonstrated that I could again become a valuable member of the group, my petition to rejoin the group would be considered. I stared in disbelief at the document. Suddenly the truth exploded in my mind. I had been exiled from Scientology." (49)

Robert Kaufman belandde zelfs in een psychiatrisch ziekenhuis. Zijn verhaal is pijnlijk om te lezen: hij wil zelfmoord plegen, maar zelfs dan is zijn loyaliteit dusdanig groot dat hij voornamelijk vreest voor de weerslag daarvan op Scientology:

"I awoke the next morning with the thought that I would have to kill myself. Dim light outside the window told me that it was dawn in Edinburgh. I pondered the matter of my death carefully as Nash lay snoring a few feet away. Where had the thought come from? I had never had it before; but I had damaged myself beyond repair on OT III, and even the Sea Org, with their S&Ds, couldn't help me. The next logical step was suicide. I could jump off the bridge into the Edinburgh railroad yards. By doing so I would be invalidating Scientology. I couldn't stand the shame of that; my name would go up on the bulletin board. (...) The visitations appeared more frequently. I knew I was losing my mind. Something had been taken away and something put there. At times I could feel the thing in my head trying to eat its way out. Once I had a notion that my brain was quicksand, with a puckered hole through which it was sucking itself down with gurgling noises. Once it was a hole in a sofa, left by a burning cigarette, the faint trickle of smoke wafting up through charred shreds of fabric. Everything I perceived carried to me a profound disgust: colors, thoughts, memories, passing faces, all were infected with the disease, I was aghast at the power of Ron's creation, as I began to see things through his mad vision." (50)

Hana Whitfield:

"Hubbard ordered me to return to OT 3 and continue auditing on the level. I did so hesitatingly, but complied as, of course, "Hubbard knew best". During the remainder of 1969 and the whole of 1970, I audited on the level almost daily. I gradually felt worse and worse mentally and emotionally and physically.
I felt as if my personality was becoming fragmented, as if I was splitting up into hundreds of different "me's". I felt devoid of energy and will and interest in doing anything. I only wanted to get away and sleep and forget about Scientology and the Sea Org world I was living in. I was terribly worried and fearful about what was happening to me; but even though I reported it frequently, I was told by several case supervisors to just carry on. So I continued to believe that time and persistence would solve the difficult circumstances. (...) I felt mentally and emotionally drained, dull and lifeless. I did not know why. It bothered me immensely. (...)
Hubbard supervised my auditing personally for several years. I was in session almost every day. I gradually became more and more convinced that I was the cause of the auditing "not working" on me, that I was stopping it from being successful even though I did not know how I was doing it. It was firm policy that Hubbard could do no wrong- - ever, that the auditing techniques be had devised were never wrong - ever, and that the auditor applying them was rarely wrong. In the face of such totalist belief, which I completely believed at the time, the only possible cause of the failure was myself.
Then one day in 1974 during another round of auditing sessions ordered by Hubbard, I got a bad headache. Nothing that was done that day got rid of it. It continued thereafter ... and continued daily for the rest of the week ... and continued the next week ... and week after week thereafter ... and from that time on I had a headache almost constantly for 10 years. It would get so bad two or three times weekly that I was not able to work. The only way I could tolerate the intense throbbing pain was to sit in my bunk with my chin on my knees and wait out the one to three days it took for it to dull enough so I could return to work. During this period, I gradually got more and more paranoid about my "evilness". Because the cause of the headaches could not possibly be Hubbard or his philosophy or his technology, it HAD to be myself. It HAD to be something I had done or said at some time in the past, or something bad or evil about myself that I had not yet had the courage to face up to. Hubbard ordered the auditing to be continued but it never got rid of the pain." (51)

Terug naar de inhoudsopgave


3.7: (Delen van) de OT's toegankelijk houden, dient het publieke belang

Juist om de in paragraaf 3.2 t/m 3.6 genoemde redenen - Scientology dringt er sterk op aan de OT's te volgen; wijst telkenmale met grote nadruk op het enorme gevaar van de OT's, weigert niettemin er voorlichting over te geven; wijst elke verantwoordelijkheid van de hand; het lijkt de organisatie niet te deren dat haar leden daar niet altijd tegen bestand zijn, sterker nog, ze heft daarop boetes of verwijdert mensen - hebben Engelse rechters herhaaldelijk toegestaan dat auteurs (Vosper, Kaufman en Atack) forse delen van OT 3 citeerden. Vooral Kaufmans zaak is interessant, aangezien hij in boekvorm meer uit OT 3 heeft geciteerd dan wie ook.

Scientology procedeerde uiteraard, en wilde publicatie van Robert Kaufmans boek tegenhouden. Kaufman en zijn uitgever werden gedaagd. De rechter, Judge Goff, wees Scientology's eis af, met een beroep op het publiek belang: een eventuele inbreuk op auteursrecht en handelsgeheimen is daaraan ondergeschikt. Hij citeerde met instemming Lord Denning:

"There are some things which may be required to be disclosed in the public interest, in which event no confidence can be prayed in aid to keep them secret,"

en haalde nog een andere uitspraak aan:

"[N]o private obligations can dispense with that universal one which lies on every member of the society to discover every design wich may be performed, contrary to the laws of the society, to destroy the public welfare." (52)

De zaak kwam opnieuw voor; het boek was inmiddels uitgegeven. In zijn tweede uitspraak wees Goff op de hem bekende gevallen van mensen die psychotisch waren geworden door bestudering van OT 3, herinnerde hij eraan dat Scientology volgens haar eigen beleidslijnen liever onbevoegde auditors aan 'een case' zet dan iemand niet te auditen, terwijl zij tegelijkertijd beweert dat fouten tijdens het auditen uiterst riskant zijn, doch dat zij niettemin elke verantwoordelijkheid voor haar handelen afwijst, en vonniste:

"[I]n my judgment the passages sought to be protected are pernicious nonsense, and I accept the submission that equity will not lend its hand to prevent disclosure of such matters. It was argued that there is no case in which an injuction has been refused on that ground, but the facts here are unlike those of any other confidence case of which I am aware,a and in any case I find support for the submission in the judgment of Megarry, J. in CoCo v A.N. Clark (Engineers) Ltd. [1969] R.P.C. 41 at 48, line 26 et seq, where he said: "Equity ought not to be invoked merely to protect trivial tittle-tattle however confidential."
By analogy, ought it to be invoked to protect what I see here, which, even if I am wrong in finding it to be dangerous, is at best absurd?I again refer to pages 105-106 and 111 of the book. In my judgement, the answer is 'No'.
Accordingly in my judgment this action fails and must be dismissed on the following grounds: (...)
2. On the defense of disclosure in the public interest.
3. Because the plaintiffs do not, in this matter - that is, the protection of their secrets - come into equity with clean hands.. (...)
5. In any event the subject matter of the confidence is not such as the court will protect. (53)

Terug naar de inhoudsopgave


3.8: Alleen door (delen van) de OT's toegankelijk te houden is enigerlei wetenschappelijke toetsing mogelijk

Een ander argument om (delen) van de OT's openbaar te maken of te houden, is dat Scientology keer op keer claimt dat de erin vervatte gegevens 'harde feiten' zijn. Hubbard beweerde sowieso een geniaal wetenschaper te zijn, die in zijn eentje meer ontdekt had dan veel anderen tesamen. Hij komt daarnaast in de OT's met schijnbaar nauwkeurige gegevens; hij bepaalt bijvoorbeeld tot op tienden van secondes exact hoe lang een bepaalde gebeurtenis duurde die zoveel triljoen jaar gelden plaatsvond. Hij schrijft zijn 'bevindingen' en aanwijzingen in een bijna technische stijl: doe dit, doe dat; als dit, dan dat; eerst zus, dan komt zo; dat alles doorspekt met afkortingen en quasi-technische termen. Dat geeft de OT's het aanzien van de formules voor een natuurwetenschappelijk fenomeneen en geeft ze dezelfde ondoorzichtigheid als die van een computerhandleiding.

De gedachte dat dit ales wetenschappelijk getoets is, wordt door Scientology hoog gehouden. Tegelijkertijd echter onthoudt zij iedereen de mogelijkheid deze 'feiten' te controleren, zoals gewoon is in wetenschappelijk onderzoek.

In dit verband wil ik er graag op wijzen dat, pas nadat OT 3 enigszins begon te circuleren, het mogelijk werd de kosmologie en geologie die CoS als door Hubbard bewezen feiten presenteert, ook daadwerkelijk te toetsen. Sommige critici hebben de uitdaging ogenblikkelijk aangenomen. Zo presenteerde Peter Forde een onderzoek naar de vulkanen waarover Hubbard spreekt en waar Xenu's waterstofbommen ontploft zouden zijn. Er bleef niet veel van die claims over. (54)

Zulke wetenschappelijke disputen zijn rond andere geloven heel normaal. Fossielenonderzoek wordt ingezet om de zeven dagen der schepping te weerleggen; Darwin's evolutieleer wordt met hetzelfde doel gebruikt. Omgekeerd pogen christelijke wetenschappers te bewijzen hoe fossielen ook door God werden geschapen. Er is sprake van een soms moeizame, maar wel oprechte discussie. En juist Scientology, dat zich een 'wetenschappelijk' geloof noemt, verhindert zo'n debat door haar credo tot topgeheim te verklaren.

Terug naar de inhoudsopgave


3.9: (Delen van) de OT's toegankelijk houden, dient de vrijheid van godsdienst en het recht op een geïnformeerde keuze

Doordat Scientology haar leden op voorhand weigert te vertellen wat de kern van haar opvattingen is, zorgt zij er feitelijk voor dat haar leden de organisatie op oneigenlijke gronden toetreden. Bovendien verhindert zij er de discussie over haar opvattingen mee.

Juist om deze gedachte te staven - Scientology maakt het haar leden, op diverse manieren, onmogelijk vrij te denken en verhindert kritische reflectie - heeft Steven Fishman indertijd delen van de OT's als bewijs ingediend, en juist daarom pleit hij nog altijd hartstochtelijk voor het openhouden van zijn Affidavit, het rechtbankstuk waarin delen van de OT's zijn opgenomen:

"To the Court of Appeals:
What is truly ironic is that these attorneys from the Church of Scientology are asking you to hide Scientology beliefs from Scientologists; while on the other hand I am asking you to allow everyone, including and especially Scientologists, full access to Scientology beliefs. So what is really happening here is that Church management is asking you to prevent their own members from seeing, knowing and understanding their secrets, and I am actually asking the Court to preserve the rights of Scientologists, ex-Scientologists and everyone else and protect us from Church management who have told the Court that we are eligible to see, know and understand these Scientology secrets only if we are eligible to see these secrets and also only if we are first exposed to enough Scientology so that we will unquestionably believe these secrets. (...)
And at the same time, they are also saying to you, 'We only want to show these secrets to people who will unquestioningly believe them', because obviously, everyone else is either ineligible or not exposed to enough non-secret Scientology. (...)
It all goes back to an issue that the Church of Scientology has been avoiding all throughout this case, and which is so obvious that I have to repeat it before the Court right now: There is something wrong with using the word 'church' and the word 'secret' in the same sentence. Why should a Church have secrets? A secret is something that you have to hide. Why does a Church have to hide its own doctrine? Are they ashamed of it? Do they fear that if too many people found out about these secrets they would not belong to this Church anymore?
I am not here to argue whether anyone should be a Scientologist or not. If someone wants to practice Scientology they have every right to do it. And if someone is practicing Scientology, and they read these upper level materials, and they then continue practicing Scientology, that should be their absolute right to do so. And if someone read these upper level materials, and they said, 'I don't agree with this stuff', it should be there absolute right to disagree with it, and then continue to practice or discontinue to practice Scientology as they saw fit. That is their absolute right too. (...)
There are a lot of people out there both in and out of Scientology who have a right to religious freedom. That is the freedom of information so people can make an informed choice about the most sacred decision --- what they want to accept or not accept as the truth. The minute anything is hidden by a religion, whether a trade secret or just a plain old secret, then what is really being hidden is the truth." (55)

Ook de Commissie Witteveen drong aan op openheid omtrent de OT's, en achtte het nalaten daarvan zelfs in strijd met ieders fundamentele rechten:

"[D]e Kerk [staat] daarmee op gespannen voet met een beginsel dat zij zelf hoog in haar vaandel draagt, namelijk de individuele geestelijke vrijheid of, formeler gesteld, de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.
In alle pleidooien van de SKA [Scientlogy Kerk Amsterdam] blijft ietwat onderbelicht dat dit vrijheidsrecht zich niet alleen richt tot de overheid, maar ook tot de burgers in hun onderlinge verkeer. Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging houdt wel degelijk ook in dat mensen zich dienen te onthouden van het uitoefenen van ontoelaatbare druk op hun medemensen op het gebied van godsdienst en levensovertuiging. De gang van zaken in de Scientology Kerk lijkt ons niet geheel met dat aspect van het grondrecht in overeenstemming. Wij menen dat de SKA - en wat ons betreft de Kerk als geheel - er verstandig aan zou doen zich te beraden op mogelijkheden om haar procedures en handelwijze in die zin aan te passen (...) In dat verband wijzen wij op de noodzaak zorgvuldiger voorlichting te bieden aan aspirant-leden over (...) de achterliggende filosofie (...) Gegeven haar opvattingen over dit grondrecht mag van de Kerk worden verwacht dat zij haar eigen handelen met de geest van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging doet stroken en dat zij zoveel mogelijk tracht te voorkomen dat haar uitgerekend op die grond verwijten zouden kunnen worden gemaakt." (56)

Twee weken geleden, op 8 februari 1996, heeft het Tweede Kamerlid Bakker (D66) op grond van ditzelfde rapport vragen gesteld aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport:

"1. Herinnert u zich het rapport van de subcommissie sekten van de vaste commissie voor de volksgezondheid uit 1984? Herinnert u zich met name de opvatting uit dit rapport dat de organisatie en het gedrag van de Scientology Kerk Amsterdam op gespannen voet staat met twee grondrechten, te weten de vrijheid van godsdienst en de eerbiedinging van de persoonlijke levenssfeer, waarna de commissie het volgende concludeert: 'Zou de Kerk niet bereid blijken daarin metterdaad verandering te brengen, dan zou de vraag gesteld moeten worden of zij daarmee niet binnen de wettelijke termen van een verboden rechtspersoon zou vallen'? (...)
3. Bent u bereid om te onderzoeken of de conclusie van de subcommissie uit 1984 dat sprake is van een organisatie die op gespannen voet staat met de genoemde grondrechten, nog altijd actueel is?" (57)

Terug naar de inhoudsopgave


4: Critici zijn voor Scientology 'Fair Game'

Scientology heeft het niet op kritiek, vragen of bezwaren - noch van haar eigen leden, noch van buitenstaanders. Wie lid wordt, tekent de zogenaamde 'Enrollment application', waarin eenieder die bij de kerk cursussen volgt en auditing doet, voorgoed afscheid neemt van een aantal basisrechten. Nadat de kerk eerst alle vormen van verantwoordelijkheid afwijst, wordt het lid geacht accoord te gaan met onder meer het volgende:

"...in the event I have any dispute with the Church which cannot be resolved informally by direct communication, resolution of that dispute may be pursued solely through the internal procedures of the Church's Ethics, Justice and Binding Religious Arbitration system. (...)
I acknowledge, understand and agree that in no event shall any dispute, claim or controversy arising out of my participation in the service be submitted to a court for judicial determination. Moreover, I understand and agree that by signing and submitting this application/agreement, I am waiving any right which I may have to have disputes hereunder decided in a court of law, before a judge or a judge and jury. (...)
Knowing this, I am voluntarily participating in the service with knowledge of the general activities involved and I hereby agree to accept any and all known or unknown risks of injury, loss or damage. (...)
I have carefully read this application/agreement and general release and fully understand its contents and consequence. I am aware that by signing below, I am forever giving up my right to sue the foundation, its staff and/or other related organizations for any injury or damage suffered in any way connected with the service activities." (58)

Voor wie intern kritiek heeft, heeft de kerk speciale categorieën met bijbehorende straffen bedacht. Wie tot 'enemy' verklaard wordt - een categorie die ook op niet-leden wordt toegepast - is SP: Suppressive Person. Een Suppressive Person is vogelvrij: met SP's mag elk Scientology-lid werkelijk alles doen. Die praktijk staat bekend als 'Fair Gaming', letterlijk vertaald: op loslopend wild jagen.

