Wennen

Vroeger had ik een affiche voor mijn raam hangen dat allerlei kwalen & falen opsomde. Per groep stonden er cijfers bij. Zoveel mensen hebben een motorische storing, zoveel mensen hebben iets aan hun spijsvertering, hun hart of bloedsomloop, zoveel een immuunziekte of iets met hun ademhaling, en ga zo maar door.

Het was geen vrolijke opsomming, maar zelf klaarde ik er altijd enorm van op. Ik was niet de enige met een chronische ziekte, zei dat affiche eigenlijk, en: helemaal gezond zijn is veel zeldzamer dan we denken. Op de keper beschouwd is ‘iets hebben’ de norm.

Je ziet er alleen zo weinig van. Ziekte wordt altijd als een uitzondering gepresenteerd: als een afwijking van de norm, een tijdelijke ontregeling die zo snel mogelijk weer ongedaan moet worden gemaakt, opdat de zieke weer gezond verder kan.

Maar dat lukt lang niet altijd. Daar ging dat affiche nu juist over: er zijn talloos veel ziektes en aandoeningen die nooit overgaan en die altijd bij ons zullen blijven – de rest van ons leven lang. Daar kunnen we maar beter aan proberen te wennen, veel keus hebben we tenslotte niet.

Juist daarom zou ik zo graag zien dat we vaker verhalen vertellen over ziektes. En dan niet die van het heroïsche type – hoe ik mijn kanker overwon, of: hoe ik met mijn rolstoel de Mont Blanc beklom – maar verhalen over wat het betekent om ziek te zijn en beperkingen te hebben. Hoe ervaart iemand die blind is de wereld? Hoe combineer je werk en ziekte? Hoe kijken chronisch zieke mensen tegen al die gezond-leven-campagnes aan? Maakt je levensopvatting nog iets uit voor de blijmoedigheid waarmee je je ziekte draagt? Helpt het als je denkt dat je zelf verantwoordelijk bent voor je ziekte? Hoe voelt het als je niet meer op je lichaam durft te vertrouwen? Hoe vind je een nieuw evenwicht in je leven? Hoe loopt dat nou, met zo’n onwillig been?

Waarom zie je eigenlijk nooit een vergelijkend warenonderzoek naar soorten rolstoelen, of naar apparaatjes om je glucose mee te meten? Waarom zou je, naast grijze en zwarte loopstokken, niet ook een fijne uitgaansstok met glitters en veertjes kunnen kopen? Waarom kun je steunkousen en zwachtels alleen in wit of viezig beige kopen, en nooit in mintgroen of hemelsblauw, of met een leuk ajourwerkje erin?

In de media zou ik graag vaker mensen zien die, behalve dat ze acteur of politica zijn, toevallig ook nog iets hebben. Een manager met een dwarslaesie. Een zakenvrouw met een kunstoog. Een kunstenaar met een hazelip. Een minister met een lamme arm of een beugelvoet.

Want van zulke mensen leren we een boel. Dat ziek zijn heel gewoon kan zijn, en dat iets hebben niet betekent dat je voortaan uitgerangeerd bent – wel dat je sommige dingen anders doet dan anderen, en dat dat gerust goed kan. We leren erdoor hoe bijzonder het eigenlijk is om gezond te zijn en hoe spectaculair het is dat je lichaam, met al z’n kwetsbaarheden en al die ingenieuze, op elkaar ingrijpende processen, niet vaker in de soep draait.

Wie weet dat we dan begrijpen dat gezondheid geen recht is, maar een tijdelijk cadeau.

[Op de foto: CandoCO, een gezelschap dansers met en zonder handicap. Zij zullen de zowel de slotceremonie van de Olympische Spelen als van de Paralympics in Canada verzorgen.]

Gestapeld boos

Met twee buitenlandse heren stonden we in het café. Het gesprek kwam op de rosse buurt. Of er ook wel eens mannen achter de ramen zaten, wilden ze weten, en een van hen zei dat het hem wel geestig leek er een avond als gigolo te fungeren. Zouden daar nou veel vrouwen op af komen, vroeg hij zich af?

M, die goed thuis is in het onderwerp, vertelde dat je dat mannenmodel niet zomaar op vrouwen plakken kon. Die hadden immers een andere kijk op seks, waarin zomaar bij iemand binnenstappen om een nummertje te maken minder goed paste. Prostituees die wel eens vrouwelijke klandizie hadden, vertelden allemaal dat die lastiger waren: er moest meer sfeer worden opgebouwd, en het was onduidelijker wanneer het beoogde resultaat was bereikt. Geen handig kwakkie als eindstreep.

