Mijn goede vriendin Andere Karin en ik hebben een vaste tv-avond. We zoeken samen een serie uit en ‘doen’ dan een paar afleveringen per avond, of we kijken een film. Op die manier hebben we Expeditie Robinson, Sex & the City en Gooische vrouwen doorgewerkt, en we zijn net klaar met Six Feet Under.
Tijdens die laatste serie zag ik ineens een opmerkelijke vertaling. Brenda’s moeder – een egocentrische trut van hier tot Tokio – maakt een sneer over de opleiding psychologie die haar dochter zojuist is begonnen. De vertaling: ‘Dat uitgerekend jij lid wil worden van de orenmaffia.’
Ik juichte luidkeels. Want orenmaffia, dat is mijn woord, mijn kind: ik heb het bedacht. Dat het woord van mij is staat zelfs in de Van Dale, iets waar ik enorm trots op ben. Dat het woord niet helemaal correct werd gebruikt in de ondertiteling van Six Feet Under kon me helemaal niks schelen: da’s alleen maar een goed teken. Mijn woord is volwassen geworden en staat nu op eigen benen, en plooit zich soms naar anderen :)
Overigens heb ik tezelfdertijd het woord kwakdenken verzonnen; de term is uiteraard bedacht naar analogie met kwakzalvers: mensen die nutteloze middelen als genezend aanprijzen. Met ‘kwakdenken’ doelde ik op onzindelijk of onlogisch denken, vooral op medisch gebied. Ook dat woord heeft de Van Dale gehaald, waar het onder het lemma is geschaard waar combinaties met kwak- worden verklaard:
kwakbaas […] kwakbol […] kwakboom […] kwakdenken (alleen onbep.w)., afkeurende ben. voor een denktrant binnen de (para)medische wereld die ervan uitgaat dat ziekte een gevolg is van psychische gebreken.
Leuk hè :)
Waarvoor HULDE !!!
Lek he, om trots te kunnen zijn :)
Zat vorige maand deze aflevering te kijken,
en moest gelijk aan je denken.Ah,als jij die
vrouw toch onder handen had kunnen nemen!
(moest ik even kwijt-schuif nu weer naast de
kantlijn).
Six Feet Under.
is briljant.
En GV loopt, terecht, tamelijk warm voor Brenda haar gekke broertje.
Maar wat was de originele (en Anglais / ou l’Ámericanisme) verwoording?
Gefeliciteerd, evenzo, met de internaatsjonale erkenning (was die er niet tóch al, alvorens jij dit zelf constateerde?) en de doorbraak (nét boven de enkels schat ik).
3;-)
Hee, da’s leuk. Feestelijk ook!
Ik vraag me nog af wat die onderste zin/ opmerking in de Van Dale betekent over die gebarentaal. (Battus?) Is toch geen zin uit jouw boek? En zo wel, waarom die zin (die niet echt iets over het woord duidelijk maakt).
Loopt de Van Dale niet een beetje achter inmiddels of wordt wellicht jouw woord misbruikt? Orenmaffia is toch niet altijd voorbehouden aan alternatieve genezers.
Maar hoe dan ook, inderdaad erg leuk!
Richard, misschien kun jij je nog de originele Engelse tekst herinneren? Ik weet ‘m namelijk niet meer. En ja, dat mens had ik volgaarne een keer fors afgebekt. Wat een narcist….
JP, de erkenning was nationaal – want Nederlands. Mams had het over softe psychologen.
Pietie, ja van Dale koos een wat raar voorbeeld, dat ben ik met je eens. Maar ja, een kniesoor enzo :)
CiNNeR, mijn scan komt uit 13e editie van de Van Dale (1999). Ik weet niet hoe ze het woord in latere edities toelichten. Hm, dat zou ik ‘s moeten uitzoeken…
In mijn definitie – en ik kan het weten :) – is het woord bedoeld voor ‘genezers’ die menen dat ziekte uitsluitend door ons eigen denken wordt veroorzaakt. Die gedachte komt hoofdzakelijk (maar niet uitsluitend) in new-agekringen voor. Zo zie ik het ook gebruikt worden. Wat het citaat van Battus trouwens nog vreemder maakt, want anachronistisch: in de 18e en 19e eeuw had je immers geen new age…
Overigens: je brengt me op een idee, CiNNer. Ik ga ‘s rondvragen of iemand de 14e editie heeft (2005). Kijken wat daar in staat onder ‘orenmaffia’ en ‘kwakdenken’!
