Vandaag las ik dat veel Nederlanders überhaupt geen goede voornemens meer maken voor het nieuwe jaar, maar voor zover ze dat wel doen staat ‘gelukkiger worden’ bovenaan hun liijstje. Daaronder staan dingen als meer sporten, minder roken, meer tijd doorbrengen met vrienden & familie, etc.
Dat vond ik zo raar. Alsof je je kunt voornemen om gelukkiger te worden en dat het afhangt van de diepte en oprechtheid van die wens of je erin slaagt ‘m te verwezenlijken. Alsof dat voornemen de crux is. Het klinkt of gelukkig zijn een wilsbeschikking is, een kwestie van instelling, en van hard willen.
Volgens mij werkt het precies omgekeerd. Gelukkig zijn is niet iets dat je kunt worden als je het als doel op zich nastreeft (nog daargelaten dat ‘gelukkig zijn’ altijd hooguit een tijdelijke en nooit een permanente staat is.) Gelukkig zijn is altijd en alleen een resultaat, een effect. Je doet dingen – een lastig stuk schrijven, een moeilijk gesprek aangaan en tot een goed einde brengen, bij iemand op bezoek gaan terwijl je daar eigenlijk geen tijd voor hebt maar wel weet dat het voor hen telt, jezelf inhouden en vermannen, iemand die je aangaat trachten te begrijpen, je eigen ego opzij zetten omdat je probeert te snappen wat iemand probeert te zeggen – en je wordt gelukkig als dat werkt. Je raakt blij & geroerd van de onverwachte verbintenis, van wat die connectie teweeg brengt, van de moeite van de over & weerse inspanning, dat je iemand lafenis brengt of – omgekeerd – dat iemand jou eventjes uit jezelf wegtrekt. Je kunt geluk nastreven tot je een ons weegt maar de enige manier waarop je het vindt is door dingen te doen waarbij je eerst diep moet ademhalen en dan denkt: ‘nou okee dan, god zegene de greep en ik hoop dat dit goed uitpakt’. En geluk is altijd tijdelijk, een moment, en geen staat van zijn.
En zelfs moeite doen biedt geen enkele garantie. Je kunt alle moeilijke dingen doen die je nodig acht, zonder dat je een steek gelukiger wordt. (Maar intussen heb je wel gedaan wat je nodig vond. Dat is een groot goed. En het helpt enorm tegen schuldgevoel.)
Geluk is geen muntje. Je kunt het niet kopen, je kunt het niet onderhandelen, en je krijgt het niet opgeleverd als je X of Y inwerpt. Geluk is tijdelijk, iets om je aan vast te houden en aan terug te denken maar nooit iets dat je permanent kunt zijn. Wat je wel kunt doen is afstand nemen van wat je apert ongelukkig maakt – want ongeluk is, anders dan geluk, wel een state of being.
Ik wens alle lezers hier dat ze in 2009 iets moeilijks kunnen doen en dat dat goed voor ze uitpakt.
Jij denkt dat geluk een toestand is waar je tijdelijk in terecht bent gekomen. Heel veel mensen hebben dat idee, maar vermoedelijk klopt het niet. Geluk is iets dat je doet. Je moet dus niet zeggen: ”Ik ben gelukkig”, maar: “Ik doe gelukkig”. Op precies dezelfde manier kun je ook ongelukkig doen.
Zo kan een gezond iemand met een leuke vrouw met een mooi salaris die van zijn pensioen mag genieten, in een diepe depressie wegzakken. Het zijn dus niet de objectieve omstandigheden die je gelukkig of ongelukkig maken.
Dat deze andere manier om tegen geluk aan te kijken, voordelen heeft, zie je bijvoorbeeld uit het succes van cognitieve gedragstherapie bij het bestrijden van depressies. Het idee daarachter is heel simpel: je denkt je depressief door de verkeerde gedachten te denken. Stop daarmee door goede gedachten te gaan denken, waar je je gelukkig bij voelt.
Op mijn travestieblog moeten nog wel een paar stukjes staan over depressies e.d. waarin dit wat meer uitgewerkt wordt.
Mik, ik geloof dat ik het meer met je eens bent dan je denkt :) Geluk is geen toestand, geen staat van zijn: gelukkig zijn is altijd momentaan. Ongelukkig zijn daarentegen is, helaas, soms wel een toestand. Maar ik denk niet dat ‘goede gedachten denken’ het recept is om momenten van geluk te ervaren. Eerder geloof ik dat ‘goede dingen doen’ je een geluksgevoel geven.
