Unbiased columnism # 2.3

McShane compliments Zenon

Stockholm, January 19, 2001

[Previous installment: Mangled material.] THE SCIENTOLOGY DELEGATION has changed configuration: there are two new guys. One of them is an extra interpreter. Today, McShane will be deposed and he needs a legal interpreter. Neither of the translators are Scientologists; that is apparent from the fact that they speak with us. The only other person who does this is William Hart, McShane’s lawyer. We joke a bit on occasion, especially when we’re outside to smoke. When we ask him whether he is a member of Scientology, Hart plainly states: “No. I am a Jew.” During one of these short conversations he tells us that Scientology is not his only client. He also does work for the MPAA, the Motion Picture Association. “Oh, in that case you must have come across me there as well,” says Zenon, “in the DVD case.” Yes, Bill is indeed doing a DVD case, but not the one Zenon is involved in.

Robin, who is to be Scientology’s main interpreter for the course of these hearings and who herself is no Scientologist, made a rather funny but embarrassing faux pas when she met RTC’s president McShane on the morning of the first hearing. “Oh, I downloaded something about you from the Internet,” she brightly stated. Internet. Wrong. “It concerns another court case that you are involved in, a libel suit. It seems that you lost.” She gracefully hands McShane a copy that he refuses to take. It is of course the infamous Time lawsuit, of which the last part was decided upon only a few days ago. “I don’t know about this one, it is minor,” mumbles McShane. Ouch.

*

10:30. MAGNUSSON STARTS EXPLAINING his grounds, something that he was asked to save until Zenon would have made his admissions, so that all discussion regarding points that Zenon concedes can be weeded out. Let’s hope that he does indeed skip quite a lot.

Magnusson claims that a copy of Zenon’s homepage from 1996 (containing the Fishman Affidavit) that Zenon filed a few days ago is “new evidence” and “new circumstances”, which should be rejected by the court. As it turns out, RTC itself had filed an identical copy of that same homepage already back in 1996. Exit objection.

Copyrights, transferred after Hubbard’s death as per testament, exclusive license, exclusive rights, RTC, bla bla bla, we know this. Magnusson recites the number of pages that were quoted of OT2, OT3 and NOTs. The Chair asks how the OTs and NOTs were filed at the US Copyright Office. Masked? Magnusson confirms. Was it the *originals* that were masked? Yes. In other words: has the Copyright Office seen the unmasked OTs and NOTs? Yes, of course, and the Copyright Office has even assessed the literary value of the OTs and NOTs, and found them to have dignity of work.

Magnusson is wrong: the Copyright Office has not seen the unmasked versions, as McShane will later on testify. Nice try, no cigar.

*

DISCUSSION ABOUT IDENTITY. Texts on Z’s hard disk, texts handed in to court.

These works are original, they have merit, they are registered, thus they are copyrightable, Magnusson drones on. Very often, he doesn’t make a statement himself but refers the court to the upcoming deposition of McShane. Zenon objects: first of all, an attorney needs to state his grounds for his claims himself and not let his client do this in a testimony. Secondly, a big part of McShane is going to be held behind closed doors, while whatever pertains to Magnusson’s ground ought to be stated in public. Magnusson continues about the damages that RTC suffered and the legal costs that Zenon has burdened them with.

Magnusson has no sense of humour whatsoever. He speaks in a deadpan voice, he never makes a joke, and what’s more: he hardly reacts when somebody else does. He doesn’t get angry, he doesn’t get inspired, he doesn’t get vehement. The only emotion he shows is embarrassment when Zenon makes at a hole in his legal arguments (and then he laughs, expressing his despair at such a stupid question or remark) or when he finds himself in a fix.

The Chair wants a clarification on a few of Magnusson’s points, or actually, about Zenon’s stance on them. One: the authorship of the OTs and NOTs. Zenon states that the NOTs were actually not written by Hubbard, but by David Mayo. The other point the Chair asks to be clarified is the matter of evidence: Zenon explains that RTC has to prove their copyright and it is up to the court to assess the evidence handed in, not up to Scientology itself, as has been happening up until now. And just showing the OTs and NOTs to the court will not be sufficient: there won’t be any time for a solid comparison, he argues.

*

ANOTHER DISCUSSION. Thomas Small, a lawyer, testified last time about how he helped to set up the license agreement between CST and RTC and how it was designed. What Zenon never knew and what Small certainly didn’t tell the previous court while he was being heard, was that he was at the time of his deposition actively employed as RTC’s lawyer. Zenon has found some correspondence dated a month after Small’s deposition in the Swedish court, in which he acted as RTC’s lawyer. That fact certainly questions his objectivity – actually, under US law he is not even allowed to say anything that could damage his client.

Magnusson raises the issue, claiming that the new evidence shouldn’t be allowed at all and that if it is allowed, RTC would need to depose Small anew. Nah, says Zenon, we have Small’s boss right here in the court room, we can simply ask whether he employs Small, can’t we? Magnusson mumbles, and then admits that yes, Small was in active duty of RTC while he was deposed in Zenon’s case.

*

ZENON OBJECTS to the closed doors that we will soon have. Last time, only three words were uttered that RTC actually considers to be confidential. (For your information: those three words were “body thetan” and “cluster”. We can summarise whenever we speak about the actual texts, can’t we? Magnusson hesitates: that could still constitute infringement. Well, if the Catholic Church had copyright to the bible and if I would then proceed to explain about God, heaven and hell, would I then be infringing? Zenon asks. Magnusson hesitates. Zenon has had enough of this. “What I want to say is five lines only, nothing more.” He gets up to Magnusson taking a paper with him. “These five lines is what I want to read.” Magnusson answers that these lines can only be uttered behind closed doors: secrecy has to be maintained. Zenon sits down again, exasperated. It is only a description and an argument, not a quote.

And here are these five lines, verbatim from Zenon’s notes: “The teachings are dangerous. The OTs and NOTs establish that sickness should be treated with auditing. This is also applied on children that do not have their own free will to abstain from medical care but are actually deprived of it instead (Lisa McPherson)”.

Zenon had wanted to expand upon it, explaining about body thetans – but Magnusson had no way to know this. Yet, he forbade Zenon to utter this quote in public. So instead, this will have to come in during the plea, with or without Magnusson’s consent, the only difference then being that Magnusson can’t reply to it. That’s secrecy for you.

*

11:05 McShane’s deposition starts.

SINCE QUESTIONS are asked in Swedish, translated into English for McShane while his answers are given in English and then translated, I have ample time to write down whatever McShane says. The following is more or less verbatim. The questions are usually left out, since I couldn’t understand them too well. Magnusson is asking questions. I am again – like in the previous hearings – Zenon’s biträde, that is: his legal aide, and I sit next to him.

McShane: I am the president of RTC and I have been an officer and a director of this organisation since 1983.

McShane: I have been employed by RTC since 1983 and became officer and director that same year.

McShane: I became president in 1984.

[How long have you been a member of Scientology?]
McShane: Twenty-seven years.

[What did you do before?]
McShane: I was a businessman, I had a construction company. I left that in 1980.

[Please describe the relation of RTC to the Church]
McShane: Scientology has a hierarchical structure. We have missions, churches, advanced churches, the mother church, and then, on top of that, RTC. RTC licenses the various trademarks and licenses specific advanced churches to use the material.

 
[Comment 1: this is the first time that I hear such a straightforward admission that RTC is not only part of Scientology but also its head. Earlier on, critics had to go at great lengths in order to prove this: that is why the affidavit of Vicky Aznaran, a former RTC officer, was so welcomed years ago. She said the same as McShane now states here: that RTC is the head of the church.]

[Comment 2: he did say “trademarks” and not “copyrights”. I assume this to be a telling slip of the tongue.]

[Comment 3: Larry Wollersheim might have good use for this statement in his efforts to make RTC pay CSC’s debts to him. McShane made it under oath and the entire deposition is on tape.]

McShane: RTC got exclusive licenses from the Hubbard estate in 1988, which gave us the right to distribute the material to the advanced churches and to protect the material against infringements.

[Has RTC taken a stance in other cases?]
McShane: Yes, RTC has brought other cases before court.

[Such as the Dutch case. Why was CST a co-plaintiff in that lawsuit?]
McShane: That was only due to specific law in The Netherlands, so that RTC could not sue by themselves. The licensee in that country couldn’t sue.

McShane: RTC is the only entity that has these rights.

McShane: In the Scientology religion, services are delivered in gradient steps, meaning that a member takes lower levels first and once he has completed them, he can move on to the next. We have two types of services: religious courses, where church members study Mr Hubbard’s texts and learn about them, and religious counselling, which is a service that the church delivers on a one to one basis through its ministers.
At a certain moment, members are eligible to go to higher levels. Of all the scriptures written by Mr Hubbard, circa 95% are publicly available. They can be obtained in the Church bookstores. They are available to the public. A small amount is not available and those are the unpublished, confidential writings by Mr. Hubbard. He mandated that. Unless somebody understands the basic principle, he can’t understand the higher principle contained in the OT material. This mandate is strict.

McShane: This is a matter of our religious tenets, that you need to be spiritually mature. It is hard to compare us to other religions, but other churches also have a similar practice of maintaining secrecy of their more esoteric principles.

[Who can do these higher courses?]
McShane: Only Scientologists who are qualified, not all Scientologists.

McShane: We call them OT levels. It starts with OT1 and it goes up until OT8. 1 and 2 are specifically used in those levels. The member, once he meets the requirements, is then permitted to go on to the next.

McShane: For instance,OT2, when somebody wants to do it, he does the OT2 course and in that course he would study the OT2 materials, and apart from that there is a lot that he would need to do. He has exercises to do, drills to understand, he is supervised. The supervisor ensures that he understands and duplicates the material. OT2 also contains films and tape recordings that are part of the course; they are also confidential. Once the member demonstrates his comprehension, he is allowed to do the OT2 auditing which he does on himself. Once he gets a specific religious result, he is allowed to continue to OT3. There, there is a similar procedure.
Now, as for the NOTs. In Scientology, as I said, we have auditing proceedings developed by Mr Hubbard to address spiritual travails. A member apply those proceedings to himself, under supervision, to oversee him.
NOTs is two things. The NOTs are OT5. It is not a course for the parishioner; it is meant to train ministers of the church to deliver NOTs, processes to members. The member cannot take that course. He never sees the actual NOTs himself.

McShane: The minister who is trained to deliver those processes asks questions designed to address certain spiritual questions.

McShane: In Scientology, we derive our revenues from a fixed donation system. Like other religions demand donations for their services, each one of our services has a fixed donation. The OT-levels too. For the OT3 course, it is 6000 USD. Each level has a specific donation rate.