Geen idee meer in welke aflevering precies,
ennuh:je hebt dat mens,in de privacy van je
kamer,vást van repliek gediend!
Wens je een fijn weekend toe.
Ter info, in Verschueren Groot encyclopedisch woordenboek, 10e uitgave 1996 staat:
orenmaffia v./m. Spot. artsen en verpleegkundigen die de oorzaak van alle kwalen zoeken in psychische factoren.
hmm, misschien die uitgever nog een iets betere uitleg sturen? (Standaard Uitgeverij Antwerpen + SDU uitgevers Den Haag)
In de scan uit de Van Dale staat het woord “orenmaffia” met dubbele f, maar in het voorbeeld gebruiken ze maar een enkele f. Foutje in de Van dale?
Officieel hoort Mafia (=mafia) met één f geschreven te worden.
Pietie: dank voor de informatie! Vreemd inderdaad dat zij de focus leggen op artsen en verpleegkundigen, want die zijn gewoonlijk minder geneigd tot orenmaffiositeit…
Johan, er is altijd onenigheid over de correcte schrijfwijze van ‘maffia’. De Italiaanse versie – die uiteraard de originele is – is met één f, maar naar de Nederlandse uitspraak zouden wij het met twee ff’en dienen te schrijven.
Volgens Leo van Vlijmen, drs Slavische talen en oud-hoofdredacteur Brabant Pers dienen Mafia en mafia slechts niet anders dan overal en altijd met één f geschreven te worden.
Hij kan zich mateloos opwinden als hij het ergens met twee ff geschreven ziet en ik ook.
Maar wat de correcte spelling ook is, het blijft vreemd dat een woordenboek beide varianten tegelijk gebruikt zonder daar verder iets over te zeggen.
Woordenboeken hebben het nog steeds niet te zeggen hier in dit land.
@17:”Woordenboeken hebben het nog steeds niet te zeggen hier in dit land.”
Klopt, en gelukkig maar. Een woordenboek registreert slechts, en volgt het (veranderend) taalgebruik in een land.
Spelling is een kwestie van afspraak, niet erg interessant. Wat wel heel interessant is, is dat een woord als orenmaffia (ik gebruik de spelling van Karin zelf) na verloop van tijd ingeburgerd raakt. Daar kunnen wij ook aan bijdragen door het vaker te gebruiken. De media zou het massaal kunnen inzetten bij alle schandalen in de alternatieve hoek.
Wil je hogerop, dan zul je goeje spelling moeten gebruiken. En anders blijf je maar wat onderaan krabbelen. Je hele leven lang.
Met mensen die slecht spellen, of slecht spreken, willen niet veel mensen wat te maken hebben. Niemand wil met bargoeners omgaan.
De mensen keren zich af en lopen weg.
Gelijk hebben ze.
De wereld is hard.
Nog veel harder is de taal.
Johan, die twee spellingen dwars door elkaar heen gebruiken is juist hier goed te verdedigen. Het woord zoals ik het heb verzonnen & gebruik, is met dubbel f, dus zo neemt Van Dale het op. Battus spelt het vervolgens met een enkele f, en omdat dit een citaat betreft, neemt Van Dale daarbij zijn spelling over. Dat komt me geheel en al logisch voor.
Update: ook in de veertiende editie staan beide woorden opgenomen, en ‘orenmaffia’ wordt nog steeds aan mij toegeschreven :)
kwakdenken (alleen onbep.w.) afkeurende ben. voor een denktrant binnen de (para)medische wereld die ervan uitgaat dat ziekte een gevolg is van psychische gebreken
orenmaffia (de; g.mv.) ben. voor de alternatieve genezers die mensen zelf voor hun ziekten verantwoordelijk houden, omdat ze van oordeel zijn dat die vooral ‘tussen de oren’ zitten – woord bedacht door Karin Spaink
Het is niet alleen ‘n woord dat niet bestaat, omdat ‘t niet goed gespeld wordt, het begrip bestaat zelfs niet, en wordt door niemand ondersteund.