"Fair game. May be deprived of property or injured by any means by any Scientologist without any discipline of the Scientologist. May be tricked, sued or lied to or destroyed." (59)

Voor het stadium van 'enemy' liggen nog vele vormen van interne repercussies. Een van de meest kwalijke is RPF: het Rehabilitation Project Force, plaatsen waar mensen tot inkeer zouden moeten komen en opnieuw aan hun 'techniek' moeten werken om betere gelovigen te worden. In de praktijk worden deze RPF's, waar er momenteel naar verluidt vier van zijn, door ex-leden omschreven als dwangkampen. De leden moeten hard werken, krijgen nauwelijks slaap, weinig eten, en worden permanent geschoffeerd en gebrutaliseerd:

"The RPF was represented as a place, a group, where those assigned to it could rehabilitate themselves using Hubbard's techniques. In actuality, it was a type of slave labor camp whose members lived, ate and worked in squalid, degrading conditions and who were utterly forbidden to talk to anyone but their own kind. They were completely segregated from normal crew. One evening I saw its members on the aft deck. They were eating with their hands out of buckets containing leftover food - they were standing around a large pot of leftovers shoveling them into their mouths with their hands as if they were starving. I developed a very real horror of the RPF and what it represented and a slowly growing fear of Hubbard and the organization from that point onward." (60)

De hoeveelheid rechtszaken die Scientology tegen journalisten, schrijvers, kranten, tijdschriften, programmamakers en omroepen heeft aangespannen, maakt duidelijk dat publieke berichten van buitenstaanders over de organisatie evenmin op prijs worden gesteld.

In The Manual of Justice beschrijft Hubbard hoe te reageren op kritische artikelen over Scientology:

"Hire a private detective of a national-type firm to investigate the writer, not the magazine, and get any criminal or Communist back-ground the man has. (Because all subversive activities foolishly use criminals they 'have something on' and men who have been paid to attack attack us, you'll have data incoming from the detective agency if they do their work well. Have your lawyers or solicitors write the magazine threatening suit. (Hardly ever permit a real suit - they're more of a nuisance to you than they're worth.) Use the data you got from the detective at long last to write the author of the article a very tantalizing letter. Don't give him your data on him. Just tell him we know something very interesting about him and wouldn't he like to come in and talk about it. (If he comes, ask him to sign a confession of collusion and slander - people at that level often will, just to commit suicide - and publish it in a paid ad in the paper if you get it.) Chances are he won't arrive. But he'll sure shudder into silence. (...) Give any new data you have from the detective to your attorneys for their use against the magazine." (61)

Kritische boeken verdwijnen regelmatig uit openbare bibliotheken; kritische artikelen uit tijdschriften in bibliotheken worden vaak met een scheermesje uitgesneden ('razor blading'); oplages van tijdschriften in de losse verkoop worden gestolen en opgekocht. Er is

"an internal directive by the church which instructs its members to eradicate all published materials critical of Scientology and to replace it with pro-Scientology materials." (62)

De 'Fair Game' maatregel geldt overigens ook voor buitenstaanders. Het ergste geval dat bekend is, is dat van journaliste Paulette Cooper, die in 1971 een uiterst kritisch boek over Scientology schreef: The Scandal of Scientology. Scientology schijnt in totaal achttien rechtszaken tegen haar te hebben gevoerd, totdat ze uiteindelijk het auteursrecht aan hen overdeed in de hoop aldus rust te krijgen.

Maar er was meer. De kerk heeft een campagne opgezet om haar in discrediet te brengen, haar in een inrichting te doen belanden en met strafrechtelijke zaken op te zadelen. Een Scientology-lid werd geïnstrueerd als haar alias op te treden; een ander lid papte met haar aan en werd haar geliefde; er werd 'bewijsmateriaal' geconstrueerd op van haar gestolen postpapier; er werden uit haar naam per post en telefoon bommeldingen gedaan en moordaanslagen aangekondigd. Zelfs de exacte bewoordingen waarin een en ander uitgevoerd moest worden, waren voorgeschreven. Pas jaren later, na een FBI-inval in 1977 (die overigens om andere reden plaatsvond), kwamen de bewijzen boven tafel: er was een compleet project gaande om haar 'onschadelijk' te maken, getiteld 'Operation Freakout'. (63)

De kerk verwerpt kritiek op haar 'Fair Game' maatregel gewoonlijk met twee soorten repliek:

1. De 'Fair Game' richtlijn is herroepen en bestaat niet meer;
2. Zaken als 'Fair Game', de 'Freeloader's Debt', de 'Disconnect', 'Bait and Badger' vallen onder de religieuze rituelen van de kerk, cq. vormen onderdeel van de kern van het geloof, en zijn daarom beschermde praktijken die binnen de vrijheid van religie behoren.

De richtlijn over 'Fair Game', het vogelvrij verklaren van critici, bestaat wel degelijk nog steeds. In een latere Policy Letter van Hubbard wordt uitsluitend de term 'Fair Game' afgeschaft 'wegens de slechte publiciteit' die een en ander met zich meebracht, maar meldt hij dat de praktijk expliciet zal blijven bestaan:

"This P/L does not cancel any policy on the treatment or handling of an SP." (64)

In 1994 verklaarde Vicky Aznaran, de ex-presidente van het Religious Technology Centre (RTC, de instantie binnen Scientology die de auteursrechten van Hubbard beheert, thans ook eiser in dit kort geding), onder ede dat een Suppressive Person nog altijd

"lastig gevallen, bedreigd, verwond, beschadigd of vernietigd mag worden, zonder rekening te houden met de waarheid, eerlijkheid of legale rechten. (...) Het wordt binnen Scientology acceptabel geacht te liegen, te bedriegen, te stelen en illegale handelingen te verrichten als men met een onderdrukkend persoon te maken heeft." (65)

Voor wat betreft het argument van religieuze vrijheid in verband met 'Fair Game' (het vogelvrij verklaren van critici), de 'Freeloader's Debt' (een financieel wurgcontract sluiten), 'Disconnect' (het dwingend aan leden opleggen dat zij het contact met hun partner, kinderen, ouders en vrienden verbreken indien die zich kritisch uitlaten over Scientology), 'Bait and Badger' (leden die wegwillen, bewerken door hen afwisselend beloningen in het vooruitzicht te stellen en hen verbaal te intimideren) - het zal duidelijk zijn dat vrijheid van religie geen vrijbrief kan zijn voor dergelijke praktijken.

In verschillende Amerikaanse rechtszaken die over deze praktijken zijn gevoerd, is dan ook expliciet gesteld dat niet elke religieuze praktijk grondwettelijke bescherming verdient:

"We conclude that some [of these activities] would not be protected religious activity even if Wollersheim freely participated. (...) We do not mean to suggest Scientology's retributive program as described in the evidence of this case represented a full-scale modern day 'inquisition'. Nevertheless, there are some parallels in purpose and effect. (...) A religious practice which takes place in the context of this level of coercion has less religious value than one the recipient engages in voluntarily. Even more significantly, it poses a greater threat to society to have coerced religious practices inflicted on its citizens. (...) Such conduct is too outrageous to be protected under the Constitution and too unworthy to be privileged under the law of torts." (66)

Terug naar de inhoudsopgave


5: Scientology legt haar critici op Internet op ongeoorloofde wijze het zwijgen op

Ook op Internet blijkt de kerk kritiek en discussie slecht te kunnen verdragen, en ongeoorloofd gedrag te vertonen. Scientology heeft zich om die reden in nog geen jaar tijd een uiterst slechte naam op Internet verworven.

Een van de nieuwsgroepen op Usenet, alt.religion.scientology, richt zich uitsluitend op Scientology. (Nieuwsgroepen behandelen gewoonlijk slechts één onderwerp: er zijn groepen die het alleen over chocolade hebben, anderen bespreken alleen medische ontwikkelingen met betrekking tot aids.) Er namen een aantal ex-leden aan de discussies daar deel; het was een drukke, maar betrekkelijk rustige groep.

De eerste waarschuwing dat Scientology a.r.s. nauwlettend in de gaten hield, werd bezorgd bij Arnaldo Lerma, een ex-kerklid dat in a.r.s. naar aanleiding van de discussies daar een aantal gerechtelijke uitspraken over Scientology postte. Op 10 november 1994 kwamen er twee CoS-stafleden bij Lerma aan de deur. Ze eisten dat hij een verklaring zou tekenen waarin hij zou afzien van verdere kritiek op de kerk en voorts zou verklaren dat hij

"left the Church entirely because I could not maintain a high enough ethical standard and wished to protect the organization from my destructive behavior." (66)

Lerma weigerde deze verklaring te tekenen en ontving nog geen uur daarna een fax van de kerk, waarin Scientology hem beschuldigde van het posten van illegaal materiaal op het net. Lerma had dat echer niet gedaan: hij had slechts vonnissen gepost.

In december 1994 werden er anoniem delen uit de OT-levels (OT 1, OT 2 en de NOT - New OT - 34, 35 en 36) op a.r.s. gepost. Dennis Erlich, voormalig lid en deelnemer aan het forum, herkende de stukken en identificeerde ze als authentiek. Een van de berichten waarin Erlich een deel van zo'n bericht citeerde en commentaar gaf, werd ineens gewist: niet door hem, maar door een vervalste cancel-message. Zoiets wordt niet aanvaard op het net: iemand vernietigt dan immers een bericht dat niet van hem of haar is; algemeen wordt zoiets beschouwd als een grove inbreuk op de 'netiquette'. In Nederland is zoiets zelfs strafbaar, volgens de wet op de computer-criminaliteit: iemand vernietigt immers een databestand.

Er volgden alras meer vervalste cancel-messages. Vrijwel elke posting waarin ook maar één zin uit het CoS-materiaal werd geciteerd, werd gewist. Soms was het niet eens nodig het cursusmateriaal te citeren om je bericht gewist te zien, getuige het uiterst gedetailleerde artikel dat in Skeptic verscheen over de oorlog die Scientology begon tegen de nieuwsgroep alt.religion.scientology, tegen individuen en tegen diverse providers:

"Dozens of postings by a.r.s critics have been cancelled by the Cancelpoodle, in many cases with a cancellation message that claims the posting is "CANCELLED BECAUSE OF COPYRIGHT INFRINGEMENT." Many of the articles by Scientology critics which have been cancelled, however, contained either no copyrighted material whatsoever or only brief quotations falling within the bounds of "fair use" for commentary and criticism. (...) One of the earliest articles cancelled by the Cancelpoodle was a "decree of the commencement of oral trial," a court document from Spain dated December 12, 1994, describing criminal proceedings initiated against COS president Heber Jentszch, and leading Spanish Scientologists, for "felonies of illicit association, threats, coercion, usurpation of functions, false accusation, simulation of felony, illegal arrest, crimes against the Tax Administration, crimes against freedom and safety in the workplace, intrusion, crimes against the public health, injuries, damages, abuse, slander and inducement to suicide." (68)

'CanclePoodle' is de verzamelnaam die is bedacht voor deze illegale cancels (om ze te onderscheiden van die van CancelMoose, een programma dat door het Net geaccepteerd is en dat uitsluitend berichten cancelt die naar hun vorm de regels van Internet overtreden; bovendien post CancelMoose een bericht in de net.abuse.newsgroups om verantwoording af te leggen over de gemaakte keuzes, en zijn de berichten in kwestie daar altijd in hun geheel te vinden). Sommige valse cancelberichten konden worden getraceerd; er kwamen er nogal wat van Netcom. Netcom nam maatregelen, verwijderde de accounts van waar af het misbruik plaatsvond en paste haar software aan. Er volgenden nieuwe, slimmere valse cancelberichten.

Op 11 januari 1995 postte een van de advocaten van Scientology, Helena Kobrin, die zelf een account bij Netcom heeft, zelfs een rmgroup-message voor alt.religion.-scientology. Een rmgroup-message is een bericht waarmee de hele nieuwsgroep opgeheven wordt. In het bericht verklaarde Kobrin haar handelwijze als volgt:

"We request that you remove the alt.religion.scientology newsgroup from your site. The reasons for requesting its removal are: (1) It was started with a forged message; (2) not discussed on alt.config; it has the name 'scientology' in its title which is a trademark and is misleading, as a.r.s. is mainly used for flamers [i.e. scheldpartijen] to attack the Scientology religion; it has been and continues to be heavily abused with copyright and trade secret violations and serves no purpose other than condoning these illegal practices." (69)

Verschillende systeembeheerders die het bericht zagen, sloegen alarm. Een aantal van hen verstuurde ogenblikkelijk een newgroup-message om de groep weer te herstellen, en gaf venijnig commentaar op Kobrins poging de nieuwsgroep weg te krijgen:

"Sorry, kids; please carry out your harassment campaign against the a.r.s newsgroup by other means. Cancellation is bad enough; rmgrouping out of spite is Not A Good Idea, thanks. And while you're there, hkk, tell us please who the person at Netcom that's cancelling other people's messages in a.r.s is, why don't ya? (...)
One doesn't rmgroup active thriving groups simply because they were "not discussed on alt.config", especially not several years after they were newgrouped. You've got the wrong alt.* hierarchy here, methinks. (...) So what's your point? Are you maintaining that nobody can use a trademarked word? Are you maintaining that nobody can attack the Scientology religion? (...)"Trade secret violations"? For a religion? I think you have the wrong United States of America here..." (70)

De nieuwsgroep, waarin inmiddels meer dan 27.000 artikelen waren gepost, werd hersteld. Het netto effect van Kobrins misstap was tweeledig: alt.religion.scientology trok ineens fors aandacht op het Net, aangezien allerlei voorstanders van de vrijheid van meningsuiting poolshoogte gingen nemen, en Scientology had zich nu officieel een uiterst vieze naam op Internet verworven. Zoiets was immers nooit vertoond: illegaal een nieuwsgroep wissen.

De kerk zag verder af van dergelijke maatregelen. In plaats daarvan richtte zij zich op individuen en op hun providers.

Drie weken na de rmgroup-message, op 2 februari 1995, stond de Finse politie op verzoek van Interpol, die weer op een verzoek van Scientology reageerde, op de stoep bij de beheerder van anon.penet.fi. De politie meldde dat een van zijn gebruikers - iemand die het pseudoniem '-AB-' had aangenomen - de anonieme server misbruikt had om 'informatie die gestolen was van een Scientology computer' op Usenet te posten, en eisten dat de beheerder de personalia van '-AB-' gaf. (71) De beheerder weigerde. Een paar dagen later, op 8 februari 1995, stond de Finse politie in opdracht van CoS op de stoep en eiste alle personalia van de gebruikers anon.penet.fi op; na lang onderhandelen gaf de beheerder hen uiteindelijk de gegevens van '-AB-', dat wil zeggen: zijn 'gewone' e-mail adres (tc@alumni.caltech.edu). Het was de allereerste keer dat een openbare macht een anonymous server dwong de identiteit van een gebruiker prijs te geven. Scientology stapte vervolgens naar Caltech, de universiteit van waaraf deze -AB- postte; Caltech gaf hen echter zijn naam niet, doch deelde die uitsluitend aan de politie mee. Niettemin nam de kerk kort daarna contact met -AB- alias tc@alumni.caltech.edu op.

Het vreemdste aan de zaak was wel dat deze '-AB-' nog geen zin of alinea auteursrechtelijk beschermd materiaal heeft gepost.

(Later hebben kerkleden nog verschillende malen de personalia van mensen die onder pseudoniem op a.r.s. postten, achterhaald en op het net bekend gemaakt. In minstens één geval (henry) is daarbij een privé-detective ingezet. Criciti van a.r.s. zijn achtervolgd, hun afval is doorzocht, er zijn pogingen gedaan inlichtingen over hen in te winnen bij werkgevers, ze zijn op de foto gezet, telefoonnummers en adressen van critici zijn door CoS-officials op het net gezet, en er zijn talloos veel pogingen gedaan hen uit hun account gezet te krijgen. (72) In het meest recente geval, dat van Rogue Agent - een scherp doch nuchter criticus die anoniem postte - zijn er eerst zonder succes verschillende vallen opgezet om te zorgen dat CoS zijn naam in handen zou krijgen. Zijn naam was tevens een van de lemma's waarop CoS later Lerma's computer doorzocht. Scientology heeft in december 1995 een officiële klacht tegen hem ingediend bij zijn universiteit, waarin ze valselijk suggereerden dat hij wellicht een computervirus had verspreid en hem al even valselijk beschuldigden van het lastig vallen van hoge CoS-leden. Uit angst dat CoS zijn naasten zou gaan lastigvallen, heeft Rogue zich in februari 1996 van a.r.s. teruggetrokken. (73)

Februari 1995 was een drukke maand voor Scientology. Na anon.penet.fi was de beurt aan Dennis Erlich.