[How long does it take to complete a level?]
McShane: That depends on the person. OT3, the actual course, could be done in one or two weeks. The counselling could vary from two months to two years.

McShane: NOTs is not a course, it is spiritual counselling, delivered in blocks of time. Twelve and a half hour is one block. There is a fixed donation for such a block. Within NOTs, that is 7000 USD per block.

McShane: We don’t think that that is expensive, but you have to understand that Scientology is a relatively new religion and it costs money to pay our church operations. We have to pay rent and mortgages, we have staff, there is the publication of books, promotion material – there are a lot of expenses involved. And quite some money goes to charity activities: drug rehabilitation, illiteracy programs, disaster relief. It takes a lot of money to keep this going.

[How does one get access to the OTs and NOTs?]
McShane: There are a lot of other requirements needed, apart from donations. For instance, the parishioner needs to have the correct qualifications and has to be of the correct moral character. He has to sign confidentiality agreements and has to agree to particular security precautions. He will be reviewed by RTC before he is, as we call it, invited to do these levels.

McShane: RTC has representatives in each Advanced Organisation and also staff within RTC do these assessments.

McShane: Seven advanced churches, and five specifically deliver OT2 and OT3 and the NOTs.

[What are your security measures?]
[Magnusson brings McShane the binder that contain impressive colour snapshots of RTC’s security system. Zenon protests, whether anything has been secured is irrelevant in this context and, besides, he is not disputing the current security measures. The court allows the evidence anyway and McShane flips through the binder, explaining as he goes along:]

McShane: This binder depicts what all parishioners have to go through. This is the confidentiality agreement. The security arrangements are explained to the parishioner. This is a picture of the course room. The actual binders with the material are plugged into a computer system that actually keeps track of the location of the material. You can unplug the material from its standard place and take them to a table where you study them, and there you plug them in. After you have unplugged a binder, you have thirty seconds to re-plug it elsewhere. If it is still unplugged after thirty seconds, the alarm goes off and all doors are automatically locked.

 
[Comment: and of course McShane is hardly an objective witness in this. The person who designs a security system or who ordered it, is not going to tell you about its fallacies and the holes in it…]

[Has the material ever escaped?]
McShane: In 1983, 3 ex-members of the church disguised themselves as high church officials. They travelled from England to Denmark, where they wouldn’t be recognised, and via a trick – they switched the material – they got the NOTs. Since then the NOTs have surfaced every now and then, and every time we sue, the material has been enjoined.

 
[Comment: McShane doesn’t seem to realise that his story of material having been “switched” in Copenhagen contradicts his previous explanation of the tight and automated security. If the material is not “plugged in to the computer system”, which it won’t be after it has been “switched” – surely you can’t simply open these plugged binders and just take out the pages – the alarms would have gone off and all doors would automatically have been blocked, right?]

[Magnusson hands McShane a price list that Zenon has filed. The OTs and NOTs are advertised there.]
M: These are folders from the advanced organisations and they advertise our specific religious activities, and of course they encourage members to progress.

12:10 – 13:30: Lunch break. Zenon and I prepare for our interrogation.

*

13:30 – Magnusson continues his deposition of McShane.

McShane: We have always had some security since 1968. The material was always locked; the sets were numbered; as technology progressed, we enhanced our security.

McShane: Before you can sue in the US, you need to have your texts registered with the US Copyright Office. I checked with them how to register while still maintaining secrecy. After some deliberations, they accepted masked copies.

McShane: The Copyright Office has not required nor looked at the unmasked texts. They only saw the first page or two, and accepted the masked versions. I made a carton mask, put those over the pages, and then copied them. Actually, my first attempt at masking them was rejected by the Copyright Office because the mask was too tight. I then made a slightly wider mask, but since you could then on occasion see full words, even confidential words, I proceeded to strike these with a black marker.

McShane: OT2 consists of 27 works. There are other parts of OT2 that are not confidential. OT3 consists of 37 works, plus non-confidential material that is part of the course. The NOTs consist of 55 works; the whole course is greater and contains non-confidential works.

[How many people have studied the OT3 and how many have studied the NOTs?]
M: OT3 has been studied by some 25,000 people. As for NOTs, I am not quite sure, but my best estimate would be 325 people.

 
[Comment 1: In May 1998, in Zenon’s deposition of him, McShane also stated that 325 ministers had studied the NOTs. That means that they have not had any NOTs completions since?]

[Comment 2: if 25,000 people did OT3, each ‘donating’ USD 6000, that amounts to USD 150,000,000. Hundred and fifty million dollars for the material only – not including the auditing that goes with it.]

[What is the damage that Zenon has incurred upon Scientology?]
M: Extensive damage. First of all, we have had a loss of revenue through people who have seen the material that Zenon Panoussis made available; they won’t become church members, mainly because they saw this material without the proper preparation. Secondly, the amount of effort we had to put into protecting the copies around here. Scientologists gave up their jobs, their family life, made great personal sacrifices to do so, just to prevent people who were not eligible from seeing the material. There were loopholes in the law that Zenon Panoussis took advantage of. It took us over three years to solve this. Lots of money and personal sacrifice went into this. Thirdly, the money involved in this litigation. This is one of the most complex cases I have come across. Zenon Panoussis has taken advantage of the system. It took tremendous expertise to counter him.

[At this point, Zenon puts his hand on his chest and nods to McShane, making a virtual bow. He takes this accusationas a compliment.]

13:45 – Zenon’s turn to question McShane.

Zenon: You stated that the inclusion of CST as a plaintiff in the Dutch case was necessitated by law.

Magnusson immediately protests that McShane is not a lawyer and cannot be expected to answer this. Zenon turns to the court and tells the court that in the earlier hearings, he could never finish a sentence while deposing McShane, because Magnusson kept interrupting him. Would the court kindly ensure that he wouldn’t be interrupted this time? The court nods. And indeed, Magnusson is silent the rest of the time.

Zenon repeats the question.
McShane: I am not a lawyer. Our Dutch attorneys informed us that the copyright owner, that is CST, had to be part of the case.

Zenon: So you can’t tell us for sure whether it was actual law or general legal principles that forced the CST to take part in the lawsuit?
McShane: No.

Zenon: We know from your answers earlier today that OT5 is the NOTs. What is meant by OT5 Solo Auditing? And what by OT5 Solo course?
McShane: There is no such thing. There are the OT6 and OT7 Solo Courses, but no solo courses of OT5.

Zenon: Regarding the NOTs, you explained that members doing OT5 get audited based on the material. But questions are only a very small part of the NOTs.
McShane: The NOTs serve as a background for auditors.

Zenon: The security that you described applies to all OT-levels?
McShane: Yes.

Zenon: And to all advanced organisations?
McShane: Yes.

Zenon: How come that doors didn’t automatically close when the NOTs were “switched” in Copenhagen?
McShane: [reluctantly] We didn’t have that security then.

Zenon: Who can subscribe to “Source Magazine”?
McShane: Flag members.

Zenon: Can other Scientologists subscribe?
McShane: Yes, they can.

Zenon: Is each member of Scientology allowed to subscribe the magazine “Keep Scientology Working”?
McShane: Yes, any Scientology member can get it.

Zenon: How many members do you have?
McShane: Circa eight million.

Zenon: When you visited the US Copyright Office, did they only see the first page unmasked?
McShane: The first couple of pages.

Zenon: In your case against Factnet, you claimed under oath that OT2 consists of 300 pages and OT3 of 200 pages. Of this, how many pages do you regard as confidential?
McShane: 166 pages of OT2, and 68 or 69 of OT3 were filed masked.

Zenon: The rest of those 500 pages were filed unmasked?
McShane: Yes.

Zenon: Your organisation uses a lot of abbreviations. On the distribution list of the NOTs for instance, —
Magnusson warns Zenon: no quotes from the NOTs here, only behind closed doors. Zenon retorts that he is about to quote from a distribution list that RTC itself filed unmasked.
Zenon: — On the distribution list of the NOTs, for instance, it says that it is addressed to “ACS Auditors” and “ACS C/Ses”. What do these abbreviations mean?
McShane: Case Supervisor Auditors, and [something I didn’t get]. The one is a subsection of the other. These are the only people allowed to see the NOTs.

Zenon: How big are both groups taken together?
McShane: Circa 325 people.

Zenon: With respect to the costs you had to make in this case, you spoke about people sitting here in court and in parliament in order to prevent others from seeing the material. How many people were involved in guarding the OTs and NOTs?
McShane: Circa fifty. I authorised them to sit with the material.

Zenon: Are they included in the 325?
McShane: They were only supposed to sit with the material, not to read it.

Zenon: The Fishman Affidavit contains fragments of OT2 and OT3. Did other parts of OT2 and OT3 ever get out?
McShane: Yes, in 1982, in 1983, in the Copenhagen theft.

Here, I shake my head vehemently and immediately reach for my computer, whispering to Zenon that the Copenhagen theft concerned only NOTs and that if anything else got out – as we know it has – it was elsewhere. McShane sees my opposition and suddenly remembers that he is under oath.

McShane: Well, there was a theft in the UK, in 1982, where other material was stolen.

Good. Scored again. First of all, Zenon has shown that the material is not at all as secure as McShane has implied. And secondly, I reminded McShane that whatever he says here is recorded and that he had better not lie: that I know about security leaks as well as he does.

Zenon: Can one reach the level of OT2 or OT3 by just studying the material? That is: without the tape recordings, without the films and without the supervision?
McShane: [hesitates, he knows what is going on] We wouldn’t consider that studying.

Zenon: Does the study of the written text only suffice to attain the corresponding OT level?
McShane: No, it doesn’t.

At 14:20, we are done. The Chair asks McShane a couple of questions on behalf of the court:

Chair: How many people did you say have read OT3?
McShane: Circa 25,000.

I see the court thinking: “but such an amount of people having read it establishes publication…! Twenty-five thousand people can never be a closed circle.”

Chair: Is registration in the US necessary?
McShane: Yes. Shortly before we registered, we discovered that there were squirrels, groups of people who used our material outside the church. We had to sue them, and thus had to register the OT material with the Copyright Office, according to US law. In the US – and I believe it’s the only country in the world that has this requirement – you can’t sue for infringement if you haven’t registered the work.

14:20 – Break.

*

14:35. McShane’s deposition continues as a closed session, in order to prevent any “confidential” phrases or words from becoming public. Only the lawyers (including Bill Hart), the two interpreters, Zenon and me – I am still his legal aide – remain in the room. Magnusson wants to show the court the OTs and NOTs, unmasked. Zenon objects. Previously, Zenon demanded that RTC would file the OTs and NOTs while Scientology protested; the lower court, tingsrätten, agreed with RTC. So why the heck would they show them now? And it is not real evidence, the court cannot really review these stacks of papers nor compare those to the OTs and NOTs that he posted and filed. Besides, viewing is a different category of evidence, that has not been announced in the due manner.