Niet alleen de kijk van vrouwen was van belang, voegde ik toe, ook de kijk op hen. Als een man onder het oog van de overige rondwandelaars een peeskamertje binnenstapt, krijgt hij van zijn seksegenoten een haast onzichtbare aanmoediging, alsof ze hem mentaal ondersteunen, of zelfs benijden: ‘Yo bro, thumbs up! Geef ‘m van Jetje!’ Ze maken hem tot hun verlengstuk: langs hem gaan ze allemaal een beetje naar binnen, via hem delen ze allemaal mee in de pret. The brotherhood of men wordt blikkenderwijs bevestigd.

Als een vrouw er naar binnen stapt, wordt ze als ‘de ander’ beschouwd: ze zal er ‘dus’ wel werken. Geen man die haar als aanstaande klant beschouwt, geen omstander die haar met oogsignalen aanmoedigt ook zijn passie vervangenderwijs te bevredigen. Mocht ze bij uitzondering wel als klant worden aangemerkt, dan krijgt ze nog steeds niet dezelfde reactie. Ze is niet stoer maar een sloerie. Eigenlijk is ze zelf niks anders dan een hoer en dus, als ze weer naar buiten komt, up for grabs.

De buitenlandse gasten knikten begrijpend: ja, dat was waar, daar hadden ze niet bij stilgestaan.

En ineens werd ik boos. Gestapeld boos. Fijn dat ze onze verklaring zo snel begrepen, maar waarom moesten die twee verder gerust slimme mannen dat verschil door ons uitgelegd krijgen? Waarom konden ze niet eens autonoom bedenken dat de realiteit van vrouwen niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met die van mannen? Waarom namen ze hun eigen perspectief als maatgevend aan, en moest er een vrouw aan te pas komen om die blik wat bij te stellen? Schoot hun inlevingsvermogen werkelijk zo tekort?

De macht van mannen, bedacht ik, ligt er niet in dat ze vrouwen met geweld op hun plaats houden. Dat is (godlof) een zeldzame noodsprong. Hun macht bestaat eruit dat ze zichzelf als norm nemen en hun perspectief als universeel zien. Macht is geen verschil zien.

Daarbovenop – gestapeld, immers – werd ik boos op M en mij, die deze twee aardige mannen iets wilden bijbrengen en daarbij met open ogen in de val trapten die de cultuur en de macht voor ons hadden gezet: we deden of alle vrouwen hetzelfde waren. We spraken over vrouwen zus en vrouwen zo: alsof we een coherente, homogene groep waren, allen prooi van dezelfde neigingen, allen onderhevig aan dezelfde reacties, allen behept met dezelfde verlangens, allen uitgerust met dezelfde ideeën.

Zodat ik snel iets zei over seksfeesten en dat er gerust vrouwen waren die daar volop lol hadden, dat lang niet alle vrouwen intimiteit altijd voorop stelden en dat onbekommerd bloedgeil wezen een mooi ding was.

Pas later bedacht ik dat de enige manier om de macht van de vanzelfsprekendheid te breken er niet uit bestaat mannen te wijzen op de verschillen tussen henzelf en vrouwen, noch ze te wijzen op de verschillen tussen vrouwen onderling. De enige manier is ze te wijzen op de verschillen tussen mannen onderling: de brotherhood ondermijnen en opbreken.

1 januari 2010 / Lover, maart 2010

Donatie

Hoe lang het er al hangt weet ik eigenlijk niet. Dit bord van de Stichting Overlastdonatie dat in de Albert Heijn bij mij om de hoek hangt, viel me pas afgelopen week op. Kennelijk hebben we in Nederland sinds enige tijd nieuw beleid voor winkeldiefstal. Niet alleen wordt in zo’n geval de politie gewaarschuwd (wat me volkomen logisch lijkt), maar wordt de op heterdaad betrapte dief tevens een boete in rekening gebracht wegens bezorgde overlast. Was getekend: Stichting Overlastdonatie.