Op 13 februari 1995 kwam Scientology met een 'ex-parte writ of seizure', een verlof tot inbeslagneming, bij Erlich aan huis. Bijna acht uur lang werd Erlichs huis doorzocht. Zijn persoonlijke papieren, correspondentie, financiële papieren en zijn computer werden doorzocht. Er werden fotokopieën gemaakt; back-up tapes en floppies in beslag genomen; talloze bestanden van zijn computer werden gewist. Er werd geen lijst van inbeslaggenomen goederen aangelegd. Erlich kreeg tevens een dagvaarding overhandigd waarin hij van copyright-schending werd beschuldigd. Buiten hem werden ook Tom Klemesrud (de systeembeheerder van het bulletin board dat Erlich gebruikte om op Internet te komen) en Netcom (de Internet-provider van dat bulletin board) gedaagd, omdat zij volgens CoS Erlich de toegang tot het net hadden moeten ontzeggen vanwege deze vermeende schendingen.

En wat had Erlich gedaan? Hij gebruikte zijn eigen kennis over de kerk - hij had er jarenlang een hoge positie bekleed - om te reageren op de anoniem geposte kerkgeschriften; hij citeerde in zijn reacties fragmenten uit die geschriften. (In nieuwsgroep-berichten citeer je altijd wanneer je reageert op een bericht.) Op grond daarvan verkreeg Scientology een order tot beslaglegging.

Na Erlich was Lerma aan de beurt, op 11 augustus 1995. Ook zijn spullen werden in beslag genomen. Lerma had het Fishman Affidavit op a.r.s gepost. Zijn reden om dat te doen was dat de op a.r.s. aanwezige aanhangers van de kerk telkens beweerden dat de critici allerlei passages uit hun verband hadden gerukt. Samen met Lerma werd ook de Washington Post gedaagd, op grond van het simpele feit dat zij het Fishman Affidavit bij de rechtbank hadden opgevraagd en enkele zinsneden uit de OT's in een artikel hadden geciteerd. Vlak daarna, op 15 augustus werd hangende het zoveelste verzoek van Scientology het Fishman Affidavit te sluiten, het stuk tijdelijk verzegeld door rechter Hupp. Daarna nam Scientology op 21 augustus 1995 het computersysteem in beslag van FactNet (Fight Against Coercive Tactics), een on-line archief dat informatie over sektes inventariseert en gratis beschikbaar stelt. Toenmalig directeur van FactNet was Lawrence Wollersheim, ex-Scientology lid. In alle gevallen beschuldigde Scientology (in de persoon van RTC) de gedaagden van het schenden van haar auteursrecht.

Na de inbeslagneming bij Erlich werd het Fishman Affidavit nog regelmatig op a.r.s. gepost en stond het op een aantal homepages. Scientology trachtte het stuk overal weg te krijgen, nog ruim voor de tijdelijke verzegeling. Het Affidavit heeft zelfs een tijdlang op een computer in China gestaan.

Wie openlijk uit Fishman citeerde, kon rekenen op e-mail van Helena Kobrin. Zelfs mensen die twee zinnen uit een van de OT's postten, ontvingen e-mail van haar waarin gedreigd werd met gerechtelijke stappen.

De rechters die over de genoemde beslagleggingen hebben moeten oordelen - Whyte, Kane en Brinkema - hebben inmiddels eensluidend uitgesproken dat die beslagleggingen opgeheven moesten worden, en dat Scientology, bij het doorzoeken van de computers, de grenzen van de gronden waarop zij haar onderzoek mocht verrichten, vér heeft overschreden. De zaken zijn geen van alle afgehandeld, maar CoS heeft de computerbestanden weer moeten retourneren (in het geval van Erlich dienden ze zijn bezittingen bij de rechtbank in te leveren, in de andere gevallen bij de gedaagden zelf). Lerma heeft nog altijd niet alles terug; de computerbestanden van FactNet zijn gedeeltelijk gewist en beschadigd.

De eisen tegen de Washington Post werden zonder pardon afgewezen.

Erlich diende zich van de rechter voorlopig te onthouden van het posten van materiaal waarop de kerk het auteursrecht zou kunnen hebben; zijn zaak is nog altijd in behandeling. Over Lerma oordeelde de rechter op 16 januari 1996 dat hij Scientology's auteursrecht met betrekking tot OT 2 en OT 3 heeft geschonden. Er is nog geen gemotiveerde uitspraak verschenen. Maar ook werd in deze zaken de claim van Scientology dat de OT's handelsgeheimen waren, afgewezen. (74)

In het geval van FactNet oordeelde de rechter dat - ook al had Scientology gemeend hun computersystemen in beslag te moeten nemen - er in het geheel geen schending van auteursrechten had plaatsgevonden, aangezien FactNet het Affidavit alleen in het privédeel van hun computersysteem had geplaatst en er van verspreiding überhaupt geen sprake was geweest. (75) In het geval van Lerma oordeelde de rechter dat het posten van het Affidavit op a.r.s. plaatsvond in de context van een voortdurend debat in die nieuwsgroep, en belangrijk was

"in verband met het daar gevoerde debat of de OT's enige inhoud hebben dan wel gebruikt worden als onderdeel van stelselmatige pogingen iemands geest te beheersen." (76)

Het heeft er alle schijn van dat Scientology ook in deze zaken het auteursrecht misbruikt teneinde het publiek informatie te onthouden en haar de mogelijkheid tot discussie over de organisatie te ontnemen. Juist om die publieke discussie wél mogelijk te houden, heb ik het Fishman Affidavit op mijn homepage gezet.

Bovendien acht ik het belangrijk dat bewezen wordt dat zij dit auteursrecht inderdaad bezit. In Nederland speelt de discussie over het Fishman Affidavit al sinds juni 1995, en al die tijd hebben de partijen tot wie Scientology zich richtte, meteen bij het eerste contact keurig gevraagd bewijzen te mogen zien die Scientology's claim grond konden geven. Dat bewijs is, hoewel daar telkens sterk op aangedrongen werd, al die tijd niet geleverd; op 11 december 1995 lieten de advocaten van Scientology - na geruime tijd gecorrespondeerd te hebben, een beslaglegging bij XS4ALL te hebben uitgevoerd en een kort geding te hebben aangespannen - uiteindelijk weten dat zij deze bewijzen inderdaad nog steeds niet kon produceren.

Nu Scientology ruim een half jaar later na het eerste verzoek dienaangaande het bewijs eindelijk wel meent te kunnen leveren, acht ik de zaak onderwijl zo gecompliceerd geworden dat ik U liever laat oordelen over mijn positie dan ikzelf. Want, zoals U duidelijk zal zijn geworden, de vraag of er in deze kwestie auteursrecht wordt geschonden, is met al dit gepalaver niet alleen steeds ondoorzichtiger geworden, ook acht ik het van groot belang dat U zich uitspreekt over de vraag of er een publiek belang gemoeid is met het openhouden van dit rechtbankdocument. De redenen daarvoor heb ik hierboven uiteengezet.

Mocht U oordelen dat ik er fout aan doe deze teksten openbaar te houden, dan leg ik me daar met een gerust hart bij neer - op dat moment is er immers een duidelijke richtlijn en een uitspraak van een betrouwbare instantie.

Over dat auteursrecht zijn echter nog een aantal vragen op te werpen. Die wil ik U hieronder graag voorleggen.

Terug naar de inhoudsopgave


6: Is auteursrecht een argument tegen publicatie?

Stel nu dat het er niet toe doet dat het Fishman Affidavit een rechtbankstuk is; en stel nu dat er geen sprake zou zijn van een publiek belang dat gemoeid is met de openbaar- making van delen van het kerngeloof van Scientology, noch dat dit publieke belang op redelijke wijze gediend zou zijn met het openhouden van dit Affidavit. En stel bovendien dat Scientology - in dit geval in haar verschijningsvorm van RTC - gelijk heeft met haar claim dat zij over het auteursrecht op de OT-levels beschikt en dat openbaarmaking daarvan zonder haar instemming onrechtmatig is.

Betekent dat dat niemand ooit het recht heeft delen daarvan te publiceren, ook niet wanneer die als rechtbankdocument worden geopenbaard?

Bij het beantwoorden van die vraag is het belangrijk de volgende overwegingen in aanmerking te nemen:

1. Betekent auteursrecht dat niemand delen uit de auteursrechtelijk beschermde werken mag overnemen om kritiek te leveren, het werk te bespreken en dergelijke?
2. Lijdt de kerk schade wanneer anderen dan de auteursrechthebbende delen uit hun werken publiceren? (Het auteursrecht is immers niet alleen een moreel recht, maar zeker ook een economisch recht.)
3. Hoe groot zijn de geciteerde delen in het Affidavit ten opzichte van de originele, volledige teksten?
4. Hoe verhouden de geciteerde delen zich tot hun omgeving, met andere woorden: in welke context staan ze?

Met betrekking tot dit punt kan ik natuurlijk kort zijn: citeren mag altijd. Zou de Bijbel onder iemands auteursrecht vallen, dan mag je daar natuurlijk altijd flink uit citeren wanneer je het Christendom of het Judaïsme wilt bekritiseren, ook al probeerde een Scientology-advocaat in alweer een auteursrechtzaak die ze hadden aangespannen, het omgekeerde aan te tonen. (77)

Met betrekking tot Scientology is citeren in hun ogen echter per definitie ongeoorloofd; een probleem dat het best te omschrijven is als een Catch-22.

Wie slechts enkele zinnen citeert wordt beschuldigd van misrepresentatie door 'het uit de context halen' van de bewuste opmerkingen en wordt verweten dat hij of zij het geloof doelbewust belachelijk wil maken. (78) Met pech wordt hij, net als de Washington Post, voor de rechter gedaagd; het ging bij de Post om tweeënenhalve zin. (79) Wie een krantenknipsel heeft waarin zinnen uit de OT's worden geciteerd, begaat volgens RTC eveneens een auteursrechtschending. De president van RTC, McShane, gaf in een kruisverhoor toe dat één van de bestanden op Lerma's harddisk die zijn organisatie als auteursrechtschending door Lerma heeft aangemerkt, een krantebericht was. (80) Wie méér dan een paar zinnen citeert, om de juiste context aan te geven, wordt beschuldigd van flagrante copyright-schending en wordt gewoonlijk in rechte gedaagd - zie de rechtszaken over boeken die in dit verweer de revue zijn gepasseerd. Wie parafraseert, tenslotte, wordt ook al beschuldigd van copyright-schending benevens het schenden van handelsgeheimen. (81)

Kennelijk mogen burgers, journalisten, schrijvers of critici wat Scientology betreft überhaupt niet citeren of parafraseren.

Terug naar de inhoudsopgave


6.1: Lijdt Scientology schade door openbaarmaking van delen van de OT's door anderen?

Zeer zeker niet doordat haar leden liever de OT's van Internet zouden halen dan ze bij Scientology te kopen. Niet alleen zijn de stukken die op Internet te vinden zijn, zeer onvolledig, maar bovenal zal geen enkel lid op eigen houtje de OT's gaan bestuderen. Incompleet, zonder begeleiding en zonder 'auditing' zijn ze als lesmateriaal nutteloos. Bovendien zijn de leden zich er volgens CoS terdege van bewust dat het het niet in de bedoeling van de kerk ligt dit materiaal op Internet in te zien, getuige hun eigen, recente uitspraak:

"Ik kan u vertellen dat iedere Scientoloog niet zal proberen vals te spelen of wat het juiste woord ook is, door het Internet op te gaan om het materiaal te halen. Dat zou niet in hem opkomen. Want a) het is incompleet en b) hij respecteert de vertrouwelijk-heid en de praktijken en de hele procedure van de kerk. En dus hebben we financieel gezien geen enkele zorg dat Scientologen niet zullen betalen omdat het op het materiaal op het Net staat." (82)

Ook verschillende rechters hebben in de afgelopen maanden geoordeeld dat het hoogst onwaarschijnlijk is openbaarmaking op Internet tot een 'markt substituut' voor een bij Scientology gevolgde cursus kan leiden:

"The evidence showed the Works are esoteric in nature and are delivered to certain followers by advanced Scientologists known as "auditors" as part of an elaborate system of instruction. The only financial harm RTC would suffer would be if followers were to forsake the Church's didactic methodology in favor of self instruction through the Works copied by Defendants. There was no suggestion, let alone evidence, of this potential for financial loss to the Church. The alleged copying by the Defendants was not of a commercial nature. Rather, it was made for non-profit purposes to advance understanding of issues concerning the Church which are the subject of ongoing public controversy. (...)
No evidence was introduced showing a likelihood that a follower of the Church would consider the postings by Lerma as a market substitute for the Works. Nor did the evidence show that the postings were of a commercial nature or had any effect on the potential market for the works. As such, the postings may well be considered as having been made for the purposes of criticism, comment or research falling within the fair use doctrine." (83)

"Moreover, plaintiff's arguments to date suggest that the extent to which plaintiff would be harmed by any future copyright infringement or trade secret misappropriation is at best slight. The documents in question are so esoteric as to require years of training in Scientology to understand them. As a result, the only financial harm that the plaintiff could suffer as a result of any alleged infringement would be if Church followers chose to forsake the Church's elaborate system of instruction in favor of self-administration of the texts. Scientology's status as a religious organization undermines any theory of loss that would depend on its followers' desire to cheat the Church by obtaining these teachings through unauthorized means. Accordingly, this Court fails to recognize any significant risk of financial loss to the plaintiff if the motion is denied. (...)
[T]he affidavits filed in support of plaintiff's complaint and motions provide that part of the Advanced Technology program involves "confidential counseling, or 'auditing' from a trained minister of the Church." McShane Aff. at P 9-10. Even the confidential levels that do not require auditing involve supervision "on each step to ensure that [the Scientologist] delivers the Advanced Technology to himself correctly and that he obtains the exact expected results from each level." Id. at P11. Accordingly, the "market" for these writings does not exist independently of the Church's services." (84)

Natuurlijk bestaat de kans dat de kerk toekomstige inkomsten derft doordat minder mensen genegen zullen zijn zich bij Scientology aan te sluiten, wanneer praktijken als 'suing to harass', 'Fair Gaming' en dergelijke bekend worden. Maar dan geldt de opmerking van een andere rechter:

"[I]ndeed any damage which the publication of Mr. Vosper's book may cause to the plaintiff is less likely to result from what he quotes from their literature or discloses from their material than from the criticism which Mr. Vosper makes of them and of their cult of Scientology as a whole." (85)

Bovendien - en dat is een punt dat de kerk nog al eens onder tafel schuift - zijn OT 4 tot en met OT 6, waarvan in het Fishman Affidavit delen zijn opgenomen, oude OT's. Delen ervan zijn herzien, andere delen in onbruik geraakt. Ook OT 1 wordt niet meer exact in deze vorm gebruikt. (86) Thans gebruikt Scientology de NOTs, de New Operating Thetan Series.

Terug naar de inhoudsopgave


6.3: De verhouding tussen de originele OT's en de fragmenten uit het Affidavit

Het heeft enige tijd geduurd voor het zover was, maar de vraag hoe de verhouding in aantallen pagina's tussen de volledige OT's en de in het Fishman Affidavit opgenomen fragmenten precies ligt, is voor eens en altijd beantwoord. In een verhoor in een van de zaken die in de Verenigde Staten spelen, heeft Warren McShane, sinds januari 1994 president van RTC en derhalve het hoofd van CoS' auteursrecht-afdeling, in een verhoor exact moeten opsommen hoeveel pagina's elk van de OT's bevat. OT 1 t/m OT 7 tellen in totaal zevenhonderddertien pagina's. (87) Op de homepages met het Fishman Affidavit die thans inzet van dit kort geding vormen, zijn er daarvan slechts vierenzestig opgenomen; dat wil zeggen, nog geen negen procent.

Om preciezer te zijn: van zowel OT 1 als OT 6 worden drie pagina's weergegeven; van OT 4 vier pagina's; van OT 5 pagina's, van OT 7 elf, van OT 2 dertien en van OT 3 vijfentwintig. Vijf van de geciteerde bladzijden tellen slechts twee tot acht regels.