A short break ensues, the court needs to make a formal decision on this. After fifteen minutes they are done: they will allow Magnusson to show the OTs and NOTs to the same extent that he did in the district court.

15:15. Magnusson continues his deposition of McShane. As before, most questions are left out of my transcript.

McShane: Spring or summer 1996. Zenon Panoussis threatened to post our material and I instructed one of our attorneys to find out who he was and to inform him of our rights regarding these materials.

McShane: I downloaded Zenon Panoussis’ postings of the OTs and compared them to the originals.

McShane: I made the comparison myself.

McShane [opens one of the case binders that Magnusson has supplied the court with]: This is the comparison that I did before the lawsuit was filed. On the left side is what Zenon Panoussis posted and on the right side is a copy of the original, unmasked OT-levels, well, unmasked before I started this. I marked the similar paragraphs. I masked our comparison and then I went through them and blackened out the key confidential words so that one could see that they came from the same Hubbard work but still maintain confidentiality.

McShane: The first one is a NOTs issue, I think 28, all the issues are formatted in a similar way, they have a title of Hubbard Communication Office and it has the title of the actual work; then the body of the text itself, and then there’ll be a signature. If you turn the page, to NOTs 29, you’ll see Mr Hubbard’s signature at the bottom and the infringing copy even copied the copyright notice.

McShane: There’s a page titled OT2, and the infringing copy here has the computer address at the top right corner. And then I took this and compared it to the original, and if you look at the first issue after the blue divider, that page corresponds to OT2.

McShane: OT2 has 166 confidential pages and I believe that of these 16 were copied. Out of the 68 confidential pages of OT3, Zenon Panoussis infringed upon 39 pages. NOTs is altogether 177 pages, of which 141 pages were copied. In works, that means that 53 out of 55 NOTs were copied.

McShane proceeds to show the unmasked OTs and NOTs to the court. Unlike in my case, where McShane came with a selection of gold-plated suitcases containing the OTs, he now takes them out of a black bag. Out come three black binders: OT2, OT3 and the NOTs pack. They look definitely unimpressive. Everybody assembles in front of the bench. Everybody – except Magnusson’s aide. Yesterday, I rejected the thought that he was a Scientologist: although he has their general look and feel, he blinks too much. Later on, when I see his behaviour during breaks, I am forced to reconsider. While the lawyers invariably clutter together and discuss matters with McShane, Magnusson’s aide invariably chats with the Scientologists. While I was sitting next to Zenon, acting as his aide, I noticed Magnusson’s aide trying to stare me down. That was weird behaviour. And now he pretends to not want, or to not need, to see the OTs and NOTs. The guy is a Scientologist.

McShane leafs through OT3. Typoscript, handwriting, lots of typoscript and some more of Hubbard’s handwriting.

McShane shows a part of OT2. “See, this is what we consider to be a work.” He points at a page containing ten or twelve lines. “Other works are longer, for instance look at this OT2 work.” He leafs through four or five pages. Zenon, who is also standing there, recognises a part and interrupts. “This part is in the Fishman Affidavit, but while here you have a list of items and then a short description under each, in my Fishman Affidavit I only have the headings.” That can hardly even be seen as a quote, let alone as an infringement, Zenon implies. “But you must understand that these words have a very special meaning for us,” McShane objects. “And the one-page work that you showed us earlier? Can I see that again?” Zenon leafs through OT2 and finds the ten-liner. McShane cringes, a Suppressive is touching the OTs, and he can’t prevent it. Zenon takes the Fishman Affidavit, puts it next to this work from OT2 and shows the court that the Fishman version contains only half of these twelve lines. Zenon lets the matter rest. He has made two points, and he knows that the court understands it: what Scientology claims as full-fledged infringement is in fact often just a quote, and a “work” only containing 10-12 words on as many lines is not copyrightable to begin with.

McShane continues about the special meanings that words have. He points at a list and reads it aloud: “… Love …” and then proceeds to sing-song the rest; he finds it difficult to pronounce them under these circumstances, within this company. They really are sacred to him. He explains: “All the nuances of these words must be understood, and it is terribly important that they are understood properly. You can imagine how difficult it is to make an adequate translation…” The Chair suddenly looks up from the OTs that he is viewing, and asks McShane, with a certain surprise in his voice: “Are there any translations made of the OTs and NOTs?” “Yes,” McShane answers proudly. He doesn’t know that he is digging his own grave. Twenty-five thousand readers, translations… all this suffices to establish legal publication, and thus the right for individuals to have copies for private use and the right to quote them in public.

We go through attachment 126, the two hundred mangled NOTs. McShane points at a Rastafarian NOT. “You see, they just wrote the words funnily, and while I agree that the texts have been mangled: what can be processed can be reverted and *unprocessed*.” The court looks and compares. Actually, as they find out, words have been exchanged as well: all instances of ‘thetan’ have been changed into ‘watermelon’ and all instances of body thetan’ into ‘watchammecallit’. “There are no instances of the word ‘watermelon’ in the original?” the Chair asks McShane, to be sure what it is that he is seeing. No, McShane replies, that word was not used by Hubbard.

We look at some mangled NOTs. “I admit that the order of the words has been changed, and that the text has been reworked,” says McShane, “but you must understand that these texts still contain our confidential words.” He is actually implying that they have copyright on words.

At 16:05, we’re done. A ten minute break. At 16:15 we resume.

*

There is some more discussion. Amongst others, my summary of OT3 is brought up. That article has found its way into attachment 126, the Monkey NOTs, and during the previous hearings in May 1988 Scientology claimed that the article fell under their copyright. They wouldn’t allow Zenon a copy of that article, not even with all my Hubbard quotes stricken: it would still be infringing. The whole of attachment 126 is sealed and subject to confidentiality. That includes my article, the one that proudly sits on my homepage and over which I have been sued twice and been absolved twice by court.

Zenon requests a copy on my behalf. McShane states that “paraphrasing is infringement”. I blink with surprise. I know that McShane claimed exactly the same, also under oath, in RTC versus Factnet, [see www.spaink.net/cos/coskit/ks-023.html for the court transcript], but I never thought that I would hear such an absurdity. Paraphrasing is infringement?

Zenon asks him to repeat himself. McShane amends: “Paraphrasing could be an infringement.” Under his belief system, I understand him: since they claim ownership to certain words, any text that contains these words is indeed infringing – according to them. But the law, alas for them, states differently.

16:30. The court adjourns. It is weekend.

[Unbiased columnism is a series of seven court reports on the proceedings of Scientology versus Zenon Panoussis. This series covers the Jan 2001 sessions. Next: Magnusson becomes helpful.]

Panoussis vs Scientology, dag 1

Verknipte stukken

Stockholm. 18 januari 2001

[Vorige aflevering: Armoedzaaier versus multinalionale sekte.]

ZWEEDSE RECHTSZAKEN ZIJN SAAI en duren te lang. Alles moet mondeling gebeuren; de schriftelijke voorbereiding dient slechts als achtergrond en wat niet hardop gezegd wordt, telt eigenlijk niet. Vandaar dat deze zaak vijf dagen gaat duren.

Magnusson, Scientology’s advocaat, begint aan een moeizame opsomming van Zenons misdragingen en wandaden. Dit gepost, dat op een homepage gezet, stukken hier ingeleverd, kopie daar gemaakt, zus gezegd, zo gedaan, in september… in mei… in oktober. Ik val haast in slaap, ik ken de riedel ondertussen wel. Bovendien is Magnusson geen begenadigd spreker. Het hof – vijf rechters, waarvan een in opleiding die als notulant fungeert – luistert zonder veel animo. Ze kennen dit verhaal ook. Aan het uiteenzetten van de gronden voor zijn klachten komt Magnusson niet eens meer toe, zo traag is hij. Verdaagd tot morgen. Nu eerst Zenon.

De rechtbank hoopt – en Zenon heeft beloofd – dat hij op een aantal punten simpelweg schuld bekent, zodat de beraadslagingen over die punten tenminste achterwege kunnen blijven. Nu is Zenon bepaald bereid om dat te doen: hij heeft nooit ontkend de OTs op zijn homepage te hebben gezet en de NOTs te hebben gepost, maar Scientology beschuldigt hem van veel meer dan hij heeft gedaan. En Zenon is wel eerlijk maar niet gek.

Ook in Nederland claimde Scientology op veel meer stukken auteursrecht dan ze konden bewijzen: van de hele serie OT1 – OT7 hebben ze alleen voor OT2 en OT3 enig bewijs aangeleverd; bij de rest claimen ze wel maar verwaardigen ze zich niet ook maar iets te overleggen. Zenon wist dat (zijn zaak kwam immers pas op nadat de mijne al voor de rechter was geweest), en daagde ze uit.

De zaak tegen hem speelde al lang toen hij ineens een nieuwe, nog dikkere stapels NOTs bij de rechtbank indiende. Scientology claimde prompt copyright. Scientology haalde er later zelfs een notaris bij die steekproefsgewijs bewees dat deze dikke stapel niets was dan NOTs, NOTs en nog eens NOTs.

Maar het waren helemaal geen NOTs. Of tenminste: lang niet allemaal. Van het pak van tweehonderd vermeende NOTs waren slechts een stuk of acht authentiek, de rest was vernaggeld. Een stuk of tien waren in dialect vertaalde NOTs: Swedish chef, Jive en Rastafarian – satire derhalve, geen authentieke stukken. “Wej möst saj that it is ferrie kjöld outsaid,” dat werk. Wat meer was: honderdvijfentachtig stukken waren opgehakte en verknipte NOTs. Ophakken gaat zo: je neemt een alinea van een stuk, gebruikt die als input voor een programma, en wat eruit komt is een pagina vol met verhusselde frasen, onlogische zinnen en waanzin grammatica – maar vol met bekend aandoende frasen. “Dat zijn onze NOTs!” kreet Scientology, en de notaris beweerde dat ze gelijk hadden. Welnee: het is wartaal, onzin, Buddingh’-NOTs, hield Zenon de rechtbank voor, en sterker nog: dat Scientology beweert ook hier auteursrecht op te hebben bewijst dat je hun claims met een pond zout moet nemen.

Het hof oogt glazig.

“Kijk nu eens op pagina zoveel van mijn repliek van toen-en-toen,” zegt Zenon, en wijst het hof op een tekst die ze bekend voorkomt: “auteursrechtinbreuk … in acht nemend dat … beklaagde zegt … in een uitspraak van …” Het hof knikt, die tekst kennen ze, het is de uitspraak van de lagere rechtbank die hier in beroep is. “Lees die tekst nu eens echt,” zegt Zenon, en laat een stilte vallen. Het hof heft een wenkbrauw en leest. Na twee seconden gaan er meer wenkbrauwen de lucht in. Aan deze tekst valt geen touw vast te knopen, dit kan geen rechtbank die bij zinnen is hebben geschreven… De rechters kijken elkaar fronsend aan. “Dit nu is een paragraaf van de echte uitspraak die op dezelfde manier is verknipt als die honderdvijfentachtig NOTs waarop Scientology auteursrecht claimt,” zegt Zenon. Nog valt het kwartje niet. “Ik heb willen bewijzen dat Scientology a¡lles waar hun termen in voorkomen, opeist,” legt Zenon uit, “zelfs als de tekst zelf niet van hen is. Ik heb de uitspraak van de lagere rechtbank door hetzelfde programma gehaald ter ondersteuning van die stelling. Scientology die op deze verknipte NOTs auteursrecht claimt, staat gelijk aan een rechtbank die deze juridische hutspot als een geldige uitspraak ziet.” De munten vallen. De ene rechter na de andere grijpt de verhusselde NOTs, pakt de echte uitspraak en legt hem naast de verknipte, en inzicht breekt door. Verhip. Daa¡r claimt Scientology copyright op, en ze hebben een notaris zo gek gekregen dat te ondersteunen?

We moeten die claims nog eens goed onderzoeken, zie je de rechtbank denken.

Zenon is tevreden. Dat is precies wat hij wilde bewijzen met zijn verhusselde NOTs, en Scientology is erin getrapt. Punt gescoord.

*

Magnusson, Scientology’s advocaat, kucht moeizaam en zegt dat hij zijn stukken opnieuw heeft geordend en nieuwe dossiers voor de rechtbank heeft samengesteld. Hulpjes lopen door de rechtbank en deponeren bij het hof en bij elke partij zeven nieuwe dikke ordners. Zenon krijgt weer tien kilo papier op mijn schoot geworpen.

[Volgende aflevering: McShane snelt Zenon te hulp.]

Unbiased columnism # 2.2

Mangled material

Stockholm, January 18, 2001

[Previous installment: Poor guy versus multinational cult.] SWEDISH COURT CASES ARE BORING and take too long. All proceedings must be verbal; the written preparations just serve as a background and what is not said, does not officially count. That is why this court case will last five days.

Magnusson, Scientology’s attorney, opens with a tiresome enumeration of Zenon’s misdeeds and misbehaviours. Posted this, webbed that, material filed here, copy made there, said this, did that, in September… in October… in May… I am on the verge of falling asleep, I know this song too well by now. Besides, Magnusson is not a gifted speaker. The court – five judges, one of them a trainee who serves as the clerk – listens without much interest. They know this story too. Magnusson is so slow that he doesn’t manage to reach the part where he outlines the grounds for his complaints. He’ll continue tomorrow. Now it’s Zenon’s turn first.

The court hopes that he will simply plead guilty on many counts, so that deliberations about those acts can be dismissed. And Zenon is quite willing to do so: he has never denied having webbed parts of the OTs nor denies having posted the NOTs, but Scientology accuses him of much more. That he will fight. And he wants to win at least one point. He is even prepared to settle or to admit guilt on all counts as long as he gets this particular one: a declaration that the OTs and NOTs are legally published.

From that one concession or confirmation a series of important rights and consequences follow, and Zenon is prepared to sacrifice everything in order to establish these rights: the right to possess copies of the OTs and NOTs for private use, the right to quote from them, and thus, of course, re-establishing every citizen’s right to demand a copy of the OTs and NOTs under offentlighetsprincipen. (If legal publication is established, the limitation that the Swedish law, after pressure exerted from Scientology and the US, has put on offentlighetsprincipen would no longer apply to the OTs and NOTs.)

In Zenon’s case, just like in mine, Scientology claims infringement in many more instances than they are willing to – or can – prove. With respect to the OT-fragments included in the Fishman Affidavit, Scientology in my case has only shown some evidence regarding OT2 and OT3. For the other fragments they claim copyright as well but they have refused to come up with even the tiniest shred of evidence. Zenon knows that they wouldn’t; after al, he webbed the Fishman Affidavit after my case had been brought before court, and he challenged them on their faint evidence and their all too extensive claims.

The case against him was already well on its way when Zenon filed a new, even thicker stack of NOTs with the court. Scientology immediately claimed copyright to those as well and demanded secrecy. They even had a notary public compare this thick stack to the original, unmasked NOTs, and upon doing a random comparison, she established that this thick stack contained nothing but pure, unadulterated NOTs.

*

BUT THEY WEREN’T original NOTs. That is to say: just a few were. Of this stack of two hundred alleged NOTs, only eight were authentic; the rest had been mangled. Zenon had posted on a.r.s., asking people to send him Monkey NOTs, and he had received them in abundance. Some ten of them were NOTs that had been ‘translated’ using programs that produce dialects: there were Swedish Cheffed NOTs, Jived NOTs, and Rastafarian NOTs – hence, satire, not originals. “Hjändle åll sjuch Björks ånd cljusters by blåwing them öff,” that kind of stuff. Moreover, hundred and eight-five were cut up and mangled. To mangle them, you do this: you take a paragraph from a text, use it as a ‘seed’ and input it to a program, and the output is a full page of mixed-up phrases, illogical sentences and weird grammar – but full of faintly familiar phrases. “Those are our NOTs!” Scientology exclaimed, and the notary public agreed with them. Not true: they are nonsensical, gibberish, Jabberwocky’ed texts, Zenon explained to the court, and what is more: the fact that Scientology claims copyright on these texts proves that one should take their claims with not a grain but a pound of salt.

The court looks confused.

“Take a look at page so-and-so of my appeal brief,” Zenon says, and points the court to a page that looks familiar: “… copyright infringement … taking into consideration that … plaintiff stated that … in a ruling dated …” The court nods, they know this text. It is part of the ruling of the previous court in Scientology versus Panoussis, the ruling that is being appealed right now.

“Please read the text carefully,” Zenon asks, and he is silent. The court raises an eyebrow and reads. After a few seconds, more eyebrows are raised. This text doesn’t make any sense, it has no head nor tail. It’s plainly gibberish. The judges look at one another, quizzed. “This text is the result of a real paragraph of the ruling having been mangled in the same way as the Monkey NOTs that I filed and to which Scientology claims copyright,” Zenon explains. No reaction. “I wanted to prove that Scientology claims copyright to any text that contains a few of their phrases, so I mangled a paragraph of the previous court’s ruling in order to demonstrate the scope of that claim. Scientology claiming that the mangled NOTs are theirs, amounts to this court accepting this gibberish as a valid and legal ruling.” Slowly, things start falling in place. The one judge after the other grabs the mangled NOTs, picks up the mangled ruling and compares it to the actual ruling, and they understand what has been going on. Fuck. So this is what Scientology claims copyright to? And they got a notary to confirm their claim?

We really need to investigate those claims, the court thinks. You can see it on their faces.

Zenon sits back, happy. This is exactly what he wanted to attain when he filed these mangled NOTs, and Scientology fell into the trap that he had set up for them. Point scored.

*

MAGNUSSON, SCIENTOLOGY’S ATTORNEY, coughs and reassembles himself. He informs the court that he has re-ordered the evidence that he has filed and has created a new set of binders for the court. Aides go up to the bench and to both parties, and deposit ten new binders in front of all of them. Zenon just got another ten kilos of paper thrown into my lap.

[Unbiased columnism is a series of seven court reports on the proceedings of Scientology versus Zenon Panoussis. This series covers the Jan 2001 sessions. Next: McShane compliments Zenon.]

Panoussis vs Scientology, dag 0

Armoedzaaier versus multinationale sekte

[Deze serie is verschenen in Netkwesties. Ook van een eerdere serie zittingen in deze zaak heb ik verslag gedaan, maar dan in het Engels; zie daarvoor Unbiased Columnism 1.1 t/m Unbiased Columnism 1.7 (22 mei 1998 t/m 3 juni 1998). Deze serie is tevens – en uitgebreider – in het Engels gepubliceerd; zie daarvoor Unbiased Columnism 2.1 t/m Unbiased Columnism 2.7.]

Stockholm, 17 januari 2001

TEGEN DE TIJD DAT het beroep in deze zaak zal dienen, hebben we een aanhangwagen nodig. Ik fungeer als lastdier. Zittend in mijn rolstoel heb ik op mijn schoot mijn tas met laptop, daarboven een buitenformaat Samsonite waarin Zenon al zijn papieren heeft verzameld, en daar weer bovenop een plastic supermarkttas met de papieren die niet meer in de Samsonite pasten. Ik heb mijn armen en handen om de handel heengeslagen om de spullen van schuiven en vallen te weerhouden. Zenon duwt en puft: hij heeft vijfentwintig kilo meer te verstouwen dan normaal. Deze rechtszaak weegt de helft van mij.

We zijn in Stockholm, waar het hoger beroep in Scientology versus Panoussis dient. Zenon deed in 1996 in Zweden hetzelfde als ik in 1995 deed, en met mij meer dan honderd anderen in Nederland: hij zette het Fishman Affidavit op zijn homepage, een rechtbankstuk waarin delen van Scientology’s hogere cursusmateriaal zijn opgenomen, de zogeheten OT-levels. Net als ik werd Zenon gedaagd door Scientology, die auteursrecht en geheimhouding claimde.

Zenon mailde me. We werden vrienden op afstand en raadpleegden elkaar over onze wederzijdse rechtszaken.

Maar Zenon deed meer dan wij. Hij postte de NOTs: nog weer hoger cursusmateriaal, en, volgens Scientology, nog geheimer. Bovendien maakte hij, toen Scientology hem voor de rechtbank daagde, behendig gebruik van de Zweedse openbaarheidwetgeving. Dit offentlighetsprincipen stelt dat elke burger recht op inzage heeft in alle documenten die in bezit zijn van de overheid en die niet staatsgevaarlijk zijn of uitsluitend privékwesties betreffen. Burgers mogen afschriften van alle overheidsstukken opvragen. Zenon leverde de OTs en de NOTs in bij de rechtbank en het Zweedse parlement, met als gevolg dat iedereen inzage kon vragen, of voor een paar tientjes administratiekosten een volledige kopie thuisgestuurd kon krijgen.