Nu kan ik me ook bij die boete iets voorstellen. Je wilt een betrapte winkeldief uiteraard voor meer aanslaan dan alleen dat gejatte potje pindakaas, immers: je moet zo iemand vasthouden, in een kamer zetten met bewaking erbij, wachten tot de politie komt, papierwerk regelen en wat al niet. Je wilt eigenlijk überhaupt niet dat ze jatten, dat wil je ontmoedigen waar je maar kunt. En aan winkeldieven opgelegde boetes vloeien in de staatskas, niet in de kas van degene die al die overlast heeft gehad en extra kosten heeft moeten maken. Dus dat het lijdend voorwerp van winkeldiefstal iets wil terugzien voor al zijn moeite snap ik.

Wat ik niet begrijp is dat de extra boete die gesnapte winkeldieven wordt opgelegd, een ‘donatie’ wordt genoemd. Een donatie is wat iemand vrijwillig geeft, en hier hebben we het over — nou ja niet over een boete, want die kan alleen de overheid opleggen, maar zodra iets verplicht is, is het geen donatie meer. We hebben het hier over een particulier opgelegde straf. Nogmaals, de gedupeerde heeft daar wat mij betreft alle recht toe, mar er zijn twee dingen die me niet zinnen: de taalvervuiling (een opgelegde straf is geen ‘donatie’) en het rare bedrag. Hoe berekent iemand dat het gemiddelde kostenplaatje van winkeldiven uitkomt op 151 euro per persoon? Is dat ex- of inclusief btw? Is er inflatiecorrectie toegepast?

Warm aanbevolen

Vanavond was ik te gast bij het Girl Geek Dinner: een genootschap van vrouwen die om de paar maanden in de Flexbar op de Westergasfabriek een avond organiseren over technologische onderwerpen (*). De Girl Geek Dinners worden in allerlei landen en steden georganiseerd en zijn zodoende onderdeel van een groot netwerk. Hoe het er elders toegaat weet ik niet, maar de Amsterdamse tak heeft haar avonden goed geregeld. Er was een werkelijk uitstekend en overvloedig buffet. Daarna mocht ik, en ik trof een zeer aandachtig publiek. Daarweerna hadden we debat en een loterij en koffie met soesjes, en daarweernader napraten met drank erbij.

Eerder had ik al ‘s langs willen gaan maar het kwam er nooit van. Nu had ik als hoofdgast plots een sterk argument om wel te gaan en dat beviel uitstekend. Slimme dames, goed eten, een kundig en breed geschakeerd publiek, en een hartelijk organisatieteam. Warm aanbevolen!

(*) Mannen mogen ook gerust komen, maar alleen indien uitgenodigd / begeleid door een dame. Voor het volgende Geek Girl Dinner ben ik al voorzien; heren die hunkeren naar kennis en goed gezelschap dienen derhalve een andere mevrouw te strikken.

Niet alles is reclame

Sinds september vorig jaar wordt iedereen die een nieuw paspoort aanvraagt, verplicht om zijn vingerafdrukken af te geven, die vervolgens centraal worden opgeslagen. De groep Het Nieuwe Rijk vond dat we ‘t daar hoognodig over moesten hebben,en verspreidde daartoe een nepoverheidsfolder, waarin ze satire en overdrijving als stijlmiddel gebruikten. De overheid dacht namelijk al fijn vooruit voor ons, legde de folder uit. Was het niet onhandig dat we tegenwoordig overal ons BSN moeten invullen, zo’n lang getal dat niemand kan onthouden? Nu: dat BSN konden we voortaan gratis als barcode op onze arm laten tatoeëren, cadeautje van de overheid!

Minister boos. Zulke onfrisse associaties als Het Nieuwe Rijk legde waren ongepast vond ze, het riekte naar het Derde Rijk, en ze deed aangifte. Het Openbaar Ministerie seponeerde die klacht: wellicht was de folder smakeloos maar er werd niks strafbaars in gezegd: politiek bedrijven en neplogo’s gebruiken mag nu eenmaal.

Ook de Reclame Code Commissie had een klacht ontvangen en liet zich over de folder uit. Die uitspraak werd afgelopen week bekend: de RCC keurde de folder met kracht af. Eh… de Reclame Code Commissie? Het ging toch niet om een advertentie? Waar bemoeien ze zich mee?

Buiten de waard gerekend. De RCC, een zelfregulerend orgaan, heeft zichzelf nieuwe bevoegdheden aangemeten. Het publiek aanbevelen van een idee volstaat volgens hen om iets onder hun jurisdictie te laten vallen. ‘Nu de Commissie ingevolge artikel 1 van de Nederlandse Reclame Code bevoegd is elke openbare aanprijzing van denkbeelden te toetsen aan de Nederlandse Reclame Code…’ et cetera. Dat het niet om een reclamefolder ging, doet er niet toe. In haar overwegingen stelt de RCC zelfs expliciet dat de folder ‘onvoldoende als reclame herkenbaar’ was, en telde dat als een punt in het nadeel van Het Nieuwe Rijk.

