Gesproken column ter opening van de Queer Kick-off BiTransdag in Den Haag, eerder vanmiddag.]
QueerBiTrans. Vreemde eenden in de bijt. Mensen die van twee walletjes eten en mensen die niet horen in het geslacht waarin ze zijn geboren. En die gaan nu samenwerken.
Wat deze mensen gemeen hebben, is dat ze oplopen tegen de grenzen van sekse en geslacht; zij wonen in een grensgebied waarvan het bestaan meestal wordt ontkend. We zijn óf dit, óf dat: man of vrouw, hetero of homo. Hom of kuit moeten we hebben, in de uitersten moeten we wonen. Hom of kuit moeten we zijn.
Iedereen vindt maar altijd dat we kleur moeten bekennen, maar op curieuze wijze betekent ‘kleur bekennen’ gewoonlijk dat we geacht worden zwart of wit te zijn, elkaars diapositief. We zijn het één of het ander, en nooit ‘s een beetje van allebei. Mengen is geen gemeengoed in onze cultuur. Laat staan dat je zomaar wat kunt dwalen, het terrein mag verkennen, of geregeld wat heen & weer kunt reizen tussen die op voorhand gedefinieerde uitersten. Vreemde vogels.
Ik vind het geweldig dat deze twee groepen gaan samenwerken. Twee groepen die overigens her en der overlappen, want natuurlijk heb je transen die ook bi zijn en biseksuelen die transgender zijn, ook dát is helemaal niet zo zwart/wit.
Waarom is die samenwerking een goed ding? Inhoudelijk zijn er sterke overeenkomsten. We lopen, zoals gezegd, allemaal tegen de grenzen van sekse en gender op. Maar er zijn ook grote verschillen. Waar biseksuelen gewoonlijk minder om sekse geven, om iemands fysieke geslacht, is juist dat fysieke geslacht – of beter gezegd, de mismatch daarin – het alfa en omega van transseksualiteit.
Tegelijkertijd zijn er – en dat is voor mij een cruciale notie – binnen de mensen die we als ‘groep’ definiëren, ook grote verschillen. De ene trans is de andere niet, de ene bi niet de andere. Sommige transseksuelen willen niks aan sekse morrelen, ze willen alleen emigreren naar het andere geslacht. Andere transen willen dat hele sekseverschil juist liefst opblazen, als het kan een beetje feestelijk, met vuurwerk en toeters en malle hoedjes, en met een goede fles champagne erbij. Sommige biseksuelen zijn hartstikke queer, andere zo behoudend als maar kan. Je hebt anarchistische bi’s en PVV-stemmende bi’s; sommigen houden van klassieke muziek en anderen alleen van punk of metal. je hebt transseksuelen die gelukkig worden van huisje-boompje-beestje en transseksuelen die daar gillend van wegrennen.
Maar met al die onderlinge verschillen en onderlinge overeenkomsten, met al onze uiteenlopende affiniteiten en antipathieën, hebben we ook gemeenschappelijke belangen. De voornaamste daarvan zijn: morrelen aan de gedachte dat er maar twee seksen bestaan, bij uitsluiting van al het andere; morrelen aan de gedachte dat sekse en seksuele voorkeur onwrikbaar en eenduidig zijn; en tenslotte: morrelen aan de gedachte dat ieder mens eens en voor altijd vast ligt.
Wees flexibel. Blijf open. Ben veranderlijk. Vergeet nooit wie je gisteren was en wie je morgen wilt zijn. Vier het verschil, en geniet van de overeenkomsten.
Wees een vreemde vogel. Ik wens u een behouden vlucht.
Ik ben blij dat je het in dit verband benadrukt: sommige transen willen helemaal niet morrelen. Je kunt ook dolgelukkig zijn en feest vieren als blijkt dat je die grenzen van sekse en gender kunt passeren. En tegelijk blij zijn met mensen die nog iets anders in de wereld zetten. Verschillen vieren, ook heel mooi.
We mogen voorlopig nog wel even heel erg blij zijn, dat we voorlopig nog wel even in een maatschappij leven, waar afwijkelingen tot op zekere hoogte en voorlopig nog wel even in bepaalde beperkte mate op een of andere manier getolereerd zijn.
Al zal je ze in de hogere (“lucht”)lagen al lang niet meer tegenkomen.
Voorlopig is daarom de keuze, die ieder individueel persoon voor zichzelf en losstaande van wie en wat ook maar in de maatschappij maakt,
nog wel even en tot op zekere bepaalde beperkte mate nog wel gewaarborgd,
over de wijze waarop hij of zij denkt in de maatschappij en in samenhang met anderen te moeten gaan en blijven staan.
