Brabant was groot in de leerlooierij en in schoenen. Limburg in kolen, Twente in textiel, het Westland in bloemen en groente. Dat het soms gevaarlijk werk was of het milieu schaadde – van koolstoflongen en instortende mijnen tot overmatig ingeademde chemicaliën en schadelijke uitstoot van CO2 – gaf indertijd niet zo. Je pakte het werk dat je kon krijgen.
Steeds meer soorten werk raken achterhaald, of kun je nu goedkoper elders halen. De Nederlandse oogsten laten we tegenwoordig binnenhalen door Polen die amper het minimumloon krijgen uitbetaald. De productie van textiel en schoenen is allang naar derdewereldlanden verhuisd, waar mensen onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden buffelen voor de spijkerbroeken, t-shirts en colbertjes die wij graag zo goedkoop mogelijk willen aanschaffen.
We hebben lang gedacht dat het rijke westen zichzelf kon bedruipen met werk in de dienstverlening, in de zorg, en in het nadenken. Laat de rest van de wereld alle domme en gevaarlijke arbeid maar doen: wijzelf houden tenminste het werk dat aandacht, service, menselijk contact en verstand vergt.
Maar ook dat werk wordt gaandeweg uitgehold. Supermarkten willen graag van hun kassières af: als klant zelf je boodschappen scannen heeft de toekomst, roept Albert Heijn monter! In de zorg worden alle goedkopere, contactgevoelige banen weg gereorganiseerd: iemand die elke dag je steunkousen komt aan- en uittrekken, vinden we tegenwoordig te duur.
Wanneer bedrijven zich hebben laten uitmelken en ophakken door overnames va durfkapitalisten, waarbij de winstgevende onderdelen veilig opzij worden gezet en de verliezen worden afgewenteld op aldus zwak gemaakte broeders, panikeert de holding dat werknemers voortaan genoegen moeten nemen met een lager loon. Anders hebben we echt geen andere keus dan een deel van onze onze trouwe medewerkers ontslaan, snikt V&D.
PostNL neemt niemand meer in vaste dienst aan, en werkt nu met herhaalde tijdelijke contracten. Ze doen alles om niemand in vaste dienst te hoeven aannemen. Voor de pakketbezorging werken ze tegenwoordig vrijwel uitsluitend met ZZP’ers. Die moeten dan zelf een bus kopen – voorzien van het bedrijfslogo – en krijgen dan per bezorgd poststuk betaald.
Ze werken fulltime voor PostNL, maar het bedrijf beschouwt ze als ZZP’ers. En diezelfde overheid die tegen ZZP’ers ageert omdat ze te vaak gecamoufleerde werknemers in semi-vaste dienst zijn, sluit, via haar allereigenste Belastingdienst, een deal met PostNL om deze niet-ZZP’ers alsnog als ZZP’ers te mogen behandelen.
Alle risico’s voor de werknemer, geen enkel risico voor het bedrijf. En wanneer je een vast contract had en wordt ontslagen, geeft minister-president Rutte je onderuit de zak wanneer je een uitkering aanvraagt.
Werk steeds goedkoper willen maken en de kosten daarvan uitsluitend op werknemers afwentelen, is een aanpak die we niet lang kunnen volhouden.
‘niet lang kunnen volhouden’…
ik weet het zo niet.. ik ben eerder verbaasd hoe lang mensen de meest bizarre uitbuitingssituaties volhouden. Zoals de mensen die onsje jasjes maken, de polen die het gewas van het land halen… die houden ook vol.
Het is eerder de vraag of wij hun kunnen ‘verheffen’, tot een menselijk niveau van loon voor arbeid.
Maar ja, zolan de winst op kapitaal groter is dan de algemene groei van de economie hebben we weinig kans op verbetering voor