[Gesproken column voor De Praktijk, Radio 1 (Avro), elke dag tussen 13:30 en 14:30.]
Ineens had ik een mankepoot in huis. Michael, een van mijn twee katten, kon niet meer op zijn achterpoot staan en hinkelde deerniswekkend op drie voetjes rond. Soms viel-ie zelfs om. Er was geen wond te zien en ik mocht het zere pootje ook gerust aantaken en bevoelen, maar erop staan: nee, dat ging niet.
Nadat ik het twee dagen had aangezien, besloot ik met ’m naar de dierenarts te gaan. Mogelijk had-ie iets gebroken. Prompt liet Michael zich niet meer zien, het overtuigende bewijs dat katten telepathisch zijn. Pas anderhalve dag later dook-ie op, hinkend en wel.
Hij was woedend dat ik ’m in een kooi stopte en ik was al bijna even overstuur. Het lastige is dat je zo’n diertje niet kunt uitleggen dat iets weliswaar naar is, maar heus werkelijk waar voor z’n eigen bestwil. Katten hebben geen besef van het verschil tussen korte termijn en lange termijn, van nu even doorbijten voor een beter later.
De dierenarts inspecteerde Michael en keek wat zorgelijk. ‘Hm, hij heeft een ruisje aan zijn hart, een van zijn hartkleppen functioneert niet goed.’ Visioenen van open-hartoperaties schoten voorbij. Ow, arm katje. Ik dacht aan korte en aan lange termijn en zei ferm: ‘Dat is erg jammer, maar dat laten we maar zo.’
Je leest wel eens over huisdieren die chemotherapie krijgen, of die aan de nierdialyse gaan. Ik vind dat ronduit pervers. Bij mensen rekken we het leven ook, maar die kunnen – hoe moeilijk dat ook is – tenminste hun eigen afweging maken tussen hoop & vrees, tussen leed nu & perspectief voor later: is die zware behandeling ze het waard?
Michael was verder picobello in orde en ook de dierenarts kon niets aan zijn poot zien. We besloten tot een röntgenfoto. ‘Mogelijk heeft-ie een gebroken teentje,’ zei de dierenarts. ‘Wat doe je met gebroken kattenteentjes?’ vroeg ik hem. ‘Gips eromheen?’ ‘Nou,’ zei de dierenarts, ‘meestal kijken we het even aan maar als hij pijn blijft houden, is amputatie de beste oplossing.’
Whoops. Dat was schrikken! Pal daarna realiseerde ik me de logica: peesjes en botjes in kattentenen zijn zo klein, daar is geen opereren aan, en liever een kat met één teen minder dan een kat die mankepotend en met pijn het leven door moet, en die buiten niet meer kan wegkomen voor de buurtkatten.
Ik dacht aan Kim, mijn eerste kat. Die leefde maar door. Haar ogen werden troebel, ze hield zichzelf niet meer schoon, haar achterpoten verloren kracht. Soms zakte ze zomaar in elkaar. Weken, nee maanden, heb ik gedubd. Wanneer moest ik ingrijpen? Hoe kun je inschatten hoeveel pijn een dier heeft? Als ze snorrend op mijn schoot zat, dacht ik: ‘Die kan nog wel even mee’, en: ‘Laat ik mijn gehechtheid aan haar nu niet prevaleren over haar leed?’ En al die tijd wist ik: als ik haar was geweest, had ik het allang genoeg gevonden. Maar zoiets voor een ander besluiten, zelfs al is het een kat, is aanzienlijk zwaarder dan voor jezelf beslissen.
Michael ging onder het röntgenapparaat. De dierenarts en een assistente hielden hem met z’n tweeën in bedwang en in positie. Het zag er vreselijk zielig uit. De foto’s waren goed, geen breuk te bekennen. Afwachten dus maar.