Daarover zal ik het nu niet hebben. Misschien ‘n andere keer.
http://www.juzo777.nl/foto/orenmafia1.JPG
http://www.juzo777.nl/foto/orenmafia2.JPG
En dan houden we ons bij de kranten niet aan het groene boekje, maar aan het witte.
Iedereen die roept, en die kletst, en die schrijft maar wat.
Wat ‘n land.
Over kwakdenken zullen we ‘t maar helemaal niet hebben.
Dat komt in de mij als officieel corrector der Nederlandse Taal en Letterkunde ter beschikkingstaande dictionaires al helemaal niet voor.
Zelfs in m’n eigen bargoense niet. En dat wil toch wat zeggen.
Zeker voor KaSpa, want die kan wel tegen ‘n stootje.
http://www.juzo777.nl/foto/kwakdenken1.JPG
Al begonnen met een nieuwe serie ??? Zelf vind ik de serie Dexter erg leuk, en spannend.
Groet Eef
De naam orenmaffia is goed bedacht. Ook het vraagstuk blijft actueel.
Ik ben zo brutaal om daar nog even de aandacht voor te vragen.
Het zijn helaas niet altijd alleen “de kwakdenkers” die (overmatig) psychologiseren. Dit lijkt nu ook te worden onderkend door een opleider in psychologie voor fysiotherapeuten gegeven de plaatsing van deze bijdrage van Arnoldus en Speksnijder (zie: http://www.psychfysio.nl/Nieuws/6_01_1.html) over ME/CVS.
De Noorse regering heeft inmiddels excuses aangeboden aan ME/CVS patienten (zie: http://www.zorgvisie.nl/Kwaliteit/12556/Noors-ministerie-Volksgezondheid-biedt-patienten-excuses-aan.htm) en ziet psychotherapie niet langer als remedie voor deze ziekte. In plaats daarvan wordt onderzoek gedaan naar Rituximab.
Ook een recente promotie over lage rugpijn van Rita Schiphorst Preuper met als titel ‘Determinants of disability and functional capacity in patients with chronic low back pain’ maakt melding van overmatige psychologisering. Een eerder verschenen dissertatie van Beerthuizen (zie: http://www.erasmusmc.nl/pijn/research/promoties1/2114053/) attendeert op hetzelfde vraagstuk en ook op de bijbehorende stigmatisering.
De opkomst van de reguliere orenmaffia (ander woord bedenken?) verdient meer aandacht.
Groet, Kees
@25 Ja klopt. Ook in de psychologie is een enorme opmars van het ‘new age’ denken. Het resulteert in allerlei vage nieuwe therapieën die meer van religie weg hebben dan van iets anders. Hun verantwoording is natuurlijk dat het mensen helpt. Daar hebben ze testjes voor, en aan rapportcijfers die mensen geven meten ze dan hoe tevreden de cliënten zijn. Dat het allemaal placebo-effect is waarschijnlijk, lijkt niemand te deren. Het helpt toch?
Totdat iemand echt ziek wordt, dan krijg je de poppen aan het dansen. Want dan heeft degene het allemaal niet goed gedaan, heeft hij/zij niet goed genoeg de mindfullness toegepast zeker.
Neee, we zijn voorlopig nog niet van het kwakdenken af vrees ik. De enige hoop is meer echte kennis van zaken. Komt allemaal…. Over 50 jaar lachen we erom (als we nog leven, en anders lachen ze om ons: ‘hoe konden onze grootouders zo dom zijn om kwak te denken’!)
Reguliere orenmaffia is een mooie nieuwe omschrijving. Dan hebben we voortaan de alternatieve en de reguliere orenmaffia.
Tijd voor een tegenbeweging overigens…. de Natuurlijke Imperfectie Acceptanten?