Opmerkelijk is overigens dat RTC in dit kort geding het auteursrecht op OT 8 opnieuw afwijst. Dat is inderdaad lange tijd het officiële standpunt van de kerk geweest: OT 8, zoals dat in het Fishman Affidavit is opgenomen, zou een vervalsing zijn. Scientology beweert dat deze vervalsing dient om op onheuse wijze een wig tussen Christenen en Scientologen te drijven; immers, in OT 8 staan onder meer zinsneden waarin Jezus tot een 'implant' wordt verklaard, waarin Hubbard zichzelf vergelijkt met de antichrist en waarin Jezus als een opvliegende pedofiel wordt beschreven:

"For those of you whose Christian toes I may have stepped on, let me take the opportunity to disabuse you of some lovely myths. For instance, the historic Jesus was not nearly the sainted figure has been made out to be. In addition to being a lover of young boys and men, he was given to uncontrollable bursts of temper and hatred that belied the general message of love, understanding and other typical Marcab PR. You have only to look at the history his teachings inspired to see where it all inevitably leads. It is historic fact and yet man still clings to the ideal, so deep and insidious is the biologic implanting." (88)

Of OT 8 nu een vervalsing is of niet, valt moeilijk uit te maken; in elk geval niet op grond van passages als bovenstaande. Dergelijke opmerkingen over het Christendom komen namelijk in Hubbard's teksten regelmatig voor. Op grond van bijvoorbeeld onderstaande uitspraken gaan een aantal critici ervan uit dat OT 8 wel degelijk authentiek is, of tenminste niet 'out of character':

"The pictures contain God, the Devil, angels, space opera, theaters, helicopters, a constant spinning, a spinning dancer, trains and various scenes very like modern England. You name it, it's in this implant we call in its entirely 'R6'." (89)
"Somebody on this planet, about 600 B.C. found some pieces of 'R6'. I don't know how they found it; either by watching madmen or something. But since that time they have used it. And it became what is known as Christianity. The man on the cross. There was no Christ! The Roman Catholic Church, through watching the dramatizations of people picked up some little fragments of R6." (90)
"With rapidity and a [E-]Meter it can be shown that Heaven is a false dream and that the old religion was based on very painful lie, cynical betrayal." (91)
"The whole Christian movement is based on the victim. Compulsion of the overt-motivator sequence. They won by appealing to victims. We can win by converting victims. Christianity succeeded by making people into victims. We can succeed by making victims into people." (92)

Er bestaat tevens een bandopname waarin Hubbard zelf expliciet meedeelt dat "Ahhh... The man on the cross... There was no Christ..." Van deze specifieke passage is een geluids-file gemaakt, dat op Internet is te vinden. (93)

Recent is de authenticiteit van OT 8 inderdaad door CoS in de rechtszaal bevestigd. Bij de hoorzittingen in verband met het onderzoek naar de vraag in hoeverre de inbeslagneming van Lerma's computer gerechtvaardigd is geweest, kreeg Kendrick Moxon opdracht van de rechtbank om de bestanden die een overtreding van RTC's auteursrecht inhielden, te identificeren. Kendrick Moxon is advocaat voor Scientology en zelf een vergevorderd lid, en wordt kennelijk door RTC in staat geacht het hogere materiaal op z'n authenticiteit te beoordelen. Op een van de diskettes die Moxon als schending aanmerkte, stond slechts één bestand: OT 8. Cooley, de advocaat die RTC in deze zaak vertegenwoordigde, protesteerde en zei opnieuw dat OT 8 een vervalsing was; maar niet híj was door de rechtbank aangesteld om een en ander te beoordelen, doch Moxon. (94)

Dat laat slechts twee opties open:

1. Cooley heeft gelijk (en OT 8 is een vervalsing); maar in dat geval weet RTC's eigen deskundige Moxon de OT's niet te onderscheiden van vervalsingen, en is zijn oordeel kennelijk waardeloos;
2. Moxon heeft gelijk (en OT 8 is origineel); in welk geval Hubbard inderdaad beweerd heeft dat Jezus een pedofiel was, en RTC's advocaat Cooley voor de rechtbank gelogen heeft toen hij meedeelde dat OT 8 een vervalsing is.

Van 'klakkeloos' overnemen is geen sprake. Aan het rechtbankdocument heb ik uiteraard niets veranderd, maar het Affidavit staat zeker niet op zich. Op mijn beide homepages is het Fishman Affidavit met de betwiste stukken ingebed in een uitgebreide serie artikelen over Scientology, waarvan een aantal rechtstreeks commentaar geeft op de OT's.

De stukken variëren van overheidsrapporten (hoofdstukken uit de Commissie Witteveen en het Anderson report) en een uitgebreid archief van Jon Atack waarin allerlei aspecten van Scientology worden toegelicht met verwijzingen naar oorspronkelijke teksten van Hubbard en Scientology zelf (een document dat al bij verscheidene rechtszaken met vrucht benut is: Atack heeft een van de uitgebreidste archieven ter wereld over CoS) tot persoonlijke en wetenschappelijke commentaren op onderwerpen als 'engrams', de persoonlijkheidstest die Scientology gebruikt, een onderzoek wie de eerste 'clear' binnen Scientology was, naar de gezondheidsclaims van Dianetics en Scientology, en naar hun gebruik van hypnose. Er staan stukken waarin mensen Hubbard's bronnen trachten te achterhalen, stukken over Hubbards banden met Aleister Crowley en het beruchte artikel waarin aangetoond wordt dat de vulcanen waarover Hubbard in OT 3 spreekt, niet bestaan, ontbreekt uiteraard niet.

Een ander deel van beide homepages bevat mijn postings op a.r.s. over deze zaak, plus de stukken die inmiddels geproduceerd zijn: dagvaardingen, advocatenbrieven, mijn eerste verweer (inclusief de volledige appendix daarbij. Deze pagina's bevatten tevens de stukken over Scientology die ik, sinds de aanvang van deze affaire, in Het Parool en de Groene Amsterdammer heb gepubliceerd (95), plus een lezing erover die ik op een internationaal congres heb gehouden (Doors of Perception, november 1995). Door een van de deelnemers aan deze actie zijn een groot deel van juridische correspondentie, mijn artikelen en mijn verweer in het Engels vertaald, zodat deze stukken ook voor de Engelstalige critici toegankelijk zijn.

Voorts heb ik links naar een paar grote net-archieven over Scientology: naar de Electronic Frontier Foundation, naar FactNet, naar Ron Newman's en Tilman Hausher's gevierde pagina's en naar Felipe Rodriquez' perspagina.

Buiten het Fishman Affidavit bevat mijn homepage thans ruim honderd artikelen en stukken die over Scientology gaan; de totale omvang daarvan ligt net iets onder de twee megabyte. (96) Mijn pagina op Planet Internet kan ik zelfs niet meer verder uitbouwen, aangezien ik de daar beschikbare ruimte volledig in beslag genomen heb.

Wie mijn naam thans opzoekt in een search-engine op het net (een programma waarmee het net kunt doorzoeken op een woord, naam of begrip), komt ruim vijfhonderd URL's tegen die verwijzen naar teksten van mij. Veel mensen hebben links naar mijn homepage gemaakt, aangezien het een van de betere homepages over Scientology is geworden. In de lijst met homepages over Scientology die tweewekelijks op a.r.s. wordt gepost, staat de mijne bij de zes voorkeurspagina's. (97)

(Voor zover de deelnemers aan deze protestactie niet alleen van hun schrik en zorg wilden kennisgeven maar ook een discussie wilden aanwakkeren, zijn zij daar overigens zeer goed in geslaagd. Vrijwel elk computertijdschrift heeft de laatste maanden artikelen gewijd aan de vraag onder wiens verantwoordelijkheid homepages nu eigenlijk vallen, die van de gebruikers of die van de providers. Er zijn veel stukken gepubliceerd over Internet en auteursrecht, over Internet en privacy, over Internet en censuur (over dat laaste onderwerp ook naar aanleiding van andere trieste ontwikkelingen). Kranten en omroepen hebben veel aandacht aan de kwestie besteed: er zijn minstens vier onderdelen van actualiteitenprogramma's aan gewijd (Web, Tijdsein, Nieuwslijn, Tijdsein). De laatste tijd besteden de media ook meer aandacht aan Scientology, los van het Fishman Affidavit.

Op Internet tenslotte is in Nederland, als gevolg van alle discussies over Scientology, een aparte nieuwsgroep daarover in het leven geroepen. Eerst was dat een tijdelijke (nl.actueel.scientology), en sinds een paar weken bestaat er een permanente discussiegroep: nl.scientology. Er wordt onder meer gediscussieerd over Scientology's opvattingen over recht; over de gezondheidsclaims, over gelieerde instanties, over de reinigingsprogramma's van Scientology, over de 'disconnect'-orders (waarbij leden opdracht krijgen de banden met familie of vrienden die zich kritisch jegens CoS opstellen, te verbreken), over het gebruik van de pre-clear folders en dergelijke. Er heeft zich in die discussiegroep inmiddels zowel een CoS-lid gemeld, als een ex-lid en iemand wiens goede kennis lid werd van de organisatie. Deze laatste poster meldde overigens dat zijn vriend opdracht had gekregen het contact met hem op te zeggen.

Terug naar de inhoudsopgave


7. De OT's circuleren al sinds 1968 in het publieke circuit en zijn niet gestolen

Scientology stelt de OT's onder uiterst strikte omstandigheden te bewaken, en beweert dan ook keer op keer dat (delen van) de OT-levels alleen in andermans handen beland kunnen zijn door middel van diefstal. Ook wat Fishman indertijd aan de rechter overhandigde, zou het resultaat zijn van een diefstal in Denemarken, die in december 1983 plaatsvond bij de Kopenhagen Org [Organisation]. Enkele mannen hulden zich in pakken van de Sea Org [Sea Organisation, een van de hogere divisies binnen Scientology], liepen het gebouw binnen en vroegen om de OT's, waarmee ze zich vervolgens uit de voeten maakten.

Wat bij deze diefstal ontvreemd is, waren echter niet de OT's maar de nieuwe versie daarvan: de NOTS for NED, de New Operating Thetan Series for New Era Dianetics. Het materiaal dat Fishman bij de rechtbank inleverde zijn delen uit de oudere OT's en kan derhalve niet uit deze diefstal afkomstig zijn.

Doch de OT's circuleren al geruime tijd in een of andere vorm in het publieke circuit, en lang niet altijd via diefstal, zoals CoS stelt. Dat is ook met zoveel woorden door de rechter uitgesproken:

"Despite RTC and the Church's elaborate and ardent measures to maintain the secrecy of the Works, they have come into the public domain by numerous means. RTC's assertion that the only way in which the materials have escaped its control was through two thefts in Denmark and England was not supported by the evidence. A former senior Scientology official testified to ongoing difficulties the Church incurred in keeping the Works secret, including members losing materials in their possession." (98)

Uit verschillende getuigenissen blijkt in welke mate dat gebeurd is. Het meest uitgebreid is wel het verslag van Robert Vaughn Young; hij werd verhoord in de zaak RTC v FactNet. Young was van 1968 tot 1989 lid van Scientology; vanaf 1973 was hij lid van de Guardian Office (de toenmalige geheime dienst, thans vervangen door het Office van Special Affairs, de OSA); vanaf 1982 werkte hij voor Author Services Incorporated, Hubbards literaire agentschap en indertijd tevens een van de belangrijkste divisies binnen CoS. In die hoedanigheid wist hij letterlijk alles van de verspreiding van de OT's. Op de vraag of er ooit sprake is geweest van verspreiding van de OT's, antwoordde Young:

"Yes, sir. It was one of the worst kept secrets in the world." (99)

Young overhandigde een uitgebreide lijst publicaties annex kopieën van krante-artikelen, tijdschriftartikelen, boeken, advertenties en dergelijke waarin delen van de OT's waren gepubliceerd. Zelf beschik ik over een lijst waarvan ik weet dat hij niet volledig is; zo onbreekt Margery Wakefields boek erop. (100) Boeken waarin uitgebreid uit de OT's wordt geciteerd, zijn vrijwel allemaal van ex-leden; zij hadden op enig moment toegang tot het materiaal, wat de verbatim weergave ervan zou kunnen verklaren.

Waar het tijdschriften en kranten betrof, citeren ze niet uitsluitend uit bovengenoemde boeken. De conclusie is onontkoombaar: er zwerven kopiën van de OT's rond. Fishman meldt bijvoorbeeld dat hij de zijne in 1987 gekocht heeft van een ander lid, Ellie Bolger. (101)

De OT's werden soms ook gewoon verloren:

"Well, the funniest one was a gentleman they put the materials in their briefcase. He put his briefcase on the top of his car and drove off and the briefcase broke open is what we heard the story from, when we were giving the evidence on this, and the O.T. materials were drifting down the Hollywood freeway. And another gentleman simply lost his materials in travel someplace. So there were several instances where they were simply lost, and they just didn't know where they went." (102)

Sommige ex-leden bleken volledige kopiëen te bezitten: Young meldt dat hij bij een journalist kwam, een ex-lid, die de complete serie OT 1 tot en met OT 5 in zijn bezit had. (103) Indertijd mochten mensen de OT's ook gewoon mee naar huis nemen, getuige een zin in Robert Kaufman's boek:

"The Examiner sent me to Certs and Awards with no questions asked, and I took OT 2 home with me." (104)

In het Scientology-blad The Auditor moest Young, wanneer er weer eens materiaal in het publieke domein kwam, ongeacht de ware achtergrond melden dat het materiaal gestolen of vervalst was. Dat was beleid, legt Vaughn uit:

"You will also see on this issue [een aflevering uit 1968 van The Auditor] on the next page, 'Racket Exposed'. Here's the order from L. Ron Hubbard declaring people suppressive persons for having taken forged upper level materials. So what we have here is within months of 1968 there is evidence of according to the Scientology publications, that the O.T. materials are starting to get out in '68. Exhibit 1, this simply is another instance. On page 2, another one, where Hubbard says here that they have been stolen, et cetera. That was what I was taught to say all of the time, it appears they were stolen, altered, et cetera. This is what Hubbard used because Mr. Hubbard said it here." (105)

Hilarisch wordt Youngs verhaal echter wanneer hij uitlegt dat hij indertijd door Hubbard aan het werk is gezet om diens filmscript 'The Revolt of the Stars', geheel en al gebaseerd op OT 3, aan de man te brengen. Young wist niet wat hem overkwam, want al die tijd pretendeerde CoS dat de naam 'Xemu' (de boze prins van het Galactisch Universum) en het verhaal over de miljoenen jaren geleden met kernbommen bestookte aarde het best bewaarde geheim van Scientology was:

"[T]he screen play was being passed around Hollywood. People that helped to support it in some ways, contributions, investors were made copies of this so this began to circulate through Hollywood quite a bit, so I included the promotion from Brilliant Films. In the front is a treatment written by Mr. Herbert, which I recognize because when this was given to us, I was very surprised because it listed in here in the screen play, the name of Xemu Etrawl, whoever the man who captures Xemu ends up being L. Ron Hubbard." (106)

Terug naar de inhoudsopgave


8: CST / RTC en auteursrecht

Voor diegenen die zij beschuldigt van het overtreden van de auteurswet en voor degenen die een en ander moeten controleren, maakt Scientology het zeer moeilijk die beschuldiging na te gaan. Bovendien zaait de organisatie verwarring, door naar believen de OT's en de NOTS for NED door elkaar te halen.

Wie met de advocaten van RTC of hun vertegenwoordigers te maken krijgt en vraagt naar een bewijs voor de beweerde auteursrechtschending, ontvangt te gelegener tijd een uitgebreide stapel papieren van het Amerikaanse Copyrights Office met stempels en nummers, maar dat zegt niet veel. De originele stukken zijn daar namelijk 'gemaskeerd' ingeleverd; grote delen ervan zijn wit gemaakt, zodat de teksten niet leesbaar zijn en nimmer kunnen worden vergeleken met documenten die door RTC als auteursrechtschending worden aangemerkt. Dat geeft RTC min of meer de vrije hand om zelf uit te maken wanneer wél en wanneer geen sprake is van een schending; zie ook de eerder genoemde controverse over OT 8.