Elke openbare aanprijzing van denkbeelden is reclame, zelfs als het niet als zodanig herkenbaar is, noch zo is bedoeld? Je hoeft geen product meer te verkopen om voortaan onder het scherpe, deskundige oordeel van het RCC te vallen? Nee maar. Dat biedt perspectief!

En hemel, wat is de RCC dan al die tijd gruwelijk nalatig geweest. Nooit een woord van ze gehoord over de uitzendingen in het kader van de zendtijd voor politieke partijen; daar worden immers bij de vleet denkbeelden aangeprezen en tal van valse claims gemaakt. Een verzuim dat de RCC hoogstnodig moet goedmaken. Balkenende die zijn beleid in de Tweede Kamer aanprijst, moet voortaan volledig waarheidsgetrouw zijn – anders sturen we de RCC op hem af, die hem bovendien de oren moet wassen omdat zijn uitlatingen ‘onvoldoende als reclame herkenbaar’ waren. We hebben voortaan ook geen commissies-Davids meer nodig: de RCC staat voor ons klaar! De rechtszaak tegen Wilders? Meteen overdoen aan de RCC, die weet daar wel raad mee. Productvergelijkingen waren al langer aan strenge regels onderhevig. Ai. Da’s de doodssteek voor elke politieke partij die ongefundeerd wil katten op de concurrentie.

En voortaan – da’s nog het beste nieuws – kan elk foldertje van Scientology linea recta worden aangemeld bij de Reclame Code Commissie, die dan moet oordelen dat het hier ongefundeerde claims betreft.

Jongens toch. De RCC heeft geen enkele bevoegdheid om politieke acties of politieke denkbeelden te beoordelen, en moet zich dergelijke aspiraties ook vooral niet willen aanmeten. Zelfregulering leidt kennelijk licht tot zelfoverschatting.

Steun Jennifer Hopelezz!

Aanstaande vrijdag (19 februari) wordt in de Melkweg de nieuwe Amsterdamse nachtburgemeester gekozen. De nachtburgemeester vertegenwoordigt het Amsterdamse nachtleven voor twee jaar en kan het ambt naar believen invullen.

Ik heb mijn steun toegezegd aan Jennifer Hopelezz. Hopelezz – voor intimi: J’Ho – is het vleesgeworden symbool van tolerant Amsterdam. Niet alleen heeft ze alles in huis om te vechten voor de vrijheid van alle Amsterdammers; ze heeft ook de elegantie, de overtuigingskracht en de contacten om de vertrutting van onze stad te stoppen. Bovenal zal ze een zeer zichtbare nachtburgemeester zijn. En dat is hard nodig om alle Amsterdammers te blijven herinneren aan de noodzaak (en het plezier) tolerant te zijn.

Jennifer stelt zich kandidaat onder het motto Lezz is More. Hopelezz is van Grieks-Australische afkomst en woont sinds negen jaar in Amsterdam. De pijlers van haar programma zijn: vrijheid, veiligheid en liefde. Jennifer: ‘Amsterdam is een geweldige stad. Iedereen houdt van onze stad, maar het gaat nu de verkeerde kant op. Te vaak worden mensen uitgescholden, bedreigd of erger. Als nachtburgemeester wil ik de stad weer sexy maken en het nachtleven spannender en de veiligheid op straat verbeteren.’

Ik steun Jennifer van harte en vraag daarom iedereen om op vrijdag 19 februari naar de Melkweg te komen en op haar te stemmen.

Stemmen kan (helaas) alleen die avond in de Melkweg vanaf 22:00 uur. Een toegangsbewijs met stembiljet kost zes euro en kun je kopen aan de kassa (in de voorverkoop), bij de Beatfreax Ticketshop en bij Ticketmaster Wees wel voor 24:00 uur binnen, anders mis je de stemming.

Laten we geschiedenis maken!

Alice nadert

Over nog geen maand (10 maart 2010) komt Tim Burtons Alice in Wonderland uit. Ik popel: zowel Alice als Burton zijn grote liefdes, en Tim Burton is zo ongeveer de enige filmmaker aan wie ik Alice met opgewekt hart toevertrouw. Burton heeft Alice ouder gemaakt: in deze film is ze negentien en gaat ze terug naar Wonderland, waar de Rode Koningin inmiddels stevig heeft huisgehouden. Alice moet Wonderland redden.