Beste Pietie,
Zo vreselijk vaag en alternatief zijn die therapieen van de reguliere orenmaffia niet. Het betreft ouderwets brainwashing.
Keihard en ijskoud is het zogenaamd evidence based psy-aanbod in de vorm van een combinatie van cognitieve gedragstherapie en graduele oefentherapie. Een combinatie die al heel veel gezondheidsschade bij vooral ME/CVS patienten heeft toegebracht. Een beperkt aantal patienten is als gevolg van diverse onzinnige interventies van de reguliere orenmaffia overleden (waaronder de Britse ME patiente Sophia Mirza en anderen zoals Tiffany Pfaff, Denise Smit etc etc).
Vele ME patienten zijn jarenlang geestelijk mishandeld en voor het leven getekend/beschadigd.
Onderstaande bronnen geven meer inzicht:
Leon van Heel, Springerige tiener zonder houvast. Een sluipende ziekte verlamt de zestienjarige Denise Smit (zie website Nederlandse Vereniging voor Lyme patienten)
Bart Kleijweg en Judith Pennarts, NOVA uitzending onder de noemer: Eerste Nederlandse slachtoffer menselijke variant BSE
Rowan Hooper, First official UK death from chronic fatigue syndrome
16 June 2006 New Scientist.
Núñez, M., Fernández-Solà, J., Nuñez, E., Fernández-Huerta, J. M., Godás-Sieso, T., & Gomez-Gil, E. (2011). Health-related quality of life in patients with chronic fatigue syndrome: group cognitive behavioural therapy and graded exercise versus usual treatment. A randomised controlled trial with 1 year of follow-up. Clin Rheumatol, 30(3), 381-389.
Twisk, F. N., Arnoldus, R. J., & Maes, M. (2011). ME/CVS, de psychotherapeut en de (on) macht van het evidence-beest. Tijdschrift voor Psychotherapie, 37(4), 233-258.
En wat te denken van deze recente bijdrage van Kindlon met een verzoek om voortaan de schade te rapporteren..:
http://www.iacfsme.org/LinkClick.aspx?fileticket=Rd2tIJ0oHqk%3D&tabid=501
Voor een leuk sappig verhaal (voor wie van zwarte humor houdt) waar we over 50 jaar nog steeds om kunnen lachen verwijs ik naar de recente column van ‘de activist’ Mark van Impe onder de noemer: de isoleercel-bleef-open.’
Er bestaat al lang een ‘tegenbeweging’ (in verschillende gedaanten) waar inmiddels ook topwetenschappers verbonden aan Harvard, Stanford en Columbia University zich bij aangesloten hebben. Nederlandse ME patienten krijgen inmiddels steun van een behoorlijk aantal politici (zie de petititie voor erkenning van ME van de Groep ME-Den Haag).
Patientendie lijden aan het Golfoorlogssyndroom (in Nederland voor gek verklaard) worden al geruime tijd door de Amerikaanse overheid gesteund. De Noorse regering heeft onlangs excuses aangeboden aan ‘haar’ ME patienten na een (vooralsnog) succesvol experiment met de toediening van een zwaar medicijn (Rituximab). Ja, hoe kunnen ‘ze’ of ‘we’ zo dom zijn om…
Henk
@Karin, Al ben ik veeel te laat hier, toch ff reactie van mij; Orenmaffia…Maffia noemen we inderdaad. Vroeger dacht ik als tiener dat Maffia uit Maffe groep (Maf = gek, Fia = soort groepering).
Gebarentaal ??? verklaar het….is het bedoeling tussen de oren? Grappig, dat wij als doven mooie oren hebben en niets kunnen horen, toch tussen de oren hoor je vaker.
Over kwak : Kwakman bestaat als achternaam van voormalige voetballer uit Volendam. Zijn voorvaderen ook uit Volendam. Wat is in vredesnaam ontstaan uit Volendam?? Misschien wees ené Volendammer naar de kwakken van een man elders waar hij of zij zich zou schrikken of zoiets. Ook grappig die achternaam, maar niet leuk denk ik