Voor rechter Kane was dat een belangrijk argument om RTC's copyright-claim niet zonder meer te aanvaarden:

"RTC has not introduced the Works in their entirety into evidence to enable comparison of the amount and substantiality of the portion of the Works copied with each copyrighted work as a whole. Notably, however, even if a work is introduced in its entirety, the copying may nevertheless constitute fair use. See, e.g., Sony Corp. v. Universal City Studios, 464 U.S. 417, reh'q denied, 465 U.S. 1112 (1984); Rotbart v. O'Dwyer Co., 34 U.S.P.Q.2d 1085 (S.D.N.Y. 1985)." (107)

Voor wat betreft mijn homepage: ik heb in een vroeg stadium Helena Kobrin gevraagd om een origineel exemplaar van het Fishman Affidavit, teneinde de versie die op mijn homepage staat daarmee te kunnen vergelijken. Ik heb mijn exemplaar immers ook maar ergens van Internet afgeplukt, en kan zelf uiteraard niet beoordelen of iemand er voordien aan geknoeid heeft; iemand zou er delen aan toe hebben kunnen voegen of aan de bewoordingen waarin een en ander gesteld is, hebben kunnen morrelen. Kobrin weigerde me dat. (108) Ook Julia Rijnvis heb ik in een telefoongesprek voorgesteld mijn versie naast het origineel te leggen; ook zij weigerde. (109) (Een en ander gebeurde overigens onder het motto van de geheimhouding; maar dat is een vreemd argument. Alsof ik mijn eigen homepage niet zou lezen.)

Terug naar de inhoudsopgave


9: De dagvaarding zelf

Edelachtbare,

In de dagvaarding wordt U onder punt vier verzocht te concluderen dat, ingevolge de leer van Scientology, de OT's uitsluitend toegankelijk zijn voor geselecteerde leden van de kerk, die een bepaald niveau van spiritualiteit hebben bereikt. Op mijn beurt verzoek ik U te constateren dat zulks door de Commissie Witteveen wordt aangemerkt als een praktijk die "op gespannen voet staat" met "de individuele geestelijke vrijheid of, formeler gesteld, de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging." Op de constatering dat genoemde personen door Scientology worden 'uitgenodigd', zoals in de dagvaarding staat, valt eveneens af te dingen. Hubbard zelf spreekt, zoals gereveleerd, bijvoorbeeld over "pushen". In elk geval gaan er grote sommen geld mee gepaard.

Onder punt vier wordt tevens van U gevraagd te concluderen dat de geheim-houding die Scientology nastreeft, ook altijd is betracht en adequaat is geweest. In paragraaf zes heb ik getracht aan te tonen dat delen van de OT's niettemin wijd verspreid zijn. Inderdaad niet altijd met instemming van Scientology (behalve dan in het geval van Hubbards filmscript), maar wél legaal. Auteurs hebben vrijwel altijd in gerechtshoven het citeren uit de OT's in hun boek moeten verdedigen, en zijn daar gewoonlijk in geslaagd. Ook de pers heeft regelmatig de hand weten te leggen op de OT's en heeft daaruit geciteerd - soms zelfs substantieel - en deed dat met een beroep op hun publieke functie en hun taak het publiek voor te lichten.

In punt vijf wordt U verzocht te concluderen dat de onleesbaar gemaakte afschriften die bij het Copyrights Office geregistreerd zijn, overeenkomen met de OT's waarop Scientology auteursrecht claimt. Dat lijkt me veel gevraagd, zo zonder inzage in wat ook te hebben gekregen. Hooguit kunt U, op grond van de zeer recent door Nauta Dutilh geleverde notarisverklaring, constateren dat zoiets opgaat voor delen van OT 2 en 3. De notaris heeft blijkens zijn verklaring de overige OT's niet vergeleken met de gemaskeerde documenten die bij het Copyrights Office zijn geregistreerd.

Punt zes lijkt mij dan ook aanzienlijk eenvoudiger te constateren.

In punt zeven stellen eisers dat het Fishman Affidavit "een aanzienlijk deel" van het niet-vertrouwelijke werk Ability bevat. Bij mijn advocaat heb ik kunnen zien dat het aldus betitelde werk zevenentwintig pagina's bevat; het fragment dat onder de naam 'On Dissemination of Material / Magazine Articles on Level 0 Checksheet" op mijn beide homepages staat, telt er - dit voor alle duidelijkheid - zeven. Over 'On Dissemination of Material' kwam ik eerder te spreken; het is het artikel waarin Hubbard onder meer uiteenzet:

"And if you are foolish enough to have an attorney who tells you not to sue, immediately dismiss him and get an attorney who will sue (...) The DEFENSE of anything is UNTENABLE. The only way to defend anything is to ATTACK, and if you ever forget that, then you will lose every battle you are ever engaged in, whether it is in terms of personal conversation, public debate or court of law. NEVER BE INTERESTED IN CHARGES. DO, yourself, much MORE CHARGING, and you will WIN (...) The purpose of the suit is to harass and discourage rather than win. The law can be used very easily to harass, and enough harassment on somebody who is simply on the thin edge anyway, well knowing that he is not authorized, will generally be sufficient to cause his professional decease. If possible, of course, ruin him utterly."

Onder punt zeven vragen eisers U voorts te constateren dat een andere bijlage van het Fishman Affidavit "een aanzienlijk deel van de ongepubliceerde, vertrouwelijke OT-werken bevat". In paragraaf vijf, punt drie heb ik berekend dat het om ten hoogste negen procent ervan gaat. Mijn berekening baseerde ik op een getuigenis onder ede van het hoofd van RTC, thans een van de eisers.

Onder punt zeven delen eisers U tenslotte mee dat zij "geen toestemming [hebben] gegeven voor opname van deze werken in het Affidavit." Aangezien eisers daar in het geheel geen toestemming voor hebben hoeven geven, daar zulks uitsluitend ter beoordeling van de rechter in Californië was, lijkt deze opmerking me niet relevant. Voorts delen eisers U mee dat zij zich "onmiddellijk [hebben] verzet tegen eventuele vrije toegankelijkheid voor derden daarvan". Zoals in paragraaf één beschreven, heeft het Amerikaanse hof het Affidavit doelbewust lange tijd open gehouden; en al die tijd heeft Scientology het Amerikaanse burgers fysiek onmogelijk gemaakt hun recht op inzage uit te oefenen.

Onder punt acht wijzen eisers op drie procedures die in de Verenigde Staten aanhangig zijn gemaakt. Uit diezelfde rechtsgangen heb ik geciteerd. Ik wil er hier graag op wijzen dat Scientology ernstig op haar vingers is getikt voor de wijze waarop zij de beslaglegging heeft uitgevoerd en voor de manier waarop zij de computers heeft doorzocht; zeker in het geval van Lerma:

"The Court's concern is further heightened by the manner in which Lerma's computer files were seized and subsequently searched. There has been extensive briefing and argument by all parties on their varying interpretations of the seizure and search order. Regardless of RTC's attempt to interpret and the wording of the seizure order, it was this Court's understanding that Lerma's property would be turned over to an "independent" computer expert who would conduct independent searches based upon a limited set of search indicia. At the ex parte hearing the Court expressed concern that the downloading of Lerma's information might reveal personal and confidential information irrelevant to this case. (Transcript of Hearing, August 11, 1995 at pp. 14-15.) This independent review was offered as a safeguard against potential abuse. We are greatly disturbed to learn that the scope of RTC's involvement clearly exceeded our intentions for the search. Specifically, we now know that counsel for RTC determined ex parte what materials would be subject to impoundment based upon judicial authority.
Moreover, Lerma has effectively demonstrated that - - as a direct result of the seizure and RTC's involvement in the searching - - the RTC has acquired confidential information of great import to them and of secondary (at best) relevance to this litigation.
We decline to find that RTC's participation in the search and seizure rises to the level of a "fraud on the Court" as Lerma might have us believe. However, we do conclude that RTC violated the spirit if not the letter of the seizure writ, and misled the Court as to the way in which Lerma's materials were maintained and reviewed." (110)

Overigens heeft Rechter Brinkema op 16 januari 1996 niet gevonnist dat "er auteursrecht rust op de betreffende werken"; Brinkema was aanzienlijk specifieker, en constateerde dat alleen met betrekking tot OT 2 en OT3.

Op punt negen en tien heb ik niets aan te merken.

Op punt elf stellen eisers dat een URL als een uniek WWW-adres fungeert. Dat is niet juist. Een adres op het World Wide Web kan op meerdere manieren worden aangeduid. Zo was bijvoorbeeld de Fishman-homepage van een specifieke deelnemer te bereiken als:
- http://www.iaf.nl/%7Eabigail/Fishman/
- http://tungsten.gn.iaf.nl:80/%7Eabigail/Fishman/fishman.html of
- http://www.iaf.nl/%7Eabigail/WWW/../Fishman/./fishman.html

Ook is het heel goed mogelijk met een en dezelfde URL verschillende documenten te leveren, al naar gelang de stand van de zon, of afhankelijk van de machine van waar af het verzoek komt. (111) Een URL zegt voorts niets over de plaats van het bestand. En uit een URL kan nu juist vrij gemakkelijk de naam van een gebruiker worden geconstrueerd: dat is een kwestie van de accountnaam combineren met die van de provider. Van plusminus negentig procent van de deelnemers kan op deze wijze het adres worden gevonden.

Punt twaalf en dertien kunt U met een gerust hart constateren. Voorts doet het me deugd dat eisers afgestapt zijn van de selectiviteit die zij in de eerste dagvaarding betrachtten; daar hadden ze - buiten XS4ALL, waar ze gezien hun aanvankelijke beslaglegging niet goed omheen konden, uitsluitend kleine providers gedaagd. Dat wekte het vermoeden dat Scientology trachtte de minder vermogende providers te kiezen. Het deed mij daarom deugd dat Planet Internet het dusdanig oneens was met Scientology, dat zij zich vrijwillig bij het vorige kort geding voegde.

Voor wat betreft de gebruikers die gedaagd zijn, beweert Scientology dat zij moeite heeft gehad om aan de namen en adressen van de andere deelnemers te komen; een van hun eisen is dan ook dat U de providers zult opdragen de namen en adressen van alle betrokken gebruikers aan hen over te dragen.

Het aangevoerde argument lijkt me hoogst dubieus. Een van de deelnemers aan dit protest is Oussama Cherribi, Kamerlid voor de VVD; zijn personalia zijn op grond van zijn functie openbaar, en inderdaad heeft hij - als enige naast mij - een eerdere schriftelijke sommatie van RTC om zijn homepage te verwijderen, ontvangen. Leden van Scientology wisten hem voorts goed te vinden wanneer hij zijn werk als parlementslid wilde uitoefenen. Waarom Cherribi niet gesommeerd? En waarom de Groene Amsterdammer - een publieke instantie, wier adres wel heel eenvoudig is te achterhalen - niet? Waarom Bureau Jansen & Janssen niet? Hun adres staat op hun homepage. Waarom Marcel Möring niet? Zijn adres moet niet moeilijk te vinden zijn. Waarom, van al die plusminus honderd deelnemers, alleen ik? Omdat ik een organiserende functie heb gehad? Omdat er een voorbeeld gesteld dient te worden?

Voor wat betreft punt veertien, waarin eisers opmerken dat zij geen toestemming hebben verleend voor openbaarmaking van delen van de OT's en vermelden dat zij deze desondanks aantroffen op een aantal homepages, verwijs ik ten eerste naar mijn opmerkingen bij punt zeven. Ten tweede wil ik hier graag ingaan op de wispelturigheid van eisers.

In dit kort geding wordt ineens bezwaar gemaakt tegen de aanwezigheid van 'Ability' (On Dissemination of Material'). In alle correspondentie en bijeenkomsten voor de datum waarop het eerste kort geding zou plaatsvinden, benevens in de interviews die Julia Rijnvis over deze zaak heeft gegeven, is uitdrukkelijk meegedeeld dat uitsluitend bezwaar bestond tegen de aanwezigheid van OT-delen en dat alle andere stukken gevrijwaard waren. Eisers komen nu ineens op hun eerder betrokken stelling terug; het lijkt me dat dit toelichting behoeft.

Overigens deed zich in de afgelopen periode nog een vreemd geval van willekeur voor. Helena Kobrin, advocaat voor RTC, heeft na haar eerste mailtjes geruime tijd niets van zich laten horen. Enkele dagen nadat de eerste dagvaarding (in november) aan het adres van XS4ALL, DDS, Cistron, Dataweb en mij bezorgd was, begon Kobrin abrupt weer mailtjes te sturen. Het bizarre was dat zij daarin uitsluitend bezwaar aantekende tegen OT 7 - terwijl de ontvangers van deze mailtjes toch werkelijk het complete Affidavit op hun homepage hadden staan. (112)

Ik moet U eerlijk zeggen dat de wegen van Scientology en haar juridische vertegenwoordigers me soms ondoorgrondelijk voorkomen. Alles wat geen OT in de naam had, is eerder probleemloos geaccepteerd; nu is het een van de gronden om ons te dagvaarden. OT 8 is dan weer wél, dan weer geen auteursrechtschending. Terwijl de Nederlandse advocaten aanvankelijk de delen van OT 1 tot en met OT 7 verwijderd willen zien, maakt de Amerikaanse advocaat uitsluitend bezwaar tegen OT 7 en laat zij zich niet uit over de fragmenten uit de zes andere OT-levels. In deze dagvaarding ligt het accent juist geheel en al op OT 2 en OT 3.

Voor wat betreft punt zestien, waarin de rol van de provider wordt beschreven: hier worden homepages gedefinieerd als waren zij virussen, die zichzelf naar hartelust vermenigvuldigen. Een provider verveelvoudigt of openbaart niets waar het homepages betreft. De homepage bevindt zich op een door mij gehuurd deel van de schijfcapaciteit van de provider en sluimert daar als het ware; pas wanneer een andere gebruiker doelbewust actie onderneemt - dat wil zeggen: mijn homepage opvraagt - gaat er een tijdelijke kopie naar het geheugen van de privécomputer van de betreffende gebruiker. De providers - degene bij wie ik mijn homepage opgeslagen heb en degene bij wie de gebruiker die mijn homepage opvraagt, aangesloten is - doen niets dan doorgeven. De enige actieve handelingen in deze zijn de mijne (vanwege het maken van een homepage) en die van een andere gebruiker (vanwege de handeling van het opvragen).

Wanneer de gebruiker die mijn homepage heeft bezocht, die pagina weer verlaat, blijft er zeker niet per definitie een kopie van mijn homepage in het geheugen van de andere computer staan. Pas wanneer de betreffende gebruiker daartoe een commando geeft, wordt het bestand definitief op zijn of haar computer opgeslagen. Dát is downloaden. Voor die tijd doet zo iemand niets dan kijken naar een tijdelijke kopie, die in een flits weer is opgelost.

Op punt zeventien beweren eisers dat ook een zg. hyperlink, een verwijzing naar een vindplaats van een ander document, neerkomt op "openbaarmaking en/of verveelvoudigen door de gebruiker en de provider". Een hyperlink is niets maar dan ook níets anders dan een beschrijving van een vindplaats, die vervolgens geactiveerd kan worden. Eisers doen het voorkomen alsof zowel de bibliotheek als de schrijver van een boek kunnen worden aangesproken op het feit dat zij in een literatuurlijst of een kaartenbak de gegevens van een boek of artikel vermelden, als zou zulks gelijk zou staan aan verveelvoudigen of openbaar maken....

Een hyperlink verwijst naar een vindplaats. Hyperlinks verwijzen regelmatig naar andere hyperlinks. Het hele World Wide Web is niets anders dan een ingewikkelde conglomeratie van hyperlinks en bestanden. Zijn al die systemen in de ogen van eisers dan strafbaar? Moet het hele WWW gesommeerd worden wanneer ergens een document staat dat in de ogen van eisers illegaal is?

Een hyperlink voegt formeel niets toe. De openbaarmaking is reeds een feit zodra de pagina op het net staat. Het toegankelijker maken van het document is alleen openbaarmaking en/of verveelvoudiging als het aantal potentiële gebruikers daardoor toeneemt. Dit is echter bij Internet niet het geval, aangezien alle gebruikers al toegang hadden tot die gegevens, alleen wisten ze de gegevens niet te vinden. Het maken van een catalogus (dat is wat hyperlinks doen) heeft te maken met het beter ontsluiten van de gegevens. Dat lijkt mij niet strafbaar. (113) Zouden eisers ook bezwaar maken wanneer iemand geen hyperlink naar een Fishman-homepage opneemt, doch uitsluitend een beschrijving geeft van dat adres, die een gebruiker dan vervolgens kan intikken? Vinden eisers dan dat niet meer gemeld mag worden waar zich een Fishman-homepage bevindt? Waarom accepteren eisers dan wel de homepage van Dave Touretszky, die op http://www.cs.cmu.edu/~dst/Fishman/ClamBed.html al maandenlang een lijst met links naar Fishman-homepages onderhoudt? RTC heeft geklaagd toen hijzelf er een Fishman-homepage had, maar nadat hij die verwijderde en verving door een serie hyperlinks, bleek RTC niet veel meer te kunnen doen.

