Category: Blogjes

Dit weekend was ik bij mijn ouders. We hebben naar een oud filmpje gekeken dat in 1958 is gemaakt door een oom, Rinus. Rinus was getrouwd met Gusta, een zus van mijn vader, en samen zijn ze naar Amerika geëmigreerd. Soms kwamen ze over voor familiebezoek. Rinus had – heel modern, heel duur – een filmcamera die nota bene kleur aankon (kleurenfoto’s waren in die tijd al zeldzaam, laat staan kleurenfilmpjes). Van hun bezoek aan Nederland in de zomer van 1958 heeft Rinus van alles vastgelegd.

Een neef heeft die oude filmpjes laatst gedigitaliseerd en nu heb ik ook een kopie. Het is geweldig om te zien: veel Amsterdams stadsbeeld, met erg weinig auto’s en nog jonge bomen (kort na de oorlog heraangeplant), dames met petticoats en handschoentjes, mannen met hoge bandplooibroeken, stille straten, en natuurlijk allemaal beelden van familieleden die soms onherkenbaar jong zijn.

Hieronder een fragment van het filmpje dat bij ons thuis is gemaakt. Eerst zie je Rinus en Gusta binnenkomen, en dan onze familie: mijn vader in een wit overhemd en een heel stijve arm (da’s zijn prothese) die dartel door de tuin rent en die een verdomd mooie man was, mijn moeder in een blauwwitte jurk met een wijduitstaande rok en een heel serieus gezicht (ze hield er niet zo van om gefotografeerd te worden), en ik, met dunne spartelende beentjes op schoot bij tante Gusta. Ik was net een half jaar oud toen, en blond. Owww. Na de huiselijke scènes maakt het hele gezelschap nog een wandeling door het centrum van Weesp, waar we toen woonden. Enjoy :)

Oh wow. Ik werd net gebeld: ik heb een prijs gewonnen, de Jaap van Praag-prijs. Die wordt tweejaarlijks uitgereikt door het Humanistisch Verbond aan mensen ‘die in hun werk humanistische waarden uitdrukken en met hun oeuvre inspireren tot een samenleving waarin zelfbeschikking en verantwoordelijkheid samengaan’. ‘Het werk van de prijswinnaars is toegankelijk en kenmerkt zich door onorthodoxe en vernieuwende ideeën en benaderingen. Het levert tevens een inspirerende bijdrage aan debatten over maatschappelijk actuele thema’s’.

Toen ik de lijst mensen zag die ‘m eerder hebben gewonnen, raakte ik licht ondersteboven. Annie Romein-Verschoor, Amnesty International, Anton Constandse, Boebie Brugsma, Simon Carmiggelt, Hella Haasse, Geert van Oorschot, Max van der Stoel, Hein Roethof, Pierre Janssen, Kees Schuyt…

De uitreiking vindt ergens in mei plaats, in het Muziektheater Muziekgebouw in Amsterdam. En dan krijg ik ook het juryrapport te horen. Ik weet nu al dat ik enorm ga blozen.

Vanavond ben ik weer wezen duiken – in een zwembad uiteraard… Volgende maand ga ik met mijn buddy en haar man naar Egypte voor een duikvakantie, en omdat ik ‘t stiekem toch nog griezelig vind mocht ik met Reinoud mee naar zijn duikclub voor een extra oefening.

Zoals ik M. vanavond schreef: het was opnieuw wonderschoon. Deze keer verloor ik me onverwacht in de bellen. Eindeloos kijken naar de lucht die anderen uitademen. Honderden kleine belletjes die in cohort opstijgen, en er zitten ook telkens een paar grote bij die aan de bovenkant worden platgedrukt en die het licht van boven vangen. Aan de onderkant muteren ze, ze bollen en stuwen de bovenkant omhoog, en wat je uiteindelijk ziet is een kwal-achtig iets met een perfect ronde, kwikzilveren bovenkant, die zichzelf naar de oppervlakte bolt en bubbelt, en die onderweg uiteenspat. Op zeker moment ging ik boven Reinoud hangen en probeerde zijn bubbels te grijpen, en later hing ik met mijn gezicht erboven. Dat voelt als een onderwaterdouche.

Ik word een groot duikfan, ik kom almaar zo blij thuis na een duik.