Als bonus krijgen we Johnny Depp als The Mad Hatter en Helena Bonham Carter als The Red Queen. Stephen Fry doet de stem van The Cheshire Cat, en Christopher Lee die van The Jabberwock. Een ware sterrencast. Het wordt bovendien een 3D-film. Volgens mij ga ik ‘m minstens drie keer zien. Nog bijna vier weken geduld hebben…

Disney heeft inmiddels allerlei trailers en clips uitgebracht. Hier zijn er een paar:

  • Trailer (klik op het affiche voor de trailer)
  • De acteurs vertellen over hun rol (afgewisseld met flitsen uit de film)
  • Johnny Depp over zijn personage
  • De acteurs over de wereld van Alice.

Uit vrije wil

De groep Uit vrije wil ijvert ervoor dat mensen boven de 70 hulp kunnen krijgen als zij dood willen. Zodra blijkt dat hun verzoek doordacht is, moeten ze medicijnen kunnen krijgen om op een enigszins nette en zachte manier een eind aan hun leven te maken. In feite is het initiatief niets anders dan een poging om de invoering van de pil van Drion eindelijk van de grond te krijgen: een verzekering dat je, eenmaal oud en der dagen zat, zélf kunt beslissen over de vraag of je verder wilt of niet.

Ik vind het een goed initiatief. Veel oudere mensen zien als een berg op tegen de aftakeling die in het verschiet ligt, en dat almaar ouder worden van ons is bepaald niet voor iedereen een zegen. Artsen mogen zulke mensen momenteel niet helpen een zachte dood te vinden: als er geen sprake is van fysiek lijden, is euthanasie buitengewoon lastig.

Zonder hulp in de vorm van pillen is zelfmoord nogal een opgave. Ons lichaam is taai, ook als we al ouder zijn, zodat geweld toepassen bijna de enige uitweg is. Het idee van psychiater Chabot en co dat versterving een mooie uitweg is, is misplaatste romantiek. Versterving is – ondanks de esthetische, bijna etherische term – een lange, pijnlijke en riskante weg. Het kan weken en weken duren voordat de dood daadwerkelijk intreedt, en al die tijd loop je het gevaar dat je ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard en tegen je zin wordt opgenomen dan wel dwangvoeding krijgt toegediend.

Zelf pillen sparen, of die in het buitenland of via internet kopen, is evenmin eenvoudig. Medicijnen waarmee je enigszins fatsoenlijk een eind aan je leven kunt maken – zoals malariapillen of de pijnstiller Depronal – zijn gaandeweg moeilijker te krijgen. Overheden zetten ze steeds vaker op een zwarte lijst, juist omdat ze ook wel eens voor zelfmoord gebruikt worden. Dit vanwege de domme redenering dat als je zelfmoord plegen nu maar lastig genoeg maakt, mensen het vanzelf wel minder gaan doen.

Maar dat laatste is een illusie. Ook al worden goede pillen zeldzaam, al timmeren we alle deuren in hoge gebouwen dicht en al zetten we hekken bij elke spoorwegovergang – de cijfers zijn al jarenlang verduveld stabiel. Per jaar plegen 1450 tot 1500 mensen zelfmoord, niet meer en niet minder. Bijna de helft doet dat trouwens door middel van verwurging of ophanging. Ik weet niet hoor, en ik houd erg veel van mijn ouders, maar áls ze oprecht dood willen, wil ik ze niet tot verder leven dwingen en tref ik ze – erewoord – liever dood in hun bed aan dan blauw aangelopen bungelend aan een touw.

Het idee dat je, als je middelen ter beschikking stelt, impulsieve zelfmoord eenvoudiger maakt is al evenzeer onzin. Ik heb mijn pillen al tien jaar op een geheim plekje liggen en geloof me, daar zaten zware jaren tussen. Bovendien vergen juist pillen een goede voorbereiding: je moet een paar dagen van te voren beginnen antibraakmiddelen te slikken, anders komt het dodelijke papje er vrijwel zeker weer uit. Mijn pillen zijn een verzekering voor later – later, als ik weet dat ik onherroepelijk ga aftakelen; later, als ik weet dat de eenzaamheid alleen maar zal toenemen omdat mijn intimi dood zijn; later, als ik geen belang meer hecht aan de toekomst.