Van een van de makers van het World Wide Web - dat in zijn woorden een "wereldwijd multimediaal hypertext systeem" is - ontving ik een verklaring waarin hij deze eis - een hyperlink dient beschouwt te worden als verveelvuldiging en/of openbaarmaking - als onhoudbaar afdoet. (114) Hij is een van de dertien mensen ter wereld die in de specificaties van deze WWW-taal een vermelding heeft verdiend.

Voor wat betreft punt achttien, het zonder toestemming openbaar maken van de OT-werken en Ability, het volgende. Mijn homepage bevat ten eerste niet "de OT-werken", doch hooguit delen daarvan. De vraag in hoeverre die delen overeenstemmen met de OT-werken zelf, is nog lang niet beantwoord. Uit de notarisverklaring die ik maandag 19 februari eindelijk kon inzien, lijkt op te maken te zijn dat de delen OT 2 en OT 3 die ik op mijn beide homepages heb, voor een groot deel overeenstemmen met delen van de originelen. Voor de andere OT's is die vraag in het geheel niet beantwoord; sterker nog: voor zover daar een indicatie voor is, zal die getuige de het tweede deel van de alinea onder punt negentien eerder negatief uitvallen.

Daarnaast geldt - het zal U inmiddels duidelijk zijn - dat ik me voorshands op het standpunt stel dat ik, noch de andere deelnemers, toestemming van eisers nodig heb, aangezien geen van de deelnemers iets anders doet dan een rechtbankdocument openbaar houden. Wij hebben geen vooropgezet doel om iemands auteursrecht te schenden. Wij willen uitsluitend dit rechtbankdocument, waar Scientology kennelijk zo verbeten op jaagt, openbaar houden - juist omdat Scientology het argument van geheimhouding gebruikt als intimidatiemiddel, getuige de vele rechtszaken die over het citeren van passages uit de OT's zijn gevoerd, en vragen ons voorts sterk af of er niet een publiek belang gemoeid is met die openbaarheid.

Want mocht het zo zijn dat U mijn argumenten dat het hier om een openbaar stuk gaat en dat openbaarheid niet ongedaan gemaakt kan worden, niet deelt, dan dring ik er met klem bij U op aan dat U het publieke belang van deze zaak in overweging neemt. Immers, elk mens heeft recht op een geïnformeerde keuze - óók wanneer het de beslissing betreft om lid te worden van Scientology.

De vraag is immers mischien niet in de eerste plaats of wij onrechtmatig handelen jegens eisers, maar of Scientology niet onrechtmatig handelt jegens haar leden en aspirant-leden. Immers, er is - ik refereer aan de Cie. Witteveen - gerede grond om aan te nemen dat Scientology op gespannen voet staat met de godsdienstvrijheid en de persoonlijke vrijheid.

Met betrekking tot punt negentien, waarin eisers U meedelen dat zij de ongepubliceerde werken naar Amerikaans recht als 'trade secrets' beschouwen, wil ik U meedelen dat zij daar alleen in staan. Juist in de Amerikaanse procedures waarnaar verwezen wordt, is al diverse malen uitgesproken dat eisers die niet, of niet meer hebben. Niet alleen omdat eisers op veel plaatsen binnen het recht moeten kiezen - óf trade secrets, óf copyrights, doch niet allebei - maar ook omdat delen van de OT's openbaar toegankelijk waren via het rechtbankdossier, benevens omdat zij al op 31 juli 1995 op Internet gepost werden:

"The Post argues persuasively that the AT documents were no longer trade secrets by the time the Post acquired them. They point to the following undisputed facts. First, the Fishman affidavit had been in a public court file from April 14, 1993 until August 15, 1995, for a total of 28 months. Although RTC has shown that it went to extraordinary efforts to control access to that file by having church members sign the file out and keep it in their custody at the courthouse, the file nevertheless was an open file, available to the public. The Post was able to obtain a copy of the Fishman affidavit without any difficulty, by merely asking the Clerk of the court to copy it. Thus, having been in the public domain for an extensive period of time, these AT documents cannot be deemed "trade secrets." Kewanee Oil Co. v Bicron Corp., 416 U.S. 470, 484 (1974)
Of even more significance is the undisputed fact that these documents were posted on the Internet on July 31 and August 1, 1995. (Lerma Affidavit). On August 11, 1995, this Court entered a Temporary Restraining Order among other orders which directed Lerma to stop dissemnating the AT documents. However, that was more than ten days after the documents were posted to the Internet, where they remained potentially available to the millions of Internet users around the world.
As other courts who have dealt with similar issues have observed, "posting works to the Internet makes them 'generally known'" at least to the relevant people interested in the newsgroup. Religious Technology Center v Netcom On-Line Communications Services, Inc., No. C. 95-20091 RMW (N.D. Cal.) Sl:p Opinion entered 9/22/95 at 30. Once a trade secret is posted on the Internet, it is effectively part of the public domain, impossible to retrieve. (115)

Voorts heb ik het de delen van de OT's niet klakkeloos gekopieerd. Uiteraard heb ik er niets aan veranderd, het is immers een rechtbankstuk; wel heb ik ze van een context voorzien en ingebed in een skala van commentaren, zoals ik in paragraaf vijf punt vier heb getracht te beschrijven.

Met betrekking tot punt twintig, de schade die eisers zouden lijden vanwege deze homepages, kan ik alleen maar verwijzen naar wat Martin Weightman, een hoog lid in de Scientology-hierarchie, en enkele buitenlandse rechters hebben gezegd (hun opmerkingen staan hierboven beschreven in paragraaf vijf, punt twee) over de kans dat Scientology schade lijdt wanneer het Fishman Affidavit openbaar wordt gehouden.

In punt eenentwintig stellen eisers dat ik geen gevolg heb gegeven aan hun sommatie mijn homepage te verwijderen. Dat is zo; ik meen namelijk dat alleen U kunt oordelen of mijn handelen rechtmatig dan wel onrechtmatig is, en niet Scientology, om redenen hierboven uiteengezet.

Dat de providers geen gevolg hebben gegeven aan deze sommatie is niet meer dan logisch. Ze hebben van Scientology nauwelijks iets in handen gekregen waarmee ze naar hun gebruikers kunnen stappen. Zomaar iets wissen kan natuurlijk niet. Niet alleen zouden zij zich dan schuldig maken aan het vernietingen van andermens' bestanden, wat een overtreding van de wet Computercriminaliteit is, ook hebben alle deelnemers bij voortduring gesteld dat zij, en alleen zij, verantwoordelijk zijn voor het plaatsen van het Affidavit op hun homepage.

Voor wat betreft de kosten tenslotte: Scientology vraagt U de gedaagden hoofdelijk te veroordelen in de kosten van dit geding. Mocht U beslissen dat gedaagden in hun recht staan, dan verzoek ik U vriendelijk het omgekeerde te doen en eisers te veroordelen tot het dragen van deze kosten.

Voor alle duidelijkheid nog een slotopmerking. Het gaat mij er niet om Scientology 'kapot' te maken, zoals me de laatste maanden door mensen van de organisatie wel verweten is. Mensen mogen geloven wat ze willen.

Wel vind ik dat binnen een democratische maatschappij een geïnformeerde discussie over elke religie en overtuiging mogelijk dient te zijn: zowel over de mijne, als over die van Scientology. Elk mens heeft recht op een geïnformeerde keuze in zulke belangrijke zaken en mijns inziens verhindert Scientology zulks waar het haar eigen geloof betreft. Wat dit betreft kan ik me alleen maar van harte aansluiten bij Steven Fishman zelf, wanneer hij zegt:

"What is truly ironic is that these attorneys from the Church of Scientology are asking you to hide Scientology beliefs from Scientologists; while on the other hand I am asking you to allow everyone, including and especially Scientologists, (...) access to Scientology beliefs."

Edelachtbare, ik dank U voor Uw aandacht.

Met hoogachtende groet,

Karin Spaink.

Terug naar de inhoudsopgave


10: Dank, en bronnen

De hierin verwerkte informatie is grotendeels verkregen via Internet. Zonder de medestanders daar die me gezamelijk van megabytes aan informatie hebben voorzien, had ik dit niet kunnen schrijven.
Buiten alle deelnemers aan dit protest wil ik een aantal mensen en instanties uit andere landen bedanken:

alt.religion.scientology, Bruce Scott, Chris Owen, Cornelius Krasel, Dave Touretzky, Davel_, Diane Richardson, The Electronic Frontier Foundation", FactNet, Faegre & Benson, Felipe Rodriquez, Fonss, Jerod Pore, Jim Lippard, Jon Atack, Martin L Poulter, Maureen Garde, Modemac, Rogue Agent, Ron Newman (*), Scott Goehring, Steve A, Steven Fishman, Tilman Hausherr, Tony Sidaway en Robert Vaughn Young.

(*) De beste plaats om te beginnen.

Terug naar de inhoudsopgave


11. Noten en bijlagen bij verweer

1. Posting, From: rop@xs4all.nl (Rop Gonggrijp); Newsgroups: nlnet.misc, hacktic.heibel; Subject: Beslaglegging bij XS4ALL op laste van Scientology; Date: 5 Sep 1995 12:45:49 GMT. (KS-1) (terug)

2. Persverklaring DB.NL. (KS-2) (terug)

3. Posting, From: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); Newsgroups: dds.dds, nl.misc, nlnet.misc, xs4all.general, alt.religion.scientology; Subject: Fishman available on *another* Dutch provider; Date: Mon, 18 Sep 1995 17:46:10 GMT. (KS-3) (terug)

4. E-mail, From: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); To: many; Subject: *dringend* verzoek; Date: 22 Sep 1995. (KS-4) (terug)

5. Ousamma Cherribi was aanwezig op een protestavond die onder het van Scientology geleende motto 'Never Defend, Always Attack!' enkele dagen voor het eerste kort geding door de gedaagden georganiseerd werd in De Melkweg, Amsterdam (11 december 1995). Aangezien hij er pas laat zou zijn, stuurde hij een schriftelijke steunbetuiging (KS-34) op die die avond werd voorgelezen. Daarin stelt hij van meet af aan op een proces aangestuurd te hebben, aangezien hij deze zaak als een proefproces beschouwt. (terug)

6. Posting, From: nobody@REPLAY.COM (Anonymous); Newsgroups: alt.religion.scientology, theta.general, theta.wins; Subject: Up the bridge to OT8 ! Date: 20 Sep 1995 15:40:34 +0200. (KS-5) (terug)

7. Rapport van de subcommissie sekten van de vaste Tweede Kamer Commissie voor de volksgezondheid. p. 120-160 (Commissie Witteveen), Staatsuitgeverij, Den Haag 1984, paragraaf 'Financiën' (KS-35, p. 16) (terug)

8. Op grond van onder meer de dwang die inherent is aan deze 'Freeloader's Debt', heeft Scientology haar ex-lid Lawrence Wollersheim 2,5 miljoen dollar schadevergoeding moeten betalen. Zie: Larrry Wollersheim v. Church of Scientology California, No. B023193, Court of Appeals of California, Second Appelate District, Division Seven; 212 Cal.App.3d 872, 260 Cal.Rptr. 331.; opgenomen in XS4ALL's dossier over Scientology. De Kerk weigert dat overigens nog steeds deze schadevergoeding uit te betalen, hoewel er geen beroepmogelijkheden meer zijn en zij bovendien in januari 1996 een SLAPP-suit daarover van Wollersheim verloor.
   Ook de overheidscommissie hier te lande vond dat deze 'Freeloader's Debt' het stafleden uiterst lastig maakt de organisatie te verlaten: "De organisatie heeft het voor leden aantrekkelijk gemaakt om staflid te worden. Niet door de rechtspositie die zwak is, de verdiensten die zeer karig zijn of de werktijden die zeer lang zijn, maar wel door stafleden in staat te stellen gratis of tegen sterk gereduceerde tarieven cursussen en trainingen te volgen. Is men derhalve gemotiveerd of voelt men zich anderszins gedrongen om aan verdere cursussen en trainingen deel te nemen, dan is het financieel aantrekkelijk om dat te doen als staflid. Voor de organisatie snijdt het mes bovendien aan twee kanten, doordat van elk nieuw staflid de verklaring wordt verlangd dat hij bij het voortijdig verlaten van de staf of door het uitlokken van tegen hem gerichte disciplinaire maatregelen de volle waarde van de in zijn periode als staflid genoten diensten verschuldigd zal worden. De daarmee in het vooruitzicht gestelde financiële verplichting kan hoog oplopen en aldus een grote belemmering vormen om op de indiensttreding terug te komen." Rapport van de subcommissie sekten van de vaste Tweede Kamer Commissie voor de volksgezondheid. p. 120-160 (Commissie Witteveen), Staatsuitgeverij, Den Haag 1984, paragraaf: 'Stafleden' (KS-35, p. 14) (terug)

9. Fishman's press release on his legal battle. "Scientology upper level references (OT materials) affirmed unsealed and in the public domain by United States court of appeals". De verklaring bevat een reconstructie van zijn persoonlijke ervaringen met Scientology na zijn inhechtenisneming, het wedervaren van zijn Affidavit plus een beschrijving van de grondgedachte van Hubbards leer. Niet alles in dit persbericht is overigens correct: het verhaal over de dood van Miscavages schoonmoeder schijnt inmiddels weerlegd te zijn, hoewel velen er in geloofden en nog geloven. (KS-6) (terug)

10. Richard Behar, 'The Thriving Cult of Greed and Power', Time Magazine, 6 mei 1991. (terug)

11. United States district court, Southern district of New York, 92 civ. 3024 (pkl): Church of Scientology International v Time Warner, Inc., Time Inc. Magazine Company, and Richard Behar. (KS-7) (terug)

12. Kort geding, Scientology Kerk Amsterdam en The Church of Scientology International v Uitgeversmaatschappij Reader's N.V. en Reader's Digest Association Inc, rolnummer KG 91/2034V, uitspraak op 20 september 1991; Geding in hoger beroep, Scientology Kerk Amsterdam en The Church of Scientology International v Uitgeversmaatschappij Reader's Digest N.V. en Reader's Digest Association Inc, rolnummer 1151/91 KG, arrest op 9 april 1992. (terug)

13. E-mail, From: hkk@netcom.com (Helena Kobrin); Subject: Re: Your mail; To: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); Date: Fri, 29 Sep 1995 22:07:41 -0700 (PDT). (KS-8) (terug)

14. Memorandum Opinion, Judge Leonie Brinkema, 30 aug. 1995, Civil Action No. 95-1107-A; cursivering van mij. (KS-9, appendix 1, p. 34) (terug)

15. CV 91-6426 HLH, Church of Scientology International v Steven Fishman et. al., Sealing order, Judge Hupp, 15 aug. 1995 (KS-10, no link) (terug)

16. Witness Preparation: Hatting the Witness, Exhibit C, Fishman Affidavit en Addendum to Witness Preparation, Exhibit D, Fishman Affidavit; Project Quaker (Kop: "To ensure that all those DC staff concerned are not available for questioning by Scales yet cannot be prosecuted for fleeing"), Exhibit E, Fishman Affidavit; Magazine article on the dissemination of material, Exhibit G, Fishman Affidavi.
    Hat is CoS-lingo. Voor zulke termen is op alt.religion.scientology door een voormalig lid een vertaallijst samengesteld. Daaruit citerend: "Hat, noun. A post or job. "She's wearing the Ethics Hat now." Hat, verb. To train for a post or job. "He is fully Hatted as the MAA." Uit: Martin Hunt's ARS Acronym/Terminology FAQ, Newly Updated!, gepost op a.r.s., 27 januari 1996. (terug)

17. Hubbard, Magazine article on the dissemination of material, Exhibit G, Fishman Affidavit, pag. 53, 54 en 55. (terug)

18. Hubbard, OT 3, Fishman Affidavit, p. 93. (terug)

19. OT 2 en OT 2. Jonathan Caven-Atack, voormalig lid en thans criticus, heeft een voorbeeldige en leesbare samenvatting geschreven, OT 3 for Beginners. (KS-36) (terug)

20. "A single page inserted before The Electric GPMs supplied a further note of instruction: when the word SHOCK appeared on an item, one was to THINK OR FEEL SHOCK." Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, pag. 159. (terug)