Maar niets is zeker, en dus ook de vrije onafhankelijke keuze van wie en wat ook maar, is dat niet.
Het enige wat men moet voorkomen is, dat men van wat ook maar, later naderhand moet zeggen ik heb het fout,
gedaan.
Want daar schiet de wereld dan niet zo direct, en ook niet indirect, dan wel zo heel veel mee op.
‘°_°/’
De meest extreme afwijkelingen werden in mijn werkzame leven altijd aan mij toebedeeld en ik wist werkelijk niet, wat ik ermee moest doen.
Ik maakte er toch maar wat van want je moet natuurlijk toch wat doen, ten goede van de maatschappij. Hoe moeilijk, maar zeker ook machtig interessant, dat soms in ‘n heel enkel geval ook is.
Dank voor je verfrissende kijk, Karin.
Zowel door je toespraak als door het verloop van de dag waarbij alleen maar vrolijke gezichten te zien waren van vlinders, engelen en vogels werd mijn hart verwarmd. Het was geweldig om te zien en te voelen hoe al die gevleugelden van verschillende pluimage kunnen fladderen en vliegen. Zo verschillend en anders als iedereen is, zo gezamenlijk waren we gisteren. Met alle scepsis vooraf rond de samenwerking van transgenders en bi’s is gisteren goed afgerekend door de geweldige opkomst en de positieve houding van iedereen. De notie dat dit mogelijk is nu is een opdracht om er voor te zorgen dat dit altijd mogelijk blijft. Niet alleen op een zaterdag in Den Haag maar overal.
Dank voor je woorden.
Deze vond ik zoals gewoonlijk weer heel mooi om aan te horen, bij te zijn en om uit te citeren.
Bedankt voor je prachtige rake woorden, Karin. Ze treffen me in mijn hoofd en hart.
‘t Gaat allemaal om het creëren van ruimte voor meerdere manieren van denken, voelen en zijn. En om de gelijkwaardigheid en dus zichtbaarheid ervan. Iedereen verlangt ernaar te leven volgens haar of zijn eigenheid. Maar wat als die eigenheid niet wordt verbeeld in het maatschappij of alleen als afwijkend en problematisch?
Ja, dat woorden zoveel kunnen doen. Ik geniet er al de hele dag van: “een cruciale notie”, “vier het verschil, en geniet van de overeenkomsten”. Er zit zoveel feestelijkheid in.
He wat leuk, zoveel lovende woorden. En wat heerlijk dat het een goede dag werd!
Ik heb ooit eens een biologisch artikel gelezen (ik zal eens proberen het op internet te vinden) waarin de ontwikkeling tot geslachtelijke voortplanting werd behandeld, en dat werd aardig ingewikkeld: sommige soorten kennen veel meer dan 2 geslachten, kunnen van geslacht veranderen (zonder operaties) en maken soms extra nakomelingen door zich als een ander geslacht voor te doen dan ze zijn. Dit scheen wel weer een evolutie naar 2 geslachten te bevorderen.
Het blijkt dat deze ontwikkelingen nog haar sporen nagelaten heeft in de mens, nog afgezien natuurlijk van de enorme variatie die een hoog ontwikkeld brein van nature zowiezo al heeft.
Jammer dat ik dit moest missen omdat ik pas later op de dag erbij kon zijn. Mooi dat ik het hier alsnog kan lezen. Goed verwoord! Ook de rest van de dag was 1 groot feest om mee te maken, en om idd zowel te genieten van de overeenkomsten als van de verschillen. Een van de overeenkomsten was dat iedereen lekker zichzelf was!
“Andere transen willen dat hele sekseverschil juist liefst opblazen, als het kan een beetje feestelijk, met vuurwerk en toeters en malle hoedjes, en met een goede fles champagne erbij”
Prachtig, prachtig, prachtig, mevrouw Spaink… Uw hartstocht is overweldigend. De lansen die U breekt voor de verscheidenheid…Ik smul daarvan ! Ik maak in het dagelijks leven zoveel bekrompenheid mee, dat mijn hart opleeft bij zoveel openheid… Waarom je beperken tot homoseksualiteit of heteroseksualiteit ? Wat jammer… grenzen waar ik mijn neus voortdurend aan stoot en die mij verwonderen… Schoonheid en geilheid zijn wat mij betreft niet gebonden aan een geslacht…
Ik heb U lief !