Er is een grote groep mensen voor wie dat later nu is. Of binnenkort, of over een paar jaar. Als ze hun later hebben bereikt, willen ze rustig dood kunnen gaan en niet verplicht verder moeten leven. Ze willen uit vrije wil kunnen sterven, en zo voorkomen dat de rest van hun leven een straf wordt.

Big Brother Awards

Vrijdagavond werden de Big Brother Awards 2009 uitgereikt. De grote zaal in De Balie zat bijna even vol als het programma zelf. Er werden zes prjzen uitgereikt, Renate Tromp vertelde hoe ze van haar bed werd gelicht vanwege identiteitsfraude (een gestolen paspoort volstond), Vincent Icke vertelde dat elke inbreuk op onze privacy op zich wellicht niet onoverkomelijk is, maar dat we uiteindelijk, als Gulliver in Lilliputland, door al die kleine draadjes die ons vastbinden totaal machteloos raken; Jeroen van Beek liet zien hoe je kunt voorkomen dat alle kaarten in je portemonnee (OV-chipkaart, paspoort, etc) permanent met de buitenwereld praten, en Christiaan Alberdingk Thijm presenteerde de avond gloedvol.

De prijzen van de BBA 2009 gingen naar:

  • Overheid/instellingen: het biometrisch paspoort met de centrale opslag van vingerafdrukken;
  • Personen: minister Guusje ter Horst, vanwege een scala van uitspraken en maatregelen:
    • ze stelt privacy permanent voor als de vijand van veiligheid;
    • ze heeft opdracht gegeven journalisten af te luisteren;
    • ze heeft de centrale opslag van onze vingerafdrukken verplicht gesteld, terwijl de EU-richtlijn dat helemaal niet vraagt;
    • toen bleek dat de politie illegaal alle gescande kentekens bewaarde, ook als het ‘no-hits’ waren, sprak ze de politie niet bestraffend toe maar meldde dat ze dan de wet wel zou veranderen;
    • ze besloot overhaast meer naaktscanners op Schiphol in te voeren.
  • Bedrijven: Vodafone en T-Mobile, die toen de AIVD vroeg om verkeersgegevens van smsjes ook maandenlang de inhoud van die berichten doorgaf;
  • Voorstellen: de politie Rotterdam-Rijnmond, die zowat daags nadat bekend werd dat er meer naaktscanners op Schiphol kwamen, aankondigde dat zij mobiele naaktscanners wilden hebben om die overal te kunnen inzetten;
  • Publieksprijs: het biometrisch paspoort.

Guusje ter Horst kreeg aldus bij elkaar maar liefst drie Big Brother Awards….

Daarnaast werd er een Winston uitgereikt, een positieve prijs voor iemand die zich juist heeft bekommerd om onze privacy. De Winston ging dit jaar naar Sophie in ‘t Veld, Europarlementariër voor D66.

Op de website van de Big Brother Awards kunt u alles nog eens nalezen. Daar is ook een video te zien van de avond, benevens het uitgebreide juryrapport, en de reactie van de winnaars. Voorts wijdde Nova er een item aan, dat hier is te zien (op ongeveer tweederde van de uitzending). In die uitzending: Ot van Daalen van Bits of Freedom, de organisator van de Big Brother Awards; Renate Tromp, en ik, omdat ik juryvoorzitter was. Meer pers over de BBA 2009 staat hier verzameld.

Vrijheid

De bevrijding van WOII is 65 jaar geleden. Het bevrijdingsfeest staat ditmaal in het teken ‘liberty city’, en daaromheen is een website gemaakt, er komen tentoonstellingen en wat al niet.

Op de website verschijnt ook een serie interviews, onder het motto vrijheid ontdekken door persoonlijke verhalen: ‘Wie hebben de vrijheid in Nederland na 1945 eigenlijk verdedigd. Wie zijn de vrijheidsstrijders van Amsterdam? In samenwerking met studenten van de Universiteit van Amsterdam spreken we de komende tijd met 25 Amsterdammers die zich hebben ingezet voor de vrijheid.’ Deze interviews zullen in de loop der tijd op de website van Liberty City worden geplaatst.

Een van de geïnterviewden ben ik. Sacha van der Zande deed dat interview en schreef een heel beminnelijk portret: uitgebreid, overzichtelijk, en met veel liefde gecomponeerd. Zo’n stuk waarvan je als geïnterviewde gaat blozen…