21. Hubbard, OT 2, Fishman Affidavit, pag. 67-68. (terug)

22. Hubbard, OT 2, Fishman Affidavit, pag. 75. (terug)

23. Hubbard, OT 2, Fishman Affidavit, pag. 65. (terug)

24. Hubbard, OT 6, Fishman Affidavit, pag. 111. (terug)

25. Julia Rijnvis in een uitzending van Radio AFM, 3 november 1995. (terug)

26. Leisa Goodman verscheen vorig jaar in een special over sektes die MTV uitzond. Kurt Loder, de interviewer, legde de kijkers uit dat "according to former scientologists, members aren't given the church's full liturgy until after taking many expensive courses (...) Although scientology executives deny it, former longtime members say that 'Some of these engrams are the remnants of space aliens called body thetans who were placed here by the Galactic overlord Xenu'." Daarna wendt hij zich tot Goodman: "I don't understand, there's like a galactic overlord, Xenu, or is that not true?" Leisa Goodman: "Ohh uhh, I don't think, uhh, I don't really know what you mean." Uit: New Religions: The Cult Question, A Presentation of MTV News and Specials; Host/Writer: Kurt Loder. Eerste uitzending in juni 1995. Transcript gepost op a.r.s.
    De neiging van Scientologen om de naam 'Xenu' te mijden, gaat zelfs zover dat op a.r.s. - waar een aantal critici van de kerk die naam in hun e-mail adres hebben opgenomen - een aantal CoS-leden die daar posten, de letters 'xenu' systematisch wissen of wijzingen wanneer ze reageren op een bericht van zo'n criticus. (terug)

27. Rapport van de subcommissie sekten van de vaste Tweede Kamer Commissie voor de volksgezondheid. p. 120-160 (Commissie Witteveen), Staatsuitgeverij, Den Haag 1984, paragraaf: 'Beschouwing'. (KS-35, p. 26-27) (terug)

28. Rapport van de subcommissie sekten van de vaste Tweede Kamer Commissie voor de volksgezondheid. p. 120-160 (Commissie Witteveen), Staatsuitgeverij, Den Haag 1984, paragraaf: 'Beschouwing'. (KS-35, p. 26) (terug)

29. Martin Hunt: ARS Acronym/Terminology FAQ, Newly Updated!, gepost op a.r.s., 27 januari 1996:
    "M/U, Misunderstood word. The cult is fanatical about not going by one, and insists that everyone look things up in dictionaries and go through every definition. This becomes quite tedious with words like 'to', 'set', and 'be'. 'Look up your M/U's and quit your nattering Mister, or I'll have you busted down to Ethics!'"
    "M/U Phenomena. The emotional upset leading to Blows, disappearances from the organization, that follows going by a misunderstood word, according to the cult's 'study tech'. M/U Phenomena is the only reason someone gives up on Scientology, according to Hubbard. If you think it is all nonsense, it's because you went by a word you didn't understand." (terug)

30. 'Verbal tech' wordt door Scientology beschouwd als 'High Crime'. Hubbard, Verbal tech Penalties, HCO Bulletin/HCO PL 15 februari 1979. (KS-37) Hubbard, A New Type of Crime, Policy Letter van 17 januari 1979, herdrukt in The Organization Executive Course, volume 1, pp. 908-909, editie 1991.
    Martin Hunt, op. cit.: "Verbal Tech, the cardinal sin of describing the cult's 'Tech' by word of mouth, or through one's own writing, deemed a 'High Crime.' 'If you don't shut up with your originations of what you think a Fall means, I'm sending you to Ethics for spouting Verbal Tech!" (terug)

31. Hubbard, OT 3, Fishman Affidavit, pag. 86.
    Martin Hunt, op. cit.: "Case, The sum of one's problems, bad memories, Engrams (moments of pain and unconsciousness), BTs (Body Thetans or evil spirits infesting the body), Overts (undisclosed harmful acts), etc. "'My Case has really improved by doing the Sunshine Rundown.'"(terug)

32. Affidavit van Hana Whitfield, 8 augustus 1989. (KS-11, p. 41, p. 44). (terug)

33. Hubbard, Keeping Scientology Working, 7 february 1965, heruitgegeven op 27 augustus 1980. Tevens geciteerd in Margery Wakefield: The Road to Xenu, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaat uit hoofdstuk 3: 'For the next endless trillions of years', onderstreping van mij. (terug)

34. Zie voor de verschillende straffen ('Ethics Conditions'), de interne rechtspraak en rechtbanken en voor de speciale kampen ('Rehabilitation Project Force' of RPF), de verschillende getuigenissen die XS4ALL in haar onderzoek verzameld heeft, en Affidavit van Hana Whitfield (Whitfield zat in RPF).
    De 'pre-clear folders' worden regelmatig gebruikt als pressie- of chantagemiddel. "This was one of the reasons which had made Adrienne Scott want to leave when she worked in the personnel department at Saint Hill. She had been asked then to go through files which might contain admissions of drug offences, homosexuality or even felonies and 'get the dirt' on other members of the Church. When she refused, she had been labelled a 'non-compliant junior'." Stewart Lamont, Religion Inc. The Church of Scientology, Harrap, London 1986, p. 48.
    Dat het gebruik van pc-folders volgens het beleid is toegestaan (hoewel CoS altijd anders beweert), blijkt overigens uit GO 121669 van 16 december 1969, waarin wordt beschreven hoe de organisatie 'infiltranten' kan betrappen. Een van de 'operating targets' is "To make full use of all the files on the organization to effect your major target. These include personnel files, Ethics files, dead files, central files, training files, processing files and requests for funds" (onderstreping van mij; geciteerd in Stewart Lamont, Religion Inc. The Church of Scientology, Harrap, London 1986, p. 85). In de zaak Wollersheim v. Scientology was het gebruiken van de informatie uit de pc-folders een van de redenen waarom Scientology Wollersheim een forse schadevergoeding ($2,5 miljoen) moest betalen. De meldingen van onheus gebruik van de pc-folders zijn veelvuldig. In de recente oorlog die op a.r.s. wordt uitgevochten, zijn regelmatig CoS-leden opgedoken die informatie uit de pc-folders van Larry Wollersheim, Steven Fishman en Arnaldo Lerma hebben gepost. Die informatie kan ze alleen door de kerk ter hand zijn gesteld, aangezien zij deze folders in haar bezit heeft.
    Ook de Commissie Witteveen constateerde in 1984 dat informatie uit de pre-clear folders regelmatig wordt gebruikt om leden onder druk te zetten: "Wij hebben al vastgesteld dat de dossiers die over geauditeerden worden aangelegd zeer gevoelige gegevens bevatten. De Kerk onderkent dat en heeft daarom maatregelen getroffen de dossiers af te schermen voor de ogen van onbevoegden. De vraag is alleen wie onbevoegd is. Afgezien van de betrokken auditor en case-supervisor hebben diverse functionarissen toegang tot de dossiers, zoals de leiding van de Kerk (vroeger het GO), de ethics-officer, terwijl voorts ieder die auditeert toegang heeft tot de ruimte waar de dossiers zijn opgeborgen. Hoewel enkelen anders beweren hebben de meeste informanten ons meegedeeld dat de dossiers onmiddellijk worden benut wanneer een betrokkene zich tegen de Kerk keert en soms ook een rol spelen bij het bewegen van cursisten tot het volgen van meer cursussen, dan wel bij het verwijderen van iemand uit de Kerk. Dat doet ten minste betwijfelen of deze dossiers, zoals de SKA [Scientology Kerk Amsterdam] stelt, uitsluitend van belang zijn in het auditing-proces. Wie er ook inzage heeft in de dossiers, de geauditeerden zelf hebben dat recht niet. Zij hebben zelfs niet het recht om hun dossier op te vragen wanneer zij besluiten om hun relatie met de Kerk te beëindigen. Wie de neiging zou hebben hieraan schouderophalend voorbij te gaan, moet zich eens proberen voor te stellen welke reactie zou worden opgeroepen, wanneer een gevestigd kerkgenootschap als de Rooms-Katholieke Kerk zou besluiten om uit een oogpunt van geestelijke begeleiding van de gelovigen voortaan nauwkeurige dossiers te gaan aanleggen van hetgeen bij de biecht wordt besproken." Cie. Witteveen, (KS-35, p. 27). (terug)

35. "Er zijn periodes waarin deze tarieven maandelijks met 5% worden verhoogd, volgens de Kerk enerzijds om cursisten aan te sporen om cursussen vooruit te boeken..." Cie. Witteveen, paragraaf 'Financiën'. (KS-35, p. 19) Cursisten doen dat inderdaad, en blijken laten de gekochte cursussen niet altijd te volgen, in dat geval meestal omdat ze de organisatie meestal gedesillusioneerd hebben verlaten. Terugbetalingen kunnen plaatsvinden, maar zijn in de praktijk uiterst zeldzaam. Uit het aldus ontstane bedrag - vooruitbetaalde sommen voor diensten die niet geleverd hoeven te worden - verklaart de Cie. Witteveen zelfs de solvabiliteit van de Amsterdamse tak van de organisatie. (terug)

36. Hubbard, The No-Interference Area. Clarified and Re-enforced, edited by staff from HCO Bulletin 23 december 1971 revised, in 1983 in een CoS-tijdschrift verschenen. Kapitalen en OT-trademark in de oorspronkelijke tekst. (KS-38, p. 1 en p. 2; geen link) (terug)

37. Hubbard, Advanced Courses Materials. Security of Data, HCO Policy Letter van 11 augustus 1971. (KS-39, geen link) (terug)

38. Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, p. 159 (cursivering van mij). Deze regel geldt nog steeds. (terug)

39. Jon Atack, A Piece of Blue Sky. Scientology, Dianetics, and L. Ron Hubbard Exposed, Carol Publishing Group, New York, 1990, p. 31. Ook dit contract wordt nog steeds gebruikt. (terug)

40. OT 3 Waiver, geciteerd in Church of Scientology and Others v. Kaufman and Another, [1973] R.P.C. No. 20, High Court of Justice, Cancery Division, 7 juli 1972; rechter: Mr. Justice Goff. Reports of Patent, design and Trade Mark Cases, Patent Office, London 1973 (KS-41, p. 633, geen link). (terug)

41. Hubbard, OT 3, Fishman Affidavit, p. 76. (terug)

42. Hubbard, An Auditor and 'The Mind's Protection', HCO Policy Letter of 17 April 1970, Issue 2, geciteerd in het Foster Report, p. 105, in het hoofdstuk over 'auditing' (cursivering van mij). Het Foster Report is een door de Britse overheid opgesteld rapport over Scientology. Sir John. G. Foster, K.B.E., Q.C., M.P., Enquiry into the Practice and Effects of Scientology, Her Majesty's Stationery Office (HMSO) 1971. (terug)

43. "The OT2 materials consist of tens, perhaps hundreds, of pages of such Implant commands in Hubbard's writing, forming a wad of over an inch thick. My heart dropped at the thought of auditing my way through all of this. It would take months. (...) One of my friends did 600 hours of auditing on OT2 when it was first released in 1966." Jon Atack, A Piece of Blue Sky, op. cit., p. 30. (terug)

44. Hubbard, OT 3, Fishman Affidavit, p. 84. (terug)

45. Hubbard, OT 3, Fishman Affidavit, p. 85. (terug)

46. "The Scientologist spends days or years dealing with 'body thetans' (I have known two people who "audited" this procedure almost every day for eleven years)." Jon Atack, OT 3 for Beginners. (KS-36) (terug)

47. Margery Wakefield: Xenu: The Road to Total Freedom, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaten uit hoofdstuk 13: We are all many. (KS-40, p. 6) (terug)

48. Margery Wakefield: Xenu: The Road to Total Freedom, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaten uit hoofdstuk 13: We are all many. (KS-40, p. 7) (terug)

49. Margery Wakefield: Xenu: The Road to Total Freedom, vijftien hoofdstukken, regelmatig gepost op alt.religion.scientology. Citaten uit hoofdstuk 13: We are all many. (KS-40, p. 9) Maanden- en maandenlang nog deed Wakefield pogingen weer in genade aangenomen te worden en stuurde ze trouw elke maand haar cheque op. Uiteindelijk werd ze zwaar suïcidaal. Pas toen ze ontdekte dat Hubbard over veel zaken, en vooral over zijn eigen verdiensten, gelogen had, maakte ze zich langzaam los. Toen ze tien jaar later haar boek schreef, werd ze nog altijd geplaagd door nachtmerries. (terug)

50. Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, p. 220, 223. (terug)

51. Affidavit van Hana Whitfield, 8 augustus 1989. (KS-11, p. 40-41) (terug)

52. Fraser v Evans [1969] 1 Q.B. 349, p. 362, resp. Initial Services Ltd. v Puterill [1968] 1 Q.B. 396. Beiden geciteerd in Church of Scientology and Others v. Kaufman and Another [1973] No. 20, High Court of Justice, Cancery Division, 7 juli 1972; rechter: Mr. Justice Goff. (KS-41 p. 629 en p. 630) (terug)

53. Church of Scientology and Others v. Kaufman and Another [1973] R.P.C. No. 20, High Court of Justice, Cancery Division, maart en april 1973; uitspraak rechter: Mr. Justice Goff. (KS-41, p. 658-659) (terug)

54. Peter Forde, B.Sc., A Scientific scrutiny of OT3, 11th November 1994; gepubliceerd op Internet. (terug)

55. Voorlopige versie van de verklaring die Fishman heeft afgelegd voor het Court of Appeals, Pasadena, Californië, op 14 november 1995. Meegestuurd per e-mail: Date: Sun, 22 Oct 1995 21:41:16 -0400; From: Steven Fishman; To: kspaink@xs4all.nl; Subject: Many thanks for your wonderful web site. (KS-12) (terug)

56. Cie. Witteveen (KS-35, p. 27) (terug)

57. Kamervragen van het lid Bakker (D66), 8 februari 1996. (KS-42) (terug)

58. Hubbard Dianetics Foundation, Enrollment application/agreement and general release, uit posting a.r.s, From: clara@holsoft.demon.co.uk (Sister Clara); Newsgroups: alt.religion.scientology; Subject: Re: SHUDDER INTO SILENCE; Date: Tue, 24 Oct 1995 20:16:07 GMT (KS-13) (terug)

59. Ron Hubbard, Penalties for Lower Conditions, HCO Policy Letter of 18 October 1967, Issue IV; onderstreping van mij. Deze HCO Policy Letter is later vervangen door een andere, waarin de term 'Fair Game' wordt afgeschaft 'wegens de slechte publiciteit' die een en ander met zich meebracht, maar waarin de praktijk expliciet blijft bestaan: "This P/L does not cancel any policy on the treatment or handling of an SP." (KS-14)
    Dat het gebruik nog steeds bestaat, mag blijken uit een recente rechterlijke uitspraak uit 1993, RTC, et al. v. Robin Scott, et al., case No. 85-711-JMI (Bx), US District Court, Central District of California. "MEMORANDUM OF DECISION (...) Plaintiffs have abused the federal court system by using it, inter alia, to destroy their opponents, rather than to resolve an actual dispute over trademark law or any other legal matter. This constitutes 'extraordinary, malicious, wanton and oppressive conduct.'" Ook in de eerder genoemde zaak rond Wollersheim heeft de rechtbank herhaaldelijk verklaard dat hier sprake was van 'Fair Game'. (terug)

60. Affidavit van Hana Whitfield, 8 augustus 1989. (KS-11, p. 41) (terug)

61. Hubbard, Manual of Justice, 1952. (KS-43, p. 4) De pers is volgens Hubbard sowieso verdacht, blijkens dit rijtje:
    "Suspect people who have the following:
    1. Criminal connections or background.
    2. Communist membership or leanings (they attack all source ). (...)
    4. Auditors who get bad results on preclears. (...)
    8. Press." (KS-43, p. 8) (terug)

62. Uit onder andere Scarffs getuigenis, 4 april 1994. (Deze getuigenis is onderdeel van het complete Fishman-dossier en thans op vijftien van de Nederlandse Fishman-homepages te vinden.) Scarff vertelt in zijn getuigenis uitgebreid over illegale handelingen besproken in aanwezigheid van cq. opgedragen door de advocaten van Scientology, Bowles & Moxon, zelf uiteraard ook lid. Zie voor dit specifieke deel van Scarffs getuigenis KS-15. (terug)

63. FactNet (Fight Against Coercive Tactics) heeft in een van haar dossiers een aantal van deze bij de FBI-inval aangetroffen documenten verzameld. (KS-16) (terug)

