Inkijkje

Hoe weet je dat een documentaire over Scientology gaat? Eenvoudig: wanneer een zender 160 advocaten inhuurt voordat ze ’m op de buis durven brengen. In Going Clear, gemaakt naar aanleiding van het gelijknamige boek van Lawrence Wright, klappen voormalige hoge functionarissen en boegbeelden van de sekte flink uit de school. Aan het woord komen onder meer Marty Rathbun, tot zijn vertrek in 2004 de tweede man van de sekte; Mike Rinder, die tot 2007 aan het hoofd stond van OSA, Scientology’s hoogsteigen inlichtingendienst; acteur Jason Beghe en regisseur Paul Haggis.

Scientology deed wat Scientology altijd doet. Officieel laat de sekte zich smalend uit over de documentaire – ‘Het zijn de leugens van een stel afvalligen, het is ordinaire religieuze discriminatie. Kijk liever hoeveel nieuwe leden we er de laatste tijd bij hebben gekregen!’ – maar ondertussen stelden ze alles in het werk om vertoning te voorkomen. HBO werd bestookt. Regisseur Alex Gibney, wordt belasterd en belaagd. De mensen die voor de documentaire werden geïnterviewd, worden lastig gevallen en bedreigd. De 160 advocaten van HBO hadden hun handen vol aan alle klachten en procedures.

Hun strapatsen hielpen de sekte geen steek. Eerder deze maand werd de reportage getoond in bioscopen door heel Amerika, de film werd op tal van internationale festivals vertoond, en zondagavond volgde de langverwachte uitzending op HBO. Recensenten roemen de documentaire, op IMDB scoort-ie een prachtige 8.8, en veel kijkers schrokken zich een hoedje: gut, is dat nu hoe het er in werkelijkheid aan toe gaat bij die zelfbenoemde humanitarians, die beweren dat ze de planeet zullen redden?

Going Clear schetst een uiterst autoritaire, geïsoleerde en wereldvreemde organisatie, waar de leiding onaantastbaar is en de leden financieel worden uitgekleed. Er heerst kadaverdiscipline. De lokale afdelingen worden afgeknepen en aangezet tot weer nieuwe inzamelingsacties; ondertussen heeft sekteleider David Miscavige tientallen miljoenen vergaard, en neemt het hoofdbureau al het onroerend goed voor een prikkie van de afdelingen over. Vervolgens moeten ze een stevige huur aan de moederorganisatie betalen.

Het persoonlijk leed onder de leden is groot. Families worden uiteen gehaald, kinderen worden tegen hun ouders opgezet, vrouwelijk personeel wordt geregeld bevolen een abortus te ondergaan, stafleden moeten zestien uur per dag werken. Leden worden permanent overhoord en ondervraagd, al hun geheimen worden vastgelegd en zo nodig later tegen ze gebruikt. Mensen worden soms zelfs opgesloten in werkkampen of gevangenissen.

Het wordt tijd dat overheden Scientology tegen het licht houden. De ris klachten tegen ze is imposant, en neemt nog elke dag toe: van fraude, oplichting en intimidatie tot bedrog, uitbuiting en schending van mensenrechten.

De sekte moest maar eens met de billen bloot.