Ouderwets modernisme

stadszijde SluishuisDe kop van het Zeeburgereiland gaat bebouwd worden en krijgt een nieuwe woonwijk: de Sluisbuurt. De precieze plannen worden deze lente door de gemeente vastgesteld. Er ligt een prestigieus ontwerp klaar met veel hoogbouw: bijna dertig torens, waarvan liefst vijf hoger dan honderd meter. Amsterdam de lucht in, mee met de vaart der volkeren!

Het is een bloedeloos plan. ‘Metropolitaans!’, zo prees bedenker Burton Hamfelt zijn eigen ontwerp aan, maar het is niets dan grootheidswaan. Doen als of we een miniatuurversie van Manhattan zijn, zoiets.

Afgelopen zaterdag zette Het Parool de schijnwerpers op een ongevraagd alternatief van Sjoerd Soeters, die eerder al de ontwikkeling van het Java-eiland bestierde en later Holland Park in Diemen afleverde. Soeters plan levert evenveel woningen, die evenwel minder navrant in de lucht priemen. Zijn wijk heeft een menselijker maat en oogt veel groener. Niks metropool, gewoon een lekker stadsdeel. Fijntjes wees de krant erop dat wolkenkrabbers voorts extreem duur zijn, zowel in aanleg als in onderhoud.

Als Amsterdam echt modern wil wezen, kiest de stad voor een radicaal andere benadering. Het hoeft evenmin popperig te zijn à la Soeters, hoewel zijn ontwerp verre te prefereren valt boven dat van Hamfelt. Bouw een groene, duurzame, innovatieve wijk: een verrassend stadsdeel, iets dat totaal afwijkt van alles wat we nu kennen in de stad.

Denk aan de Italiaanse architect Stefano Boeri, die overal flats bouwt met verticale bossen en planten erlangs: zijn torens in China, Milaan en Lausanne winnen om de haverklap prijzen, helpen CO2 te absorberen, produceren schone lucht, en beperken het energieverbruik in de woningen. En, niet onbelangrijk: ze zijn een lust voor het oog.

Denk vooral aan Bjarke Ingels, de Kopenhaagse architect die binnenkort in Amsterdam het Sluishuis gaat bouwen: een ingenieus, open gebouw dat aan de waterkant oogt als een grote opengesperde haaienbek waardoor bootjes naar binnen kunnen varen, aan de stadszijde twee armen vol woningen in een welvende, organische vorm heeft, met binnenin een ruim plein dat ruimte biedt aan horeca en bedrijfjes.

Ingels stond centraal in een aflevering van de recente Netflixserie over ontwerpers uit allerlei disciplines, ‘Abstract’. Zijn gebouwen zijn overrompelend mooi: je wordt op slag verliefd. Hij schept een waterval van licht, ruimte, en groen. Overal zijn intieme hoekjes en pleisterplaatsen, alles nodigt uit tot activiteit en gemeenschapszin; het zijn gebouwen die je compleet verrassen maar waar je subiet in zou willen wonen.

Zijn filosofie: hij wil verleiden. Duurzaamheid wordt volgens Ingels meestal te calvinistisch ingevuld: een oefening in ontzeggen. Hij stelt daar zijn ‘hedonistische’ duurzaamheid tegenover. En man, wat een feest is dat. De wolkenkrabbers van Hamfelt verschrompelen daarnaast tot gedateerd en protserig modernisme. Mogen we meer Ingels?

Author: Spaink

beheerder / moderator

14 thoughts on “Ouderwets modernisme”

  1. Verwacht niet te veel van Amsterdam. Want ze hebben geschiedkundig meerderen malen bewezen dat ze vooruitgang heel erg hard tegen houden als ze er niet aan kunnen verdienen.

    Een hele oude;

    In 1593 verkreeg Cornelis Corneliszoon van Uitgeesthij hiervoor een octrooi. Door de krukas wordt de rondgaande beweging van de wieken omgezet in een op en neer gaande beweging van het zaagraam. De smeedijzeren of stalen krukas heeft in de regel drie krukken, die onder een hoek van 120° ten opzichte van elkaar staan. Er zijn ook enkele krukassen met twee krukken of vier krukken.

    De geschiedenis daarvan kennen met uiteindelijk dat NL de grootste zeevaart natie ter wereld werd en het begin van de gouden eeuw. Maar Amsterdam heeft dat jaren en jaren tegen gehouden.