Gelukkig Nieuwjaar! Ik ben het echt helemaal niet met je eens wat gelukkig zijn betreft. Jij zegt dat het altijd een resultaat is van iets dat je doet. Totaal niet, wat mij betreft. Gisteren is mijn bedrading doorgebrand, m’n huis net nog niet afgefikt, ik zit hier nu met een kacheltje dat ik inmiddels als bom beschouw naast me en met in de keuken de gaspitten aan (gelukkig hebben overijverige hangjongeren een keer een steen tweehoog bij me door het bovenkeukenraam gesmeten toen ik om 3 uur ‘s nachts vroeg of het wat zachter mocht, ik ben veel te slonzig om dat dan te laten repareren, maar aan de koolmonoxydevergiftiging zal ik hopelijk dus het loodje niet leggen).
Vannacht heb ik rot geslapen omdat mijn bovenburen aanmerkelijk langer het Nieuwe Jaar wilden inluiden dan ik, en dat met harde muziek. Straks ga ik met een heel stel vriendinnen naar een dansworkshop en aansluitend een Nieuwjaarslunch terwijl ik me moe en brak voel en eigenlijk helemaal geen zin heb.
En desondanks voel ik me heel gelukkig. Dat voel ik me meestal en ik hoef er zelden iets voor te doen. De zon die op een bepaalde manier door de nu naakte takken, soms ook prachtig verkleurd blad schijnt, plop! Intens geluksgevoel, wat is de wereld toch Godallemachtig mooi, en ik hoef er niets voor te doen. Iets kopen op de markt en de marktkoopman die zegt: Verder nog iets nodig, schoonheid? (tegen mijn 58-jarige grijsgelokte kop): plop: Vrolijk, gelukkig gevoel en ik hoef er niets voor te doen. En hier zitten naast mijn bom, moe en onuitgeslapen, toch gelukkig: Ik hoef er niets voor te doen.
Het komt op mijn lijst van goede voornemens dan ook niet voor. Wel afvallen, meer sporten, en gezonder eten.
Ik heb de lego onder de piano gevist, het kaarsvet van de muur gekregen en de laatste stukjes van de puzzle onder de kast gevonden. Als die oliebollen gezakt zijn ben ik weer helemaal gelukkig :)
Gelukkig nieuw jaar!
En nog gelukkiger, want hoera, ik blijk me te hebben vergist. Hoef zondag pas naar die dansworkshop! Dan rest de bom, want als die in staat bleek mijn meterkast te laten springen en de bedrading daar door te branden, zal dat dan niet lukken met de bedrading in de muren als ik dat ding aan laat staan? Ik mag toch hopen van niet, want ben door al mijn financiele reserves heen en nog eens een elektricien kan ik pas eind volgende maand betalen.
Met die theorie van alleen geluksmomenten ben ik het ook niet eens. Veel mensen zeggen dat en natuurlijk kun je wel eens heel even, door een incident, een extra dosis geluk voelen. Zo heb ik wel eens in een museum staan huilen bij een heel kleine miniatuur van Duerer, zo ontzettend mooi, dat de tranen over m’n wangen biggelden. Ik heb het ook wel eens in Canterbury gehad, een zo diep geluksgevoel dat ik toch weer aan het twijfelen sloeg of God nou bestaat of niet.
Maar dat is iets fundamenteel anders dan het algehele dagelijkse gevoel van welbehagen ongeacht de omstandigheden, dat ik als “gelukkig” zie. Tevreden met het leven, kun je het ook noemen. Dat is natuurlijk ook niet permanent aanwezig, maar bij mij – en de meeste mensen die ik ken – wel overwegend. En volgens mij ben je dan gelukkig.
Er is me al 5 keer vandaag irl ” de beste wensen en alle goeds voor 2009′ gewenst.
( dacht oja tot lang moet je dat ook weer doen)
Uit beleeftheid ‘ dank je wel en hetzelfde’
Maar ik wens die mensen altijd het beste en niet alleen van 1 januari tot 11 januari ( geloof ik?)
Mooi gezegd, Karin! Toch denk ik dat geluk als ‘grondtoon’ ook kan bestaan. Maar dan meer waar geluk als ‘streven’ ophoudt. Dat zoiets misschien minder in de sfeer van ‘doen’ ligt en meer in de sfeer van ‘laten’. Loslaten, toelaten, gelatenheid.
In elk geval: die kant is er ook nog aan geluk.
‘gelukkiger worden’?
ik vind het geen goed voornemen, en dat zit em vooral in de woordkeuze; het zegt veel over hoe ze zich het afgelopen jaar gevoeld hebben. In deze wens/voornemen zit een herinnering aan een minder gelukkige periode, wat je meteen weer in die staat brengt.
Jezelf herinneren aan een gelukkige periode maakt je gelukkig, netzoals terugdenken aan een ongelukkige periode je ongelukkig laat voelen.