64. Ron Hubbard, Penalties for Lower Conditions, HCO Policy Letter of 21 October 1968. (KS-14) (terug)

65. Vicky Aznaran, 4 april 1994, United States District Court, Central District of California; geciteerd in FOK-dossier 10, 'Scientology', p. 117.
    In een andere verklaring zet ze de verhouding tussen RTC en de overige takken van Scientology uiteen, verklaart ze dat RTC thans de centrale instantie is, en verantwoordelijk is voor het huidige 'Fair Game' beleid. KS-17. (terug)

66. Larrry Wollersheim v. Church of Scientology California, No. B023193, Court of Appeals of California, Second Appelate District, Division Seven; 212 Cal.App.3d 872, 260 Cal.Rptr. 331.; opgenomen in XS4ALL's dossier over Scientology. (terug)

67. Jim Lippard and Jeff Jacobsen, Scientology v. the Internet. Free Speech & Copyright Infringement on the Information Super-Highway, Skeptic vol. 3, no. 3, 1995, pp. 35-41. (KS-18, p. 70) (terug)

68. Jim Lippard and Jeff Jacobsen, Scientology v. the Internet. (KS-18, p. 71) (terug)

69. From: hkk@netcom.com (Helana Kobrin); Subject: cmsg rmgroup alt.religion.scientology; Sender: hkk@netcom.com (Helena Kobrin); Date: Wed, 11 Jan 1995 22:52:23 GMT (KS-19)
    Afzenders kunnen op Internet vervalst worden, zodat het aanvankelijk niet zeker was of deze rmgroup-message inderdaad van Kobrin zelf afkomstig was. Ze heeft nadien echter diverse malen in interviews toegegeven dat zij het bericht inderdaad zelf heeft verstuurd. (terug)

70. From: dbd@panacea.phys.utk.edu (David DeLaney); Subject: cmsg newgroup alt.religion.scientology; Control: newgroup alt.religion.scientology; Date: 12 Jan 1995 02:20:37 GMT. Minstens vijf verschillende systeembeheerders reageerden met een newgroup-bericht; allemaal waren ze woedend. (KS-20) (terug)

71. Jim Lippard and Jeff Jacobsen, Scientology v. the Internet. (KS-18, p. 74) Zie ook Ron Newmans homepage, waar een aparte sectie aan anon.penet.fi en de kwestie AB is gewijd. (terug)

72. Er is sinds kort een pagina waarop dergelijk lastig vallen van critici op a.r.s. wordt bijgehouden. (KS-44) (terug)

73. In *Biassed Journalism* #6 (16 december 1995) vertelt Rogue over de eerdere pogingen zijn account gesloten te krijgen (KS-45); op Ron Newman's homepage is een deel gewijd aan Rogue's volledige verhaal. Hoewel, volledig... niemand weet precies waarvan Rogue zo is geschrokken dat hij heeft meegedeeld a.r.s. zelfs nooit meer te zullen lézen. (terug)

74. Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 30 augustus 1995 (KS-9).
    Rechter Kane: United States District Court for the District of Colorado, civil action No. 95-B-2143, RTC v Factnet et. al."; Memorandum Opinion and Order, 15 september 1995 (KS-21).
    Rechter Whyte: United States District Court for the Northern District of California, NO. C-95-20091 RMW, RTC en Bridge Publications Inc. v Netcom, Dennis Erlich, Tom Klemesrud en Clearwood Data Services; Order granting in part and denying in part Plaintiff's application for a preliminary injunction and defendant Erlich's motion to dissolve the Temporay Restraining Order; Denying Plaintiff's motion for contempt; Granting Erlich's motion to vacate the writ of seizure; and denying Plaintiff's request for sanctions against Erlich's counsel, 9 september 1995. (terug)

75. Kane, RTC v Factnet et. al.: "The evidence showed, however, that, apart from the Lerma posting, the only copying of the works by Defendants was scanning them onto their computer and placing them in the private section of their library without making them available to the public over the Internet or otherwise. Copying of this sort by Defendants falls within the well established limitation on the exclusive right of copyright ownership recognized in the Copyright Act, 17 U.S.C § 107." (KS-21, p. 91-92) (terug)

76. Kane, RTC v Factnet et. al.: "Defendants maintain and the evidence does not refute that the Lerma postings to the Internet were made in the context of ongoing dialogue in the particular newsgroup to which they were posted. They form part of the topical debate concerning whether the Works are of substance or are perpetuated as part of systemic mind control." (KS-21, p. 93) (terug)

77. Lord Denning M.R., Megaw and Stephenson L.J.J., Court of Appeal, Hubbard and Another v. Vosper and Another, 1971, No. 7360. Scientology's advocaat beweert daar: "If copyright existed in The Bible, the use of extracts therefrom to attack Christianity or Judaism would not be covered by section 6[2] [i.e. 'fair dealing']."
    Het proces betrof het boek The Mind Benders, geschreven door een ex-Scientologylid. Op de dag dat het boek gepubliceerd werd, eiste Scientology een verschijningsverbod. In het boek werd uit de OT's geciteerd, met name uit OT 3. Scientology verloor. Citaat van een van de rechters, L.J. Megaw: "Mr. Caplan [de advocaat van de verdediging] is more than abundantly justified in his proposition that there is here evidence that the plaintiffs are or have been protecting their secrets by deplorable means such as evidenced by ths code of ethics [i.e. de 'Fair Game' maatregel]; and, that being so, they do not come with clean hands to this cour asking this court to protect those secrets by the equitable remedy of an injuction." (terug)

78. Andrew Milne, op a.r.s. de semi-officiële woordvoerder van de kerk en tevens staflid van het Scientology-blad Freedom, beschuldigt de critici op a.r.s. daar keer op keer van. Deze posting van Milne (KS-46) is een voorbeeld van zo'n beschuldiging. Hij krijgt, terecht, als repliek: "Actually, Andy, I think the big reason that posters quote Scientology's 'scriptures' out of context is because if we provided the context, the 'Church' would sue us for copyright infringement."
    De geproduceerde posting fungeert in dit verweer tevens als een voorbeeld hoe citeren in antwoorden werkt in nieuwsgroepen - je neemt standaard delen van andermans tekst over. Milne citeert in het bewuste bericht uitgebreid uit Technique 88 (dat overigens als Exhibit B op de Fishman-homepages staat). Hubbard legt daarin uit dat iemand die liegt, je poogt te beheersen. Milne citeert dat stuk graag. Wat Milne echter strijk en zet weglaat uit zijn weergave van "Technique 88" is juist de passage die de critici intrigeert: daarin wordt een link gelegd tussen georganiseerde religie en liegen. De voor de hand liggende vraag is natuurlijk of Scientology, dat zichzelf als een religie beschouwt, óók liegt en derhalve mensen poogt te beheersen. Niemand van de CoS-leden op a.r.s. heeft overigens ooit antwoord op die vraag gegeven. (terug)

79. Rechter Brinkema vonniste dan ook boos: "the Court finds that the motivation of plaintiff in filing this lawsuit against the Post is reprehensible. Although the RTC brought the complaint under traditional secular concepts of copyright and trade secret law, it has become clear that a much broader motivation prevailed -- the stifling of crticism and dissent of the religious practices of Scientology and the destruction of its opponents. (...) The context and extent in which the Post copies and quoted from the AT documents was so de minimis that this Court finds that no reasonable copyright holder could have in good faith brought a copyright infringement action. Although there are limits beyond which the media may not go, even in the interests of news gathering and reporting, this case does not come anywhere near those limits." Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 28 november 1995 (KS-47, p. 5). (terug)

80. Kruisverhoor onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al. (Judge Kane). Zie voor dit fragment pag. 210-211 uit het letterlijke rechtbankverslag. (KS-22) (terug)

81. De president van RTC, McShane, moest toelichten welke stukken zijn organisatie had aangemerks als auteursrechtschending, en verwees daarbij expliciet naar "direct infringing or any other paraphrasing". Hij stelde die twee gelijk aan elkaar. Getuigenis onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 8 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al (Judge Kane). Zie voor dit fragment de door mij onderstreepte passages van pag. 68-69 en pag. 88-90 uit het letterlijke rechtbankverslag. (KS-23) (terug)

82. Martin Weightman, Director Church of Scientology - European Human Rights Office, in een op 7 november 1995 door Jeroen Pietersma gehouden interview voor het blad N@T, verschenen in december 1995. (KS-24, p. 106) Het interview is wrang, aangezien blijkt dat beide CoS-leden die geïnterviewd werden - Julia Rijnvis, woordvoerster van de Scientology Kerk Amsterdam en Martin Weightman - tal van beweringen deden die ogenblikkelijk konden worden weerlegd.
    Weightman was bij de beslaglegging bij XS4ALL aanwezig en heeft in de weken daarna regelmatig in Nederland vertoefd omdat hij met providers en individuen wilde overleggen over de verwijdering van het Fishman Affidavit van hun systemen. Weightmans aanwezigheid is interessant, daar de eiser in deze niet Scientology is, maar RTC, dat zelf beweert los te staan van de diverse takken van de kerk en die alleen maar licenties levert. (terug)

83. Rechter Kane, United States District Court for the District of Colorado, civil action No. 95-B-2143, RTC v Factnet et. al.; Memorandum Opinion and Order, 15 september 1995. (KS-21, p. 92-93) (terug)

84. Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 30 augustus 1995. (KS-9, p. 30 en p. 32-33) (terug)

85. Citaat van rechter L.J. Stephenson, in dezelfde zaak als genoemd onder noot 77 (Hubbard v Vosper). Zie voorts ook, naar aanleiding van Robert Kaufmans boek, Church of Scientology and Others v. Kaufman and Another [1973] R.P.C. No. 20, High Court of Justice, Cancery Division, maart en april 1973, waarin Judge Goff hierop voortbordurend het volgende uitsprak:
    "What the plaintifs argued was that disclosure of their secrets might lose them business, but there never has been any suggestions in the case that the confidential passages are sufficient to enableor even assist others to teach the plaintiff's courses or disclosure so much that there is nothing left for the plaintiffs to teach those who want to become Scientologists. Therefore save insofar as disclosure may prejudice the plaintiffs by exposing the worthless nature of the passages disclosed, any injury appears to me to be problematical and speculative in the extreme." (KS-41, p. 658) (terug)

86. Kruisverhoor van Warren McShane, directeur Religious Technology Center, op 12 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et.al. (Judge Kane). Zie voor dit fragment pag. 477-478 uit het letterlijke rechtbankverslag. (KS-25) (terug)

87. Getuigenis onder ede van Warren McShane, president Religious Technology Center, op 16 September 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet et. al. (Judge Kane). Zie voor dit fragment pag. 96-97 uit het letterlijke rechtbankverslag. (KS-26) (terug)
    De rekensom:

            no.       OT-level        Fishman
    
             1          25 blz          3 blz
             2         300 blz          3 blz
             3         200 blz         25 blz
             4          63 blz          4 blz
             5          35 blz          5 blz
             6          10 blz          3 blz
             7          80 blz         11 blz
    
          Totaal:      713 blz         54 blz

88. OT 8, p 130, in het Fishman Affidavit.
    Onder een 'implant' verstaat Scientology een post-hypnotische suggestie die hetzij tijdens Incident 1 (triljoenen jaren geleden), hetzij tijdens Incident 2 (Xenu en zijn waterstofbommen) in thetans zijn geïmplanteerd, met als doel hen te beheersen en op een dwaalspoor te zetten. 'R6' is de 'implant' die tijdens Incident 2 plaatsgevonden zou hebben. Hier staat derhalve dat Scientology ook Jezus als onderdeel van deze hypnotische suggestie beschouwt. (terug)

89. Hubbard, OT 3, p. 80. (terug)

90. Hubbard, Class 8 Course, Lecture #10, 3 oktober, 1968. Dit fragment eruit wordt regelmatig gepost op a.r.s. (terug)

91. Hubbard, HCO Bulletin, 11 mei 1964. Deze fragmenten eruit worden regelmatig gepost op a.r.s. (terug)

92. Hubbard, HCO Bulletin, 11 mei 1964. (terug)

93. http://wpxx02.toxi.uni-wuerzburg.de/~krasel/CoS/NoChrist.wav voor een .wav bestand of ftp://ftp.netcom.com/pub/gr/grady/NoChrist.zip voor een zipped .wav file. (terug)

94. Civil Action No. 95-1107-A, Religious Technology Center vs. Arnaldo Pagliarini Lerma, et al. (Judge Brinkema). Voor het deel van het letterlijke verslag waarin Lerma's advocaat op deze tegenstrijdigheid wijst, zie KS-27, regel 15-18. (terug)

95. 'Techniek 88', Het Parool, 18 september 1995; 'In de tang', Het Parool, 9 oktober 1995; 'Religieuze praktijken', Het Parool, 11 december 1995; 'Bonte was', Het Parool, 5 februari 1996; 'De Internet-kruistocht', de Groene Amsterdammer, 4 oktober 1995. (KS-49) (terug)

96. Index nieuws protest en rechtszaak, The Scientology Litigation Kit en Index artikelen van anderen over Scientology. KS-50. (terug)

97. Marina Chong, A.R.S. Web Page Summary. (KS-51) . (terug)

98. Rechter Kane: United States District Court for the District of Colorado, civil action No. 95-B-2143, RTC v Factnet et. al.; Memorandum Opinion and Order, 15 september 1995. (KS-21, p. 94) (terug)

99. Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Zie voor deze opmerking uit het transcript pagina 262, r. 15-16. (KS-28, p. 119) (terug)

100. Lijst met publicaties waarin OT-materiaal is opgenomen. (KS-52) (terug)

101. Fishman's press release on his legal battle. (KS-6, p. 13) (terug)

102. Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Transcript pagina 263, r. 3-11. (KS-28, p. 119) (terug)

103. Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Transcript pagina 265 regel 19 - p. 266 r. 18. (KS-28, p. 120-121) (terug)

104. Robert Kaufman: Inside Scientology: Or How I Found Scientology and Became Super Human, Olympia Press, New York 1972, pag. 159. (terug)

105. Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Transcript pagina 264 regel 1-12. (KS-28, p. 119-120) (terug)

106. Getuigenis onder ede van Robert Vaughn Young, ex-lid, op 11 September, 1995, in Courtroom C401, United States Courthouse, Denver, Colorado. Civil Action No. 95B2143, RTC v FactNet (Judge Kane). Transcript pagina 264 regel 23 - p.265 r. 7. (KS-28, 126) (terug)

107. Rechter Kane, United States District Court for the District of Colorado, civil action No. 95-B-2143, RTC v Factnet et. al.; Memorandum Opinion and Order, 15 september 1995. (KS-21, p. 92-93) (terug)

108. E-mail, From: hkk@netcom.com (Helena Kobrin); Subject: Re: Your mail; To: Karin Spaink (kspaink@xs4all.nl); Date: Fri, 29 Sep 1995 22:07:41 -0700 (PDT) (KS-8) (terug)

109. Telefoongesprekken met Julia Rijnvis, op 2 oktober 1995 en op 3 oktober 1995. Beide gesprekken heb ik op band. (terug)

110. Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 29 november 1995. (KS-48, p. 6-7) (terug)

111. Posting / e-mail, From: Abigail (abigail@mars.ic.iaf.nl); Newsgroups: nl.misc, nl.burgerrechten, xs4all.general, dds.dds; To: kspaink@xs4all.nl; Subject: Re: Complete tekst dagvaarding 14 december; Date: Wed, 15 Nov 1995 01:59:55 +0100. (KS-29) (terug)

112. Helena Kobrin verstuurde bij mijn weten drie van dergelijke mailtjes, namelijk aan kees@dataweb.nl, aan a.cooke@roe.ac.uk en aan mrsmepel@bart.nl; alle gedateerd op 8 november 1995. (KS-31) (terug)

113. Met dank aan Dick Zelverder (From: Dick.Zelvelder@nos.nl (Dick Zelvelder), Subject: Re: Complete tekst dagvaarding 14 december, Date: Tue, 14 Nov 1995 07:30:44 GMT). (terug)

114. E-mail, From: hallam@w3.org (Phillip M. Hallam-Baker); To: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink); Subject: Re: Scientology; Date: Wed, 22 Nov 95 21:20:13 -0500. (KS-32) (terug)

115. Rechter Brinkema: United States District Court for the Eastern District of Virginia, Alexandria Division, civil action No. 95-1107-A, RTC v. Lerma, Digital Gateway Systems, the Washington Post et. al.; 28 november 1995 (KS-47, p. 5). (terug)

Copyright Karin Spaink.
This text is offered for personal use only. Any
other use requires the author's written permission.