    Als het om geld gaat zijn ze extreem egoïstisch.

    Een hele moderne: Mijn zwager moet parkeer belasting betalen om zij eigen auto in zijn eigen garage te zetten. (alles eigendom).

  2. Bij de intensieve menshouderij is het toch niet de bedoeling, dat het er ook nog mooi moet uitzien?

  3. Wat vind je van je eigen uitzicht? Zes torens van53 meter op Oostenburger eiland? 53 meter is 20 meter hoger dan het topje van de blauwe bokken. Dat vond je wel o.k.? De ambtenaren vonden een uitzicht als java eiland kneuterig. Het moest voor de binnenstad ruig en robuust worden . Nou ja ik heb mijn best 10jaar gedaan. Jij en ik moeten er tegen aan kijken.
    Onze zon gaat het niet wegenemen. Wel die van de buren….

  4. groene torens en design in het water ziet er wel mooi uit, maar zijn artist impressions. Dus je weet niet echt wat het gaat worden. Ik zie in die groene torens geen ruimte voor ramen b.v

  5. Karin,

    Je hebt hierin wat mij betreft volkomen gelijk, maar je rekent waarschijnlijk buiten de bouw-, ehh, ‘lobby’, om geen andere kwalificatie te gebruiken.

    De bouwondernemingen hebben indertijd voor 27 miljard gefraudeerd, hebben daar voor 800 miljoen, zo’n 3% – jawel – boetes voor gekregen die middels fake failliesementen voor 500 miljoen oninbaar zijn gebleken. Winst: 26,7 miljard. Tel uit je winst.

    Denk je nou werkelijk dat er ook maar iets in hun handelwijze veranderd is???

    En net als met de alternatieve geneeswijzen tov de pharmaceutische industrie hebben die alternatieve bouwondernemingen nauwelijks kans. (Leuk overigens dat je hier wel voor de alternatieven bent. :) )

    Je zult van heel goeie huize moeten komen om daar iets in veranderd te krijgen. Alleen als je kan aantonen dat die alternatieve bouwwijzen ook in economisch opzicth een stuk rendabeler zijn, wat vaak het geval is, dan zou je een kans kunnen maken. Dus richt daar je pijlen ‘s op, zou ik zeggen. Qua gezondheid zijn ze een stuk positiever over het algemeen – groen in je omgeving is gezonder – maar dat alleen zal niet genoeg zijn, vrees ik.

    Janus.

  6. Hm, ‘t is toch 3%, geloof ik. Dat krijg je, als je niet gewend bent met dat soort grote bedragen te rekenen. Maar goed, peanuts vergeleken bij het gefraudeerde bedrag.

  7. Karin, 8,

    Jouw stukje mag dan over architectuur gaan, maar wie moet dat dan bouwen? Die bouwlobby verpest (hoogst waarschijnlijk) dat er mooie architectuur komt.

    J.

  8. Janus @ 9: je bent geheel beside the point. Als je het verschil tussen plan & uitgangspunten enerzijds en aannemers & uitvoering anderzijds niet in aanmerking neemt, wens ik je veel sterkte.

  9. Karin, 10,

    Uiteraard is er een verschil, maar het één kan niet zonder het ander. En dacht je dat bouwondernemingen rustigjes gingen zitten afwachten tot de plannenmakers klaar zijn? Dan wens ik jou sterkte daarmee. Die willen elk risico dat ze naast de buit grijpen uitsluiten en zitten als de bok op de haverkist.

    Enneh, o ja, het uiteindelijk betaalde bedrag aan boetes was dus iets meer dan 1% van het gefraudeerde bedrag. (Hè hè, eindelijk klaar met die moeilijke rekensom. Ik dan. Pfffff)

    J.

  10. Janus, misschien ben je wel te pessimistisch. Misschien luistert de raad wel naar de kiezers. Binnenkort verkiezingen, dat helpt ook.

  11. Prima, die hoogbouw.! Vergeet niet dat de poolkappen wegsmelten. En dan zit je op Zeeburger-eiland goed, vanaf de vyfde verdieping… En dan dat gewéldige uitzicht.!
    Dus niet zeuren maar omhoog bouwen.!

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Hou me per e-mail op de hoogte van nieuwe reacties op dit artikel.
      (U kunt zich hier abonneren zonder zelf te hoeven reageren.)

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.