Inmiddels loopt-ie stukken beter. En ik, ik pieker nog steeds over de vraag wanneer een medische ingreep verstandig is, en wanneer je iets maar gewoon op zijn beloop moet laten. Bij mens of kat.
Heb ik ook al zo vaak gehoord: ” ik hoor een ruisje om zijn hart” bij mijn katten dus… Dan kunnen er dus pillen ingegooid worden.
Ik ben daar ook erg simpel in: ” daar gaan we niet aan beginnen “. En onze oudste kat is daar gewoon toch 18 jaar mee geworden.
Je pakt het verstandig aan, Karin. Natuurlijk is een ieder vrij om te beslissen hoever men gaat in de genezing bij dieren, maar in de meeste gevallen is het eigenlijk simpel: heeft het dier geen pijn en heeft het dier – zover we kunnen nagaan – nog plezier in z’n leven? Dan is dat ok; ga vooral op je gevoel af, dat is in de meeste gevallen goed genoeg.
Ik heb ook wel gezien dat mensen nog te lang vasthielden aan hun overjarige kat/hond met alle gevolgen voor het dier van dien. Daar heeft toch echt niemand iets aan.
Gelukkig dat bij dieren euthanasie mag worden toegepast; bij – bijvoorbeeld – katten is dat vaak gewoon verstandig. Een kat is – zelfs wanneer hij al uitgeleefd is – nog zodanig taai dat het dramatisch – met alle ellende van dien – lang duurt voor het dier uit zichzelf sterft.
Ieder persoon die meent dat je dieren dus altijd gewoon uit zichzelf moet laten sterven, is feitelijk een beetje een dierenbeul.
En dan vind ik zelf nog dat ook mensen vaak te lang in leven worden gehouden (ik hoop van harte dat euthanasie ooit nog gewoon een echt recht wordt), maar da’s dan weer een andere discussie.
en met ‘ dieren ‘ in mijn commentaar bedoel ik in dit geval vooral ‘ huisdieren ‘, omdat deze in gevangenschap leven en afhankelijk zijn van onze zorg. Mbt wilde dieren (die in de vrije natuur leven dus) vind ik dan weer dat de mens zich daar niet telkens mee moet bemoeien.
Fijn dat het beter gaat.
Bij mijn Tigger was het botkanker waardoor hij niet meer op zijn ene poot kon staan. Dat bracht soortgelijke vragen mee.
Ik heb besloten dat hij nog langer meekon (hij was twaalf) en nu heeft hij een teentje minder, maar daar merkt hij zo te zien niks meer van; de muizen merken in elk geval niet dat hij ze nu met negen vingers vangt.
Goed afgelopen dus. Maar ja, of je er op tijd bij bent weet je later pas.
Pff, ja in zo’n geval zou ik ook besluiten dat teentje eraf te laten halen en dan maar het beste ervan te hopen… Niet voor de muizen, maar voor je kat :)
Leeftijd, verdere gezondheid, behandeling en prognose… daar zul je als ‘persoonlijk adviseur’ van de kat over na moeten denken.
Uitgaand van de kat… wat het niet eenvoudiger maakt.
Niet in iedere kat zit een “Oom Whiskers” (beschreven door Philip Brown, een ‘must’ voor iedere kattenliefhebber).
Het beste met Michael, Karin (en Klaartje met Tigger).
Beste Karin,
Wij hebben in ons leven nog al wat katten gehad, dat is een van de voordelen van ouder worden.
Het is echt een voordeel, want op die manier hebben we nog al wat verschillende “persoonlijkheden” mogen leren kennen.
Als er niets is geconstateerd is het vermoedelijk een “verstuikingkje” of i.d.
Ik zou er daarom niet te veel over inzitten. Katten kunnen net als onze honden ook grote aanstellers zijn, al was het maar om aandacht te krijgen.
Overigens nog van harte gefeliciteerd met de van Praag prijs.
Aldert (junior) zit in jou netwerken in het Amsterdamse circuit, daarom senior er achter. dat is nou een keer het voorrecht van vaders.