Ik kon dit keer stukken beter blijven zweven dan eerder, en zweven is belangrijk: om rustig naar iets te kijken, en om niks aan te raken (want dan maak je het kapot). Zweven is goed, zweven is zen. En Reinoud – die er al dik 200 duiken op heeft zitten – vond dat ik mooi rustig was, dus ik was trots op mij :). Reinoud heeft foto’s gemaakt, hierboven zie je er een, en de rest staat hier. Als ik ze terugzie vind ik wel dat ik erg met mijn benen spartel, ik ben net een verzopen sprinkhaan :)

Vandaag las ik dat veel Nederlanders überhaupt geen goede voornemens meer maken voor het nieuwe jaar, maar voor zover ze dat wel doen staat ‘gelukkiger worden’ bovenaan hun liijstje. Daaronder staan dingen als meer sporten, minder roken, meer tijd doorbrengen met vrienden & familie, etc.

Dat vond ik zo raar. Alsof je je kunt voornemen om gelukkiger te worden en dat het afhangt van de diepte en oprechtheid van die wens of je erin slaagt ‘m te verwezenlijken. Alsof dat voornemen de crux is. Het klinkt of gelukkig zijn een wilsbeschikking is, een kwestie van instelling, en van hard willen.

Volgens mij werkt het precies omgekeerd. Gelukkig zijn is niet iets dat je kunt worden als je het als doel op zich nastreeft (nog daargelaten dat ‘gelukkig zijn’ altijd hooguit een tijdelijke en nooit een permanente staat is.) Gelukkig zijn is altijd en alleen een resultaat, een effect. Je doet dingen – een lastig stuk schrijven, een moeilijk gesprek aangaan en tot een goed einde brengen, bij iemand op bezoek gaan terwijl je daar eigenlijk geen tijd voor hebt maar wel weet dat het voor hen telt, jezelf inhouden en vermannen, iemand die je aangaat trachten te begrijpen, je eigen ego opzij zetten omdat je probeert te snappen wat iemand probeert te zeggen – en je wordt gelukkig als dat werkt. Je raakt blij & geroerd van de onverwachte verbintenis, van wat die connectie teweeg brengt, van de moeite van de over & weerse inspanning, dat je iemand lafenis brengt of – omgekeerd – dat iemand jou eventjes uit jezelf wegtrekt. Je kunt geluk nastreven tot je een ons weegt maar de enige manier waarop je het vindt is door dingen te doen waarbij je eerst diep moet ademhalen en dan denkt: ‘nou okee dan, god zegene de greep en ik hoop dat dit goed uitpakt’. En geluk is altijd tijdelijk, een moment, en geen staat van zijn.

En zelfs moeite doen biedt geen enkele garantie. Je kunt alle moeilijke dingen doen die je nodig acht, zonder dat je een steek gelukiger wordt. (Maar intussen heb je wel gedaan wat je nodig vond. Dat is een groot goed. En het helpt enorm tegen schuldgevoel.)

Geluk is geen muntje. Je kunt het niet kopen, je kunt het niet onderhandelen, en je krijgt het niet opgeleverd als je X of Y inwerpt. Geluk is tijdelijk, iets om je aan vast te houden en aan terug te denken maar nooit iets dat je permanent kunt zijn. Wat je wel kunt doen is afstand nemen van wat je apert ongelukkig maakt – want ongeluk is, anders dan geluk, wel een state of being.

Ik wens alle lezers hier dat ze in 2009 iets moeilijks kunnen doen en dat dat goed voor ze uitpakt.

Gisteren was ik jarig. Mijn beste vrienden waren er, tenminste: bijna allemaal (Moz & Joke konden niet en Lies is godversodeju dood), en met al die wel konden, hebben we samen uitgebreid gegeten en gepraat en erg veel gedronken en elkaar vastgehouden, en dat was erg mooi.

Jarig zijn is leuk en aardig maar daar gaat het niet om. Het gaat om je vrienden – dat die er zijn. Dat je weet dat je op ze kan terugvallen als je het werkelijk even niet meer weet en hoopt dat ze dat bij jou doen als het voor hen nodig is. Gisteravond was zo’n moment dat ik dacht dat we dat allemaal van elkaar wisten, en dat maakte het mooi. Erg mooi. Ik werd er heel gelukkig van. So cheers!

(Ik ben 51 geworden en er staat nu een enorme afwas, maar die twee feiten zijn compleet niet belangrijk – daar ging het immers niet om.)