Daarbij, wanneer weet je of je het gehaald hebt? wanneer weet je dat je ‘gelukkiger’ bent? nooit dus, want het is niet meetbaar en vergelijkbaar, dus je blijft je ontevreden voelen.
Een beter voornemen lijkt me dan ook: “gelukkig zijn” of misschien nog beter: “tevreden zijn”
Gelukkig zijn is wat mij betreft wel een kwestie van instelling (en keuzes maken), maar niet van het ‘hard willen’, want als je iets te graag wilt raakt het soms juist verder van je verwijderd.
Helaas wordt door media een continue gevoel van ontevredenheid aangepraat (want dat verkoopt), metname bij vrouwen (afgaand op de enorme hoeveel ‘vrouwenbladen’ die ik altijd in de schappen zie liggen bij de supermarkt). Reclame wil je doen geloven dat ‘gelukkig worden’ een kwestie is van de juiste producten kopen.
Karin, je omschrijft gelukkig zijn bijna als jezelf overwinnen of bewijzen.
Hoewel daar wel veel kracht in schuilgaat kan ik me daar niet helemaal in vinden: waarom zou het gepaard moeten gaan een soort (innerlijke) strijd? Volgens mij komt het geheel natuurlijk, wanneer je het toestaat, en negatieve gedachten onder controle weet te krijgen.
@ Moos: met je negatieve gedachten of gevoelens kunnen leven, omdat ze ook gewoon een deel van jou zelf zijn, lijkt me bevorderlijker voor je wel bevinden dan er controle over proberen te krijgen. Niets is lastiger dan iets niet denken.
Mijn nieuwjaarskaartje had nou (niet geheel) toevallig Geluk als onderwerp.
Ik vond het op het www en het sprak me aan
Geluk:
tijd om stil te staan
stilstaan om te dromen
dromen om waar te maken,
waarmaken waarin je gelooft
geloof in jezelf en anderen
anderen om je nabij te zijn.
Ik denk ook aan geluk als een soort basisgevoel. Niet (perse) continu in hogere sferen, maar gewoon het gevoel dat je goed in je vel zit, dat je wat betekent voor jezelf en anderen, met daarnaast uitspattingen van gelukzalige gevoelens.
Voor mij is dus gelukkig zijn meer een ´rustig´iets. De positieve dingen in het leven kunnen blijven zien, ondanks tegenslag en meer ongemak.
In tegenstelling tot ongeluk. Ik heb in mijn kennissenkring iemand die eigenlijk nooit gelukkig is en dat zoekt in een relatie, een ander huis ..etc..
Maar ze blijft ongelukkig, gewoon omdat geluk niet door anderen gegeven kan worden, het moet al in je zitten (tenminste dat denk ik), dat basisgevoel en dan kunnen anderen er wat aan toevoegen, aan jouw geluk.
Kortstondige explosies van ´geluk´ zoals bijv. ontstaan na een aanval van koopwoede bij verdrietige situaties, noem ik eigenlijk geen geluk, maar meer surrogaat, het troost een klein beetje en je verbeeldt je even dat je er gelukkiger van bent..
@ Mien: wat grappig hoe jij dat beschrijft, geluk als ‘rustig’ basisgevoel en het hardnekkige ongelukkig zijn van die vriendin. Ik ken het uit ervaring allebei. Toen ik op m’n allerongelukkigst was, zei iemand tegen mij: “Waarom, Si Youssef, zoek je verre bronnen, en versmaadt het water dat aan je voeten voorbij stroomt?” (van Jef last) Achteraf bekeken had-ie gelijk: ik zocht naar het geluk in van alles en iedereen, terwijl het binnenin gewoon voorhanden was. De reden waarom ik zo naar buiten gericht was, daar heb ik nog altijd heel veel begrip voor. Waar dat geluk lag, lag namelijk ook de pijn die bij mijn leven hoort en waarbij ik liefst uit de buurt wilde blijven.
@Janiek, ja, dat naar buiten gericht zijn kan ik proberen te begrijpen, vooral als je zo verwond bent door allerlei gebeurtenissen, dat elke poging tot zelf liefde/waardering je eerst met die pijn confronteert.
Misschien dat ´verwerken´ daarom ook verwerken heet, je moet wat met de pijn en dat kost veel kracht, inspanning en tranen, maar als je erdoor heen bent is het de inspanning en tranen meer dan waard!
Mooie uitspraak van Jef Last, die ga ik onthouden (en dan proberen niet te betweterig over te komen ;-) )
@ Mien: :-). Ja, dat is wel de kunst, niet te belerend over te komen ;-). Ik heb ‘t hem indertijd ook niet in dank afgenomen, dat citaat. Maar het klopte wel, achteraf gezien.