Groeten en tot een volgend mooi stuk.
Het zal meer dan een verstuiking zijn geweest, hij heeft een week lang niet op die poot kunnen staan (en kieperde daardoor soms om). Aanstellen doet Michael vooral vocaal, dan heft-ie een aria aan – keihard. Maar de zorgen zijn weg, hij loopt steeds beter.
Nou en of ik junior ken. Een zoon om trots op te zijn!
Dank voor het compliment, wij zijn ook trots op hem!
Wij hadden een echte aansteller, die vaker ons op het verkeerde been heeft gezet.
Als het werkelijk erg is wordt – in onze ervaring – een kat apathisch en gaat juist stil in een afgezonderde plaats zitten.
Groeten en sterkte!
Aldert sr
hoi ik zit dus met hetzelfde probleempje. ik heb dus een siamees kitten 12 weken oud die erg druk en beweeglijk is. nu is hij van de krabpaal gevallen vrijdag. nu loopt hij nog steeds voornamelijk op 3 poten, maar hij doet verder alles; springen, jagen, rollen…gisteren naar de dierenarts geweest, poot is niet gebroken, conclusie volgens haar is dat hij een verstuikte poot heeft. nu heeft hij druppeltjes tegen de pijn(metacam) hij moet over 2 weekjes weer goed lopen. ik ben benieuwd. ik kan hem moeilijk heel de dag in een mandje stoppen, daar word hij ook geen gezellige kat van, maar het is heel moeilijk om te beslissen bij een dier of hij nou werkelijk nog pijn heeft, daarvoor moet je je diertje goed kennen. en inderdaad, gelukkig is er voor dieren de mogelijkeid om een snelle pijnloze einde te maken aan zijn lijden, al weet ik uit ervaring dat je ze niet kwijt wilt…
Nu zit ik dus ook met een mankepoot in huis.
Hij heeft het al vanaf maandag, en het lijkt nu zelfs iets erger te worden….pffff….
Hij blijft lopen en klimmen maar ontziet zn linker voorpoot wel heel erg, en loopt wel erg mank.
Arts gebeld en ik moest maar pillen op komen halen….
Ik denk ook steeds dat en kat het wel aangeeft als het helemaal niet gaat. Dan trekt ie zich wel terug. Natuurlijk wil ik wel naar de arts maar mijn kat gaat van zo’n bezoek vreselijk hyperventileren, en dat wil ik hem eigenlijk niet zomaar aandoen. Wanneer ga je naar een arts???
Ben alwel tig keer voor niets geweest….
Ben nu dus maar op het internet aan het zoeken of wat te doen….en ik zit te denken om morgen dan toch maar een pijnstiller op te halen…
‘t Is erg lastig beslissen, zoiets. Als het na drie, vier dagen niet beter is zou ik toch maar even langs de dierenarts gaan…
Hallo,
ik heb ff n vraagje, zag t pootje er ook anders uit? mn man heeft nl om de kat te vangen hem aan de voorpoot getrokken en nu trekt ie dus met dat pootje en ook eraan komen vind ie dus niet leuk, alleen zn voetje doet dus zeer merk ik, ooh wat te doen nu? verdomme baal wel want Timmie is pas 7mnd en was dus weggelopen en wilde niet terug dus vandaar de aktie van mn man !!
HELP!?
Hier ook zo’n brokkenpilootje.. van het linker achterpootje de teen aan de binnenkant gebroken.
Flesje pijnstiller meegenomen. De dierenarts had er even een tape omheen gedaan, maar dat was binnen vijf minuten na thuiskomst er al af.
Gelukkig mag hij volgende week wel naar het pension; de leidster daar mag/kan de pijnstiller ook geven. Het wordt wel een geduld kwestie, maar vergeleken bij de 6 weken bench-rust van 6 jaar geleden, is “huisarrest” eigenlijk “peanuts”.