‘MANNELIJK IS CONCENTRATIE, aandacht op één punt. In de wetenschap en de kunst komt dat tot uitdrukking, maar ook in de geslachtsdaad. Vrouwelijk is expansie, spreiding, boodschappen doen, kinderen opvoeden, zwanger zijn, allemaal expansie.’ Zou autowassen dan een kwestie van concentratie zijn, en vaatwassen van expansie? Naar de maan reizen concentrerend, en naar de supermarkt eerder expansief? En dan was kinderen trainen natuurlijk expansief gedrag, maar een voetbalelftal op peil houden juist meer concentrerend gedrag! Zo had ik de zaak nog nooit bekeken. Nee maar, deze mevrouw heeft werkelijk een prettig-overzichtelijke kijk op de wereld. Gauw verder lezen.
‘Men kijkt bij mannen meestal naar het concentrerend deel. Mannen gaan naar hun werk en zeggen: ik ben technicus. Maar als je ze goed observeert blijkt dat ze op vergaderingen oeverloos praten, van tuinieren houden en met belangstelling luisteren naar de problemen van anderen. Expansief gedag dus.’ Tsss! Het is me wat – dat mannen, indien men ze aandachtig gade slaat in hun natuurlijke omgeving, en dus niet in kooitjes opgesloten waarbij ze in doolhoven moeten rondrennen om aan stroomstoten te ontkomeen of juist om hun dagelijkse graankorrels te bekomen enzo, ook wel eens geheel vanzelf vrouwendingen gaan doen. Absoluut verbazend: mannen die vrouwendingen doen, ik kan er niet over uit. En wellicht dan misschien mogelijk eventueel ook veevee? Dat vrouwen heus mannendingen…?
Ja warempel. Volgens ingenieur Anna Backerra, die hier aan het woord is (zie haar redevoering in het NRC Handelsblad van 10 november 1992), is elk mens tot verschillende gedragingen in staat. Ze kwam tot deze wonderbaarlijke en wereldschokkende conclusie door zichzelf uitgebreid te observeren en analyseren. Er was namelijk iets met haar, vond ze: ze heeft natuurkunde gestudeerd, maar heeft desalniettemin kinderen gekregen. Dat vond ze toch wel wat vreemd. (Nou en of. Iedereen weet dat baarmoeders vrouwen naar het hoofd stijgen indien zij studeren, dat is alom bekend; en dan nog wel natuurkunde, zo’n heus exact – om niet te zeggen: mannelijk – vak. Dan baar je, indien een beetje vrouw zijnde, natuurlijk hooguit nog cyborgs, of robotten. Wat mij overigens erg handig lijkt, zo’n kant-en-klaar kind, want die hoef je niet zindelijk te maken. Exit potjestraining.)
Bovendien bleek de weledelgeleerde ingenieuze na enige oefening viool te kunnen spelen, en wist voorts nog een roman te schrijven ook. Dat gaf de doorslag. Nu wist ze het zeker. Als zij mannendingen kan én vrouwendingen, kunnen mannen natuurlijk vrouwendingen en mannendingen doen! Het ei van Columbus, net wat U zegt. Luister en huiver: ‘De mens is tot twee karakters in staat: concentratie óf expansie, of: m = e + c. Dat is de Wet van het Dualisme. In mijn model zijn de expanderende en concentrerende karakters losgekoppeld van mannen en vrouwen.’
Vervolgens besloot ze dat het hoog tijd was om de wereld in te lichten over haar opmerkelijke bevindingen. Wie weet zou haar Wet van het Dualisme voor anderen nog heel wat onthullende inzichten opleveren, en hun benevens een mooi streven voor het leven kunnen ingeven. Bijvoorbeeld dat E-mensen hun C zouden kunnen gaan zoeken, en de C-mensen natuurlijk hun E. Want dat kan, zegt ze. Immers, ‘zelf heb ik na een periode van expansie weer teruggegrepen op mijn concentrerende vermogens. De laatste jaren is het mij gelukt beide karakters aan de praat te houden.’ Beide karakters aan de praat houden – de emancipatie per dialogue intérieur. Nee echt, deze vrouw is geniaal. Veel in onszelf praten moeten we, en benevens mét, en dan komt alles binnen de kortste keren goed tussen de dames en de heren, en hun soms wat moeizame collectieve onderlinge verhouding.
En ze heeft nog een handig dingetje ontworpen ook, om ons te helpen bij het gesprek. Een cirkel. De Twin Disc, die wij dienen in te vullen door te bepalen over hoeveel E en C wij thans beschikken. ‘De cirkel staat voor de mens. De ene helft is gevuld met hokjes: concentrerende activiteiten. In de andere helft staan stippen, dat zijn de expanderende activiteiten.’ Opdat wij niet alleen kunnen zien of wijzelve nog enigszins in evenwicht zijn, qua stippen en hokjes, maar ook of degene die we ons hart hebben geschonken, bij ons past. Dan moeten we namelijk beider schijven over elkaar heen leggen, en kijken of het klopt. Qua puntjes en stippen.
Een hart schenken – zou dat nou expansief gedrag zijn of juist concentrerend? Ik heb deze prachtige theorie nog niet helemaal in de vingers, geloof ik.
De komende maanden ga ik hard studeren.