Het effect? De stukken die Scientology met zoveel moeite uit ieders handen wilde houden en waar ze op het net op jaagden – ze deden invallen bij providers, bij organisaties en bij mensen thuis; ze hadden erover gedreigd, geïntimideerd en gedagvaard – diezelfde stukken waren nu vrijelijk verkrijgbaar, met officiële stempels erop en al.

Scientology was ronduit furieus en wist te bewerkstelligen – de klauwen van de sekte reiken ver – dat er een diplomatieke rel tussen de Verenigde Staten en Zweden ontstond over dit grondwettelijk verankerde offentlighetsprincipen. De VS dreigden met een handelsboycot als Zweden verdere inzage en distributie van de OTs en NOTs niet verhinderde. Na drie jaar gekibbel op hoog niveau perkte Zweden de grondwet waar ze zo trots op was in: voortaan vielen ongepubliceerde stukken van derden niet langer onder het offentlighetsprincipen.

Zenon was ondertussen naar Nederland verhuisd. We werden geliefden, “bijeengebracht door Scientology,” werd onze vaste grap.

In september 1998 kwam de uitspraak in Scientology’s zaak tegen Zenon: schuldig op de meeste punten. Aangezien zowel de OTs als de NOTs niet als gepubliceerd beschouwd werden, mochten anderen er niet alleen niet uit citeren, maar bovendien ook geen kopieën voor eigen gebruik in bezit hebben, besliste het hof. Het veroordeelde Zenon tot een schadevergoeding van zo’n tweeëneenhalf duizend gulden en tot ruim driehonderdvijftig duizend gulden advocaatkosten. Scientology had twee miljoen geëist, onwaarschijnlijk veel naar Zweedse begrippen, maar zelfs dit gereduceerde bedrag was ongekend hoog. Onbetaalbaar hoog. Drieëneenhalve ton. Zenon kon dat bedrag niet opbrengen (wie kan dat wel?) en Scientology legde beslag op zijn salaris in Nederland.

Hij leeft nu al twee jaar onder de armoedegrens: wat ze in beslag nemen dekt zelfs de rente op die drieëneenhalve ton niet, zodat zijn schuld alleen maar toeneemt. Het meest wrange is dat de rechtbank later in mijn bodemprocedure oordeelde dat de OTs wel als gepubliceerd beschouwd horen te worden, een uitspraak die ze in belangrijke mate baseerden op getuigenverhoren in — jawel, Zenons zaak.

Morgen zitten we bij de rechtbank.

[Volgende aflevering: Verknipte stukken.]

Unbiased columnism # 2.1

Poor guy versus multinational cult

Stockholm, January 17, 2001

[This is a second series about Scientology v. Zenon Panoussis. Zenon dealt with a similar case as I was doing, although while I kept winning in the Netherlands, he kept losing in Sweden. The first series – from May 1998 – can be found here.]

BY THE TIME that this court case will be appealed, we will need a trailer. I am the beast of burden. I am sitting in my wheelchair with my laptop bag on my lap; on top of that, a huge Samsonite containing most of Zenon’s court files, and on top of that again a plastic bag containing the papers that wouldn’t fit into the Samsonite. My arms and hands are wrapped around the mountain of bags to prevent them from shifting and falling. Zenon is huffing and puffing: he needs to push twenty-five kilos more than usual. This court case is half my weight.

We are in Stockholm for the appeal in Scientology versus Panoussis. In 1996, Zenon did the same as I, and more than a hundred people, had done in 1995 in The Netherlands: he put the Fishman Affidavit on his homepage, a court file containing parts of Scientology’s higher course material, the so-called OT-levels. Zenon got sued by Scientology, just like me. The cult claimed copyrights and secrecy.

Zenon contacted me in 1996. We became friends and often mailed one another about our respective court cases.

But Zenon did more that we in The Netherlands did. He posted the NOTs, yet higher course material, and, according to Scientology, yet more secret. Moreover, when Scientology sued him, he deftly used the Swedish “offentlighetsprincipen”. This constitutional principle states that every citizen has the right to access all documents that are in the possession of the state, unless these documents contain state secrets or exclusively relate to private matters. Citizens may request copies of all government documents. Zenon filed the OTs and NOTs with the court and Parliament (riksdagen), thus ensuring that anybody could access these files or could ask for a copy for a small administrative fee. The result? The material that Scientology had chased with such vehemence – raiding providers, organisations and individuals over them; threatening, intimidating and suing people over them – these documents were suddenly legally available, official stamps and all.

Scientology got furious and managed to incite the US – the cult’s claws reach far – to start a diplomatic row with Sweden over this constitutional offentlighetsprincipen. The US even threatened Sweden with a trade boycott if Sweden didn’t stop its official distribution of the OTs and NOTs. After three years of diplomatic and legal bickering, Sweden limited the constitution that they took such great pride in: from then on, unpublished material from third parties was no longer covered by the offentlighetsprincipen.

Meanwhile, Zenon moved to Amsterdam. We became lovers. “We were brought together by Scientology” became our standard joke.

*

IN SEPTEMBER 1998 the ruling in Scientology’s case against Zenon was given: Zenon lost on most counts. The court ruled that neither the OTs nor the NOTs were legally published, and thus nobody was allowed to possess private copies, nor could one quote from them. They ordered Zenon to pay Scientology some 2000 USD damages and more than 150,000 USD in legal fees. Scientology had claimed almost two million dollars in legal fees, a ridiculously high amount for Swedish standards, but even this 150,000 dollars was unprecedented. Hardly surprising, Zenon couldn’t pay that money, and Scientology confiscated most of his salary in The Netherlands. For more than two years he has been living under the level of minimum subsistence; and yet, what Scientology confiscates every month doesn’t even cover the legal interest on the main sum. The most cynical aspect of all this is that afterwards, in my case the Dutch court ruled that the OTs should be regarded as having been legally published, a ruling that was to a great extent based on testimonies delivered – guess – in Zenon’s court case.

[Unbiased columnism is a series of seven court reports on the proceedings of Scientology versus Zenon Panoussis. This series covers the Jan 2001 sessions. Next: Mangled material.]

Databank van daders

AANGEZIEN MAAR VIJFTIEN PROCENT van alle misdrijven wordt opgelost, schreef D66-er Boris Dittrich vorige week in de Volkskrant, is het hoog tijd dat we naar andere vormen van opsporing en afschrikking zoeken. Vijfentachtig procent van alle misdaden wordt niet opgelost? Ik schrok me een hoedje, is de staat van dienst van de Nederlandse politie zo slecht? Welnee, bleek na enig zoeken: van de ernstige misdrijven (moord, geweld en verkrachting) wordt de overgrote meerderheid opgelost. Vooral bij kleinere misdrijven, zoals diefstal en vandalisme, ligt de dader op het kerkhof. Dat relativeert Dittrichs alarmkreet nogal: hoe ernstiger het misdrijf, hoe groter het opsporingspercentage.

Niet gehinderd door deze kennis propageert Dittrich het afnemen van DNA als algemene maatregel. Niet alleen van veroordeelden, dat gaat Dittrich niet ver genoeg: behalve bij gevangenen en TBS-ers zou voortaan ook bij alle verdachten DNA moeten worden afgenomen, ja eigenlijk bij iedereen die met het Openbaar Ministerie in aanmerking komt. Zaken kunnen zo eenvoudiger worden opgelost, meent Dittrich.

Nu is dat laatste simpelweg niet waar. De rechtspsycholoog Koppen verhaalde een paar maanden geleden over een onderzoek naar de effectiviteit van opsporingsmethoden. Uit een steekproef van 1827 ernstige misdrijven – moord, brandstichting, verkrachting en inbraak – werden er ruim duizend vlot opgelost. In 778 gevallen was van meet af aan al duidelijk wie de dader was. Bij slechts 21 van het totaal aantal opgeloste zaken waren forensische sporen zoals DNA, vingerafdrukken en sperma nodig als extra bewijs. Moet je voor zo’n luttel percentage nu werkelijk iedereen die ooit iets misdaan heeft in de databank stoppen? Bovendien, wat is het nut van DNA-banken als iemand de radio uit je auto jat? In zo’n geval zoekt de politie niet eens naar vingerafdrukken.

Maar denk aan het risico van recidive, stelt Dittrich, en schijnheilig zegt hij dat het voor veroordeelden “een steuntje in de rug kan zijn te weten dat hun DNA-profiel is opgenomen in de databank, waardoor zij bij toekomstige misdrijven eerder tegen de lamp zullen lopen.” Het is voor hun eigen bestwil, heus. Dittrich probeert ze te helpen. Alsof diezelfde veroordeelden thans niet al weten dat hun vingerafdrukken genomen zijn, alsof dat besef recidivisten van herhaling weerhoudt, en alsof die vingerafdrukken hun opsporing zoveel makkelijker hebben gemaakt.

Hoe erg is het eigenlijk gesteld met recidive? Binnen de groep mensen van wie we het bangst zijn dat ze in herhaling vallen, seksuele delinquenten, is dat een heel stabiel percentage: al sinds jaar en dag maakt tussen de vijftien en de twintig procent zich na vrijlating (of na opheffing van hun TBS) opnieuw aan verkrachting schuldig. Van de TBS-ers recidiveert slechts een op de zeven. Dat betekent dat tachtig tot vijfentachtig procent van de verkrachters verse aanwas is. Nemen die niet meer slachtoffers voor hun rekening dan ex-veroordeelden? Kunnen we dan niet beter van alle nieuwe potentiële verkrachters het DNA afnemen, meneer Dittrich? Dat betekent de hele bevolking, inderdaad: want net zomin als bij ex-veroordeelden weet je bij mensen met een blanco strafblad ook niet wie later ernstig over de schreef zal gaan.

Dat is precies wat Dittrich voorstelt: laat ons ook van onschuldigen DNA afnemen. Ja nee Spaink, nu draaf je door, zult u zeggen, Dittrich sprak immers alleen over verdachten? Maar sinds de opkomst van daderprofielen en streekonderzoeken worden buren, wijkgenoten, mannen tussen de twintig en veertig woonachtig in een cirkel van vier kilometer van het misdrijf of iedereen die zijn vuilnis in dezelfde stortplaats afleverde, als potentieel verdachte gezien.

Nu acht ik het normaal dat iemand tegen wie een concreet vermoeden bestaat, gebaseerd op harde feiten, aan een nauwkeurig onderzoek wordt onderworpen. Maar elke verdachte in databanken opnemen totdat zijn onschuld metterdaad bewezen is, zoals Dittrich voorstelt – dat gaat een fors aantal stappen te ver. Net zoals ik het niet in de haak vindt dat iemand, omdat hij vroeger een misdrijf heeft begaan, tot in lengte der dagen met die schuld wordt achtervolgd en op voorhand als potentieel recidivist wordt gebrandmerkt. De meeste ex-veroordeelden recidiveren immers niet, net zoals de meeste mensen ook geen ernstige misdaden plegen.

Het ergste vind ik dat voorstellen als van Dittrich de rechtstaat op hun kop zetten. In Nederland gingen wij er altijd van uit dat iemand onschuldig is tot het tegendeel bewezen is. Maar het volk vraagt om meer zekerheid en het volk wil DNA-onderzoek, zegt Dittrich. Geen wonder. Hij en de zijnen hameren het er al jarenlang in dat wij, het onschuldige volk, alleen op die manier veilig zullen zijn.

Bronnen:

  • Boris Dittrich, “Huiver voor DNA in strafproces is overdreven”, Open Forum, de Volkskrant, januari 2001.
  • Interview met rechtspsycholoog professor Koppen, “DNA lost niet alle misdaad op”, Het Parool, 20 oktober 2000.
  • Misdaadcijfers Ministerie van Justitie: “Recidivism rates of more serious (sexually) violent crime after TBS, however, remain stable at levels between 15% and 20%. Over the years about 1 in 7 offenders treated in TBS may be considered a failure in terms of the essential goal of the TBS system: preventing serious security risks to society. This stabilization of effectiveness is accomplished against a background of a more problematic and more ‘dangerous’ TBS population and an increase of the time in intramural treatment.” – eerder op http://www.minjust.nl/B_ORGAN/WODC/PROD/PUBL/RAPPORT/ob182sum.htm, nu niet langer beschikbaar.

Internet mythes

[Recensie van Marianne van den Boomen: Leven op het net. De sociale betekenis van virtuele gemeenschappen, uitgeverij IPP, Amsterdam 2000.]

Vorige week presenteerde Cerfontaine, president van Schiphol, een rapport over stedenbeleid en informatietechnologie waarin hij in kaart brengt wat internet voor achterstandswijken kan betekenen. Zijn verwachtingen zijn buitengewoon optimistisch: internet is niets minder dan sociale wonderolie. Werklozen kunnen aan de slag met het bouwen van virtuele wijken, allochtonen integreren beter door de buurtgemeenschappen die op het net zullen ontstaan, mensen kunnen via het net hun boodschappen doen en hun afspraken met officiële instanties boeken, lotgenoten kunnen elkaar vinden en ondersteunen, burgers laten zich er informeren en volgen de overheid er kritisch. De gemeenschapszin wordt versterkt, de sociale cohesie groter, en burgers worden weer een machtsfactor. Walhalla! De virtuele hemel is nabij!

Marianne van den Boomen zou Cerfontaine scharen onder de idealisten die alle zegen van bits en bytes verwachten, die spontaan allerlei grassroots bewegingen zien ontstaan en die van internet verwachten dat het een publiek domein herstelt dat niet door de staat, de markt of de massamedia wordt geregeerd. Cerfontaine is een newbie met overtrokken verwachtingen, een net-heildenker.

In haar boek Leven op het net ontmaskert Van den Boomen meer van zulke Internet mythes. Die van de socioloog Zijderveld bijvoorbeeld, die lijnrecht tegenover Cerfontaine staat in zijn inschatting van de betekenis van Internet: Zijderveld ziet er niets in dan “info-inflatie”, grote hoeveelheden informatie die ongestructureerd en onsamenhangend over ons uit worden gestort. Volgens hem is zulke info-overkill de aanstichter van zapgedrag waarvan een mens niet wijzer wordt, alleen dommer. Als we niet oppassen gaat onze samenleving zelfs aan deze leegte ten onder. Waar Cerfontaine de gemeenschappen ziet bloeien door Internet, ziet Zijderveld de cultuur juist ten onder gaan.

Van den Boomen baant zich consciëntieus een pad door zulke sociale theorieën over Internet en vist eruit wat geldig blijkt, daarbij geholpen door een grondige kennis van het web, nieuwsgroepen, mailinglijsten, MUDs en e-mail. Voor haar geen schrijftafeltheorieën: ze toetst gemeenschapstheorieën zorgvuldig aan de empirie, lardeert ze met voorbeelden en anekdotes, en condenseert al doende een adequaat beeld waar het op het net werkelijk om draait. De vraag of er zoiets bestaat als ‘gemeenschappen’ op het net staat daarbij centraal.

Ze constateert dat mensen op Internet voortdurend hulp geven aan vreemden, iets dat haaks staat op de in het gewone leven vigerende ‘omstandermoraal’, het verschijnsel dat vrijwel niemand uit het publiek geneigd is in te grijpen als een ander in moeilijkheden verkeert. Het net drijft juist op zulke hulp: wie met een vraag in een nieuwsgroep of een mailinglist komt aanzetten kan vrijwel altijd rekenen op bijstand. Zulke hulp wordt niet gegeven vanuit de gedachte van een later te incasseren wederdienst; de losse banden op het net verhinderen zo’n boekhoudersbenadering.

Hulp geven op het net dient een ander doel. De hulpgever verhoogt er natuurlijk zijn eigen status als expert en genereus mens mee, maar belangrijker is dat op het net mensen eerder het gevoel hebben dat hun bijdrage ertoe doet en zin heeft. Het effect van hulp en inspanning op het net is bovendien aanzienlijk groter dan in de gewone wereld: online kan één individu een heel publiek domein onderhouden, of dat nu is door troep uit de nieuwsgroepen te houden, informatie handig op webpages te organiseren of door een lijst te modereren. Wie bijvoorbeeld een pagina met informatie over autisme, over het onderhoud van oude motorfietsen of met handige links voor de ontluikende homoseksueel maakt, kan vrijwel zeker rekenen op veel bezoek.

Over de gemeenschappen op het net is Van den Boomen kritisch: ze zijn er, en ze zijn soms hecht, maar altijd beslaan zulke gemeenschappen slechts een deel van iemands leven (in tegenstelling tot de oude gemeenschappen van dorp, zuil of partij). Tegelijkertijd heeft tegenwoordig vrijwel niemand nog behoefte om zich met huid en haar aan welke gemeenschap ook uit te leveren; Internet past beter bij de hedendaagse meer fragmentarische, facetrijke identiteit.

Het meest interessant vindt ze nog dat zulke gemeenschappen sociale dwarsverbanden creëren waar ze eerder niet waren, en dat het net in die zin inderdaad iets nieuws veroorzaakt. Groepen op het net zijn aanzienlijk heterogener dan die in het gewone leven en omspannen grotere geografische regio’s. Wat zulke groepen bovenal doen is het private en het publieke herordenen: de grens tussen privé en publiek wordt er telkens opnieuw uitgevonden en veranderd. Er ontstaat inderdaad een nieuw publiek domein, maar niet zo verheven en politiek als Cerfontaine verwacht. Bovendien laat dit nieuwe domein zich niet zonder meer door de politiek gebruiken: daar is het te eigenzinnig voor.

Jingle Bell Hell

GEK WORD JE van die nationale evenementen, of eigenlijk niet van die evenementen zelf maar van de massaliteit en de onontkoombaarheid ervan. Je moet zoeken naar plaatsen waar je van de uitingen ervan verstoken kunt blijven. Bij de Europese voetbalkampioenschappen eerder dit jaar waren er tenminste nog een paar cafés die onaangetast bleven – sommigen maakten daar zelfs een unique selling point van: ergens in de Amsterdamse Warmoesstraat was een café met een bord aan de gevel dat waarschuwde dat ze binnen lekker geen tv hadden en mensen die zich in clubkleuren hulden niet als klant wensten -, maar aan kerstmis kan niets en niemand zich kennelijk onttrekken.

De slager om de hoek heeft in kerstpakjes geklede varkens en haasjes in zijn etalage neergezet (met Pasen staan ze er naakt, met eieren ernaast, maar dat valt minder op), en de ramen zelf in spuitschuimen vakken ingedeeld om ze rustiek winters te laten ogen. De afhaalchinees stijlbreukt er op los en heeft een plastic kerstboom tussen zijn Chinese edelkitsch geplaatst, net zoals mijn favoriete Hindoestaanse eethuisje, dat verder godlof van religieuze of etnische nep is verstoken. De lampjes in hun boom flikkeren bovendien ritmisch, het leidt de aandacht vreselijk van het eten af.

En overal croont Bing Crosby.

Londense warenhuizen hebben eerder deze maand een onderzoek onder de cliëntèle gedaan om uit te zoeken hoe die de gezellige kerstsfeer ervoeren. Ze schrokken nogal van de resultaten: bijna de helft van de klandizie kwam de kerstmuzak de neus uit, niet zozeer omdat ze “Jingle Bells” en Slade’s “Merry Xmas” niet konden uitstaan, maar omdat ze die nummers werkelijk overal moesten aanhoren. Overdaad schaadt. De Britse warenhuizen besloten daarop hun muziekkeus tijdens de kerstperiode te verruimen, maar bij V&D en de Bijenkorf hebben ze nog niets geleerd.

*

MET KERST THUIS is het al even erg gesteld: teveel van hetzelfde. Dat mensen hun huizen gezellig willen maken: och, daar kan ik inkomen, het is dezer dagen immers droef snel donker buiten en enig tegenwicht tegen het sombere weer is prettig. Maar het rare is dat iedereen eenzelfde definitie van gezelligheid aanhangt. Bijgevolg stuit je overal op dezelfde versierselen, zodat er hoofdzakelijk uniformiteit ontstaat, geen feestelijkheid. Vorig jaar waren het elektrische lampjes voor de ramen, liefst gekleurde, en deze weken zie ik overal maar glinsterende watervallen over gevels en van vensterbanken hangen, alsof de glitter de huiskamers uitstroomt en zich op straat wil storten. Geen adventsster of kerstster bekennen. Wie versieren wil doet dat conform de mode.

In 1991 zag ik de kersthype op z’n ergst. Met mijn ouders zou ik vlak na kerst in Enter, een klein dorpje zeven kilometer van hun Almelose buitenwijk, gaan dineren. Onderweg ontdekten wij het. Er heerste iets besmettelijks, een epidemie had om zich heen gegrepen. Raam na raam gaf er blijk van, vrijwel geen huis bleek gespaard. Overal, nee werkelijk vrijwel zonder uitzondering, had men de vensterbank op een decembermorgen geïnfecteerd gevonden met zo’n eng trapje met kaarsen erop die aan moesten om te zeggen dat het heus kersttijd was. Blokker was vermoedelijk de besmettingshaard, hun pakhuizen en magazijnen waren leeggestroomd en hadden zich op het weerloze Almelo gestort en de Almeloër huizen bezet en vensterbanken gekraakt.

In een enkele vensterbank stonden mutanten, minder geslaagde of misschien wel beter ontwikkelde exemplaren van de soort, je weet het inderdaad maar nooit, en daar bevond zich in plaats van zo’n naargeestig kaarsentrapje – zeven elektrische kaarsen gingen er op zo’n trapje, en dan leek het net een piramide van lichtjes, leuk vonden ze dat, die mensen! – in plaats van nare trapjes stond daar de overtreffende trap, namelijk een kaarsjesboog. Daar had zelfs de Kerstman niet van terug. Op de terugweg hebben wij ze geteld, mijn paps en ik, om te zien of het inderdaad zo erg was als wij dachten. Het was erger. Wij hadden op voorhand geschat dat op onze korte route door Almelo en omstreken toch zeker honderd huizen besmet zouden blijken. Het waren er honderdachtentachtig.

Sindsdien is Almelo niet helemaal Almelo meer. Ik was elk jaar opnieuw benauwd dat wanneer ik mijn ouders op een kwade decemberdag een bezoekje zal brengen, er ook bij hen zo’n kaarsentrapje, of erger nog, een kaarsenboogje in hun vensterbank zou staan, en dat het dan niet meer weg kon, zelfs niet met flink krabben of met waterpomptangen of met Ajax.

Drie jaar later waren ook mijn ouders besmet.

[Noot: mijn vader ontkent dat zij ooit ten prooi zijn gevallen aan het kersttrapjes-syndroom. Ik houd vol.]

De top van de ijsberg spuit

ZO’N ANDERHALF JAAR GELEDEN citeerde iemand in een stukje op de achterpagina van NRC Handelsblad uit allerlei pornografische boeken die uitgeverij het Artistiek Bureau tussen 1879 en 1900 uitgaf. De schrijver betoonde zich licht geamuseerd door het type beschrijving dat hij in die lectuur had aangetroffen: men scheen indertijd te geloven dat vrouwen zaad hadden en dat zij dat ejaculeerden bij het klaarkomen. Hij citeerde de ene frase na de andere uit obscure boekjes (“Haar sap spoot tevoorschijn”, “‘Ha! Nu, vriendlief!’ schreeuwde zij. ‘Ik loos al zaadvocht!'”), en las in die opeenstapeling van passages een symbolisch eerbetoon aan het vrouwelijk orgasme. Schattig vond hij het, en licht naïef.

Hij had ongelijk. Een van de beter bewaarde geheimen is dat vrouwen daadwerkelijk kunnen ejaculeren. Nee, er zit geen zaad in dat vocht en nee, het komt niet uit de pendant van de eikel, de klit, dus ja, die term ‘ejaculatie’ is wat eigenaardig in dit verband – maar spuiten en sprietsen kunnen we, wij dames. En hoe.

Sommigen vertellen van keurige boogjes of kleine straaltjes, anderen spreken van klaterende lozingen. Niet alleen de kracht, ook de hoeveelheid verschilt: van zo’n tien cc tot een half glas. Zelf heb ik de laatste jaren regelmatig mijn knieën en kuiten nat gespoten (en leg daarom tegenwoordig skai tussen mijn lakens en matras).

Zelden heb ik er iets over gelezen. Soms, wanneer ik expliciet navraag doe, hoor ik iets van vrienden en vriendinnen. Die anekdotes hebben een vast stramien: bij sterke vaginale stimulatie ontstaat soms een pulserende vochtafscheiding die zich met kracht een weg naar buiten baant. Hoewel de bedpartners van de dames in kwestie vaak denken dat de vloeistof in kwestie urine is – en ze de spuitende dame daarom op soms barse toon uit bed en naar de wc bevelen – voelt het voor de dame zelf zonder meer anders dan een urinelozing: er was kort ervoor geen druk op de blaas, noch voelt de blaas na afloop leeg of ontspannen. De ontlading zit elders: lager, pal onder het schaambeen.

Veel minnaars zijn ervan overtuigd dat deze krachtige afscheiding urine is, en betonen zich gegeneerd. Anderen reageren minder geschrokken of bevooroordeeld. Een jaar geleden had ik in De Kring een lief gesprek met een van Neerlands beste tekenaars die me aanschoot naar aanleiding van een stukje van mij over de kwestie, dat zijn vriendin gelezen had. Zij ook, ja… En hij vertelde hoe ontroerd hij altijd was als ze sprietste. Dat hij dit nooit eerder had meegemaakt dan bij haar. Hij beschreef hoe anders het vocht aanvoelde: licht plakkerig, dikker, stugger ook dan het vocht dat aanvankelijk vrijkwam wanneer ze opgewonden raakte; en bovenal bejubelde hij de smaak ervan. Zoetig. Rijk. Royaal. De nectar van de liefde achtte hij het, en hij was er lyrisch over: voor hem was het een geschenk, een gift uit de vrouwenhemel, een intiem cadeau dat alleen zij, zijn lief, hem kon bereiden.

De hoofdpersoon in Nanne Teppers roman De vaders van de gedachte (1998) is hoofdzakelijk verrast (maar ja, alles met betrekking tot seks komt hem op dat moment nog als wonderlijk voor); zijn Esther geneert zich licht en bereidt zich voor op het klassieke misverstand. Want dit gebeurt er wanneer zij masturbeert:

“Geritsel van ledematen. Ik zag haar hand tussen haar benen. Een vinger die trillend leek te drukken, vlak boven de opening. Haar dijen sloten zich en ze bolde haar buik. Met holle rug, woordloos zingend, begon ze nogmaals te schokken, langer dan eerder. Haar vrije hand lag op haar gloeiende borst. Haar knieën trok ze op. Stof plakte aan haar benen en billen. Plots drupte er vocht langs haar hand. Ze wierp haar benen uiteen en straaltjes sprietsten onder haar vingers vandaan. Haar lichaam versteende en haar plas bleef maar lopen. Ik greep mijn geslacht en hoorde haar grommen toen mijn zaad langs mijn vingers droop. Lang lagen we stil. (…) ‘Vond je het vies?’ vroeg Esther. (…) ‘Soms,’ fluisterde ze in mijn hals, ‘komt dat ook allemaal als ik alleen ben, in bed bedoel ik, en dan denkt mijn moeder dat ik in bed heb geplast terwijl ik sliep, maar het is geen plas. Ik doe het [masturberen] nu nog alleen buiten, want ik kan het [sprietsen] niet ophouden. Gek he?'” (p. 79-80)

*

IN 1982 PUBLICEERDEN drie wetenschappers een rebels boek over de vrouwelijke geslachtsorganen. Nieuwsgierig geworden door anekdotes als bovenstaande hadden Ladas, Whipple en Perry een serie oude handboeken en anatomische atlassen doorgespit, biologisch onderzoek verricht en een enquête uitgevoerd onder een paar duizend vrouwen. Op grond daarvan kwamen ze tot twee herontdekkingen. Het was nieuws dat voor sommige wetenschappers een aardverschuiving teweeg bracht, dat voor veel gegrijns en gemeesmuil in de populaire media zorgde en dat nog jarenlang voer vormde voor allerhande vrouwentijdschriften. Maar wat Ladas, Whipple en Perry meedeelden was voor veel vrouwen niets dan de bevestiging van iets dat ze allang uit eigen ervaring wisten: het vaginaal orgasme bestaat inderdaad, en vrouwen kunnen spuiten.

Wat het illustere drietal, deze koene ridders van de kut, hadden herontdekt was de G-plek. Of, om het preciezer te zeggen: de Gräfenberg-plek, vernoemd naar de Duitse gynaecoloog Ernest Gräfenberg die haar voor het eerst beschreef in een artikel dat hij in 1950 in een wetenschappelijk tijdschrift publiceerde. Deze G-plek bevindt zich vlak achter de ingang van de vagina, onder het schaambeen en de plasbuis, en bestaat uit zwellichamen die opmerkelijk veel gelijkenis vertonen met de zwellichamen die zich in de penis bevinden.

Je kunt de plek met je vinger voelen: hij zit vlak boven de ingang van de vaginagang; de structuur voelt iets stugger aan dan het omringende weefsel en eronder iets harder, en is grofweg zo groot als een amandel. Wanneer het weefsel van de G-plek niet gezwollen is, lijkt het oppervlak ervan enigszins geribbeld, als een glad-vochtige walnoot. Indien de plek met vinger, hand, penis of dildo wordt gestimuleerd kan dat tot een vaginaal orgasme leiden, en soms tot ejaculatie. (Veel Engelssprekende vrouwen hebben het liever over squirting, en Nederlandstalige vrouwen verkiezen doorgaans de term sproeien of sprietsen.)

Dat deze ‘lozing’ niet uit urine bestaat, zoals veel mensen enigszins gegeneerd geloven, toonde het wetenschappelijk trio aan door proefpersonen een middeltje te laten slikken dat urine kleurt: het geëjaculeerde vocht bleef transparant terwijl de vlak daarna uitgeplaste urine blauw bleek. Maar veel autoriteiten in de seksuologie bestrijden deze claim nog steeds. Ze houden vol dat dit spuitende vocht urine moet zijn (ook al is de daarvoor zo typerende ammonia-achtige geur volstrekt afwezig), of zelfs, zoals Johnson en Masters beweren, “in de vagina achtergebleven badwater”. Maar ik heb al in geen jaren een bad genomen, en spuit er desalniettemin lustig op los.

Gräfenberg beargumenteerde indertijd al dat dit vocht een andere oorsprong moest hebben en wees naar de G-plek als bron. Hij verwierp tevens socio-biologische verklaringen als zou een en ander hoofdzakelijk ter vergemakkelijking van de coïtus dienen, met het argument dat “de overvloedige afscheiding die zich bij dit orgasme voordoet geen nut heeft als smeermiddel; anders zou die zich voordoen aan het begin van de copulatie, en niet op de top van het orgasme.” Een belangrijker argument nog is dat de zwelling van de klit tijdens opwinding ervoor zorgt dat de urethra gesloten raakt (net als bij mannen), onder meer om het binnendringen van bacteriën te voorkomen. Plassen wanneer je opgewonden bent is uitermate lastig, zo niet schier onmogelijk.

*

ANDERHALF JAAR GELEDEN vond deze kwestie van plek & vlek bevestiging uit een nieuwe bron. Helen O’Connor, een Australische urologe, ontleedde de geslachtsorganen van een aantal overleden vrouwen en gebruikte daarbij 3-D fotografie. Ze was de eerste wetenschapper die heel nauwgezet anatomisch onderzoek aan de vagina verrichtte. Blijkens de gegevens die ze al doende verzamelde, is de klit aanzienlijk groter dan wetenschappers eerder vermoedden, en bevindt een groot deel van het orgaan zich onderhuids. Intern bestaat de clitoris volgens O’Connor uit een piramidevormige massa zwellichamen, waarvan de G-plek een integraal onderdeel is.

De New Scientist publiceerde een artikel over haar bevindingen: “De hele clitoris is ongeveer zo groot als het eerste duimkootje. Er zijn twee vleugels van elk negen centimeter lang, die achterwaarts het lichaam in buigen. Tussen die vleugels, aan weerszijden van de vaginale holte, bevinden zich twee bolvormige weefsels.” Het zichtbare deel van de klier die zowel burgers als wetenschappers gewoonlijk verslijten voor de hele klit is derhalve, en ik citeer opnieuw de New Scientist, “slechts de top van de ijsberg”.

O’Connor verzet zich tegen de klassieke gedachte dat de clitoris, in tegenstelling tot de penis, volstrekt gescheiden zou zijn van de urethra. Volgens haar anatomisch onderzoek omgeeft het klitweefsel de plasbuis aan drie zijden, terwijl de vaginawand de vierde zijde vormt. Over vrouwelijke ejaculatie – het bestaan ervan, de oorsprong, de samenstelling van het vocht – heeft O’Connor zich niet gebogen. Ze deed geen uitspraak ex cathedra.

Sommige mensen – waaronder voornoemde Nederlandse tekenaar – zou graag een wetenschappelijk onderzoek zien naar de samenstelling van het vrouwelijk ejaculaat. Deels uit nieuwsgierigheid, deels omdat hij simpelweg hard bewijs wilde hebben om degenen die menen dat het slechts om urine gaat, mee om de oren te slaan. Ik lever met plezier een glaasje in, mocht het ooit zover komen.

*

MAAR AL ZOU DIT VOCHT via de plasbuis naar buiten komen – ik acht dat zelfs heel aannemelijk – so what? Het mannelijk ejaculaat, zaad and all, komt immers ook uit de urethra en niemand die op grond daarvan zeurt en roept dat het ‘dus’ urine moet zijn. Eenieder die het vocht ooit gevoeld en geproefd heeft, weet dat dit niet waar kan zijn.

En nee, vreselijk wijd verbreid is het fenomeen van vrouwelijke ejaculatie niet: naar schatting van degenen die het verschijnsel niet op voorhand als onzin afdoen, hebben slechts tien tot veertig procent van alle vrouwen het wel eens ondervonden. Maar zoals gezegd, schaamte maakt regelmatig dat men zich vervolgens inhoudt of het überhaupt nooit zover heeft laat komen.

Toen ik Ladas, Whipple en Perrys boek indertijd las, ging ik naarstig op zoek naar mijn eigen G-plek. Zuiver uit wetenschappelijke nieuwsgierigheid uiteraard, dat begrijpt u wel. Als rationalist geloof ik namelijk in de macht der kennis, en ja, ook ik wilde daar gaan waar wetenschappers grenzen verlegden. Binnen een paar minuten bleek uit mijn privé-onderzoek dat de G-plek inderdaad bestond. Ooh, ja, jee, pff, oef! Een onmiskenbaar geval van senti, vidi, vini. Maar ejaculati kon ik niet aan het rijtje toevoegen.

Jarenlang stond ik er verder niet veel bij stil. Soms, vooral bij een buitengewoon heftige vrijage, voelde het alsof ik ergens op een rand stond en er domweg niet overheen kon: een curieuze spanning waarvoor ik geen uitweg of opening wist te vinden, waarvan ik niet wist welke kant hij op kon of moest of wilde. Alsof er ergens een spier los moest, zonder te weten welke. Totdat een lief – ook een tekenaar, trouwens, maar aanzienlijk minder beroemd – op een goede avond met zijn volle hand mijn vagina binnen ging en hard tegen die magische plek klopte. Ineens dacht ik nergens meer over na en vielen alle reserves weg. Een scherp, bijna pijnlijk gevoel verzamelde zich onder mijn schaambot, onder mijn blaas, ergens voorin bovenin mijn vagina oh god G-plek ja daar! en brak ineens los. Ik kwam. Ik kreunde. Ik stroomde. Ejaculati!

Nog steeds weet ik de samenstelling van het goedje niet, maar eerlijk gezegd: zo strikt wetenschappelijk is mijn belangstelling sindsdien niet meer. Soms is het leven rijker, schaamtelozer – en vooral natter – dan de theorie.

Wat me wel mateloos intrigeert is dat vrouwelijke ejaculatie nog steeds zo’n goed bewaard geheim is, ook onder hen die beter zouden kunnen weten. Er zijn, zowel voor als na Ladas, Whipple en Perry, talloze boeken verschenen van slimme feministen die seksuele mythen hebben onderzocht, doorgeprikt en van tafel geveegd en waarin het vrouwelijk lichaam zonder al te veel vooroordelen wordt verkend. Hoewel plezier in penetratie in zulke boeken tegenwoordig gelukkig niet meer wordt afgedaan als een mannelijk prerogatief: sprietsen of sproeien noemt geen een ervan.

Ze zijn te druk met de theorie, vrees ik, om na te gaan welke kant die scherpe spanning op kan: naar panta rhei.

De antirook-brigade II

[Naar aanleiding van mijn verschijning op tv, rokend en wel, voerde ik per mail een discussie met de voorzitter van CAN, de anti-rook organisatie. Voor de bewuste opname overlegden de deelnemers of er gerookt kon worden. Niemand had bezwaar, zodat ik opstak. Dat kwam mij op een publieke betichting van ‘vergiftiging van anderen’ te staan. Mijn verweer dat wij als grote mensen hadden overlegd, stuitte op een muur van wantrouwen bij de meneer van de CAN. Daarna schreef ik dit puntsgewijze antwoord op zijn boze brief. Zie ook: De antirook-brigade.]

‘Dat betekent dat er dus in volle bewustzijn voor is gekozen om zo [rokend] en niet anders het programma te maken.’

Welnee. U draaft door. Het enige dat bewust is aan het programma is de keuze van de onderwerpen en van de gasten. Hoe die gasten zich ter plekke gedragen en welke afspraken zij met de presentator en met elkaar aangaan, is geen bewuste keuze vooraf. Elke andere voorstelling van zaken is ridicuul.

‘Wat is dat voor afspraak? Niets meer of minder dan georganiseerd onfatsoenlijk gedrag!’

Wanneer mensen onderling iets afspreken, waarbij ieder zijn verantwoordelijkheden en plichten kent, is daar niets ‘onfatsoenlijks’ aan. Zoals het mijn verantwoordelijkheid is om te vragen of iemand er bezwaar tegen heeft indien ik rook, is het de verantwoordelijkheid van anderen om die vraag oprecht te beantwoorden. En als zij akkoord gaan, kunt u mij, laat staan hen, moeilijk van ‘georganiseerd onfatsoenlijk gedrag’ betichten – tenzij u iedereen die zelf niet rookt maar roken door derden wel accepteert ‘onfatsoen’ voor de voeten wenst te werpen.

‘Blijkbaar beseft u het belang van de zaak niet. In Nederland sterven jaarlijks tienduizenden een voortijdige dood als gevolg van tabaksgebruik. Een veelvoud raakt blijvend invalide. Niet-rokers worden op grote schaal buitengesloten, en ongewenst blootgesteld aan tabaksrook. Dat alles door een gebruikscultuur die u demonstratief en voor een groot publiek in praktijk meende te moeten brengen. U maakt zich hierdoor medeschuldig aan de gevolgen.’

Voor hoeveel van het genoemd aantal doden houdt u mij persoonlijk verantwoordelijk? Neemt u in uw berekening ook mee dat een uurtje door het stadsverkeer slalommen gelijk staat aan meeroken van een pakje sigaretten?

‘Ik verzoek u daarom dringend het roken op tv voortaan na te laten…’

Ik zal pas aan zo’n verzoek gehoor geven indien een gesprekspartner mij daarom vraagt. Ik heb aan u geen boodschap. Ik zit achter tv-glas en u thuis veilig vor de buis.

‘…en uw verslavingsgedrag te beperken tot uw privé-omgeving of tot plaatsen waar geen overlast kan worden gegenereerd.’

U heeft geen overlast gehad van mijn sigaret op tv. U bent hooguit ideologisch gekwetst. Dat als overlast voorstellen is een ontoelaatbare uitholling van de term. U gedraagt zich niet veel anders dan de fundamentalistische moslim of zwartekousen-kerker die zich gekwetst voelt door mijn kleding of door mijn seksuele moraal, en die mij zijn normen wil opleggen terwijl ik de mijne niet aan hem opleg.

‘En roken op tv na te laten, uiteraard.’

Zelf ben ik voorzitter van een organisatie die zich verzet tegen zedenprekerij. De leden van mijn organisatie nemen ernstig aanstoot aan preken, zeker indien die ondoordacht en drammerig zijn geformuleerd. Die kwetsen hen namelijk in hun gevoel voor proporties en in hun overtuiging dat ieder mens zelf zowel verantwoordelijk is voor zijn eigen gedrag als voor wat hij van zijn directe omgeving accepteert. Ik moet er namens mijn organisatie dan ook ernstig bij u op aandringen dat u zulke prekerij achterweg laat, zeker voor het oog der natie. Maar wees gerust: wat u in de privacy van uw eigen huis zedenpredikt, staat u uiteraard vrij.

‘Zelfs het voorstel te doen om te roken is al onfatsoenlijk, dat zegt bijvoorbeeld Inez van Eijck, een bekend deskundige over omgangsvormen.’

Als mensen elkaar geen voorstellen mogen doen, fatsoenlijke of onfatsoenlijke, zou het al snel gedaan zijn met de productie van het nageslacht, denkt u niet? En met vredesonderhandelingen, de vooruitgang in de wetenschap en de opinievorming.

U bedoelt te zeggen: niemand mag roken in de aanwezigheid van niet-rokers, want roken is per definitie onfatsoenlijk. U beroept u daarbij op een vermeende autoriteit, liever dan zulks zelf met zoveel woorden te zeggen. Wellicht zou u, en Van Eijk, er goed aan doen eens een sociologisch handboek over de onderhandelingssamenleving te lezen. iets van Bram de Swaan bijvoorbeeld. (Hij rookt, trouwens. Sorry.)

‘En u kunt toch wel een halfuurtje buiten deze moeder van alle drugs, de ‘cyanide van de massa’?’

Of ik zonder kan of niet, is niet aan u om te beoordelen. Weet dat ik expres op tv rook, van oudsher om de gruwelijke ondervertegenwoordiging van rokers op tv te corrigeren, en, sinds dit gesprek, ook om opvattingen als de uwe te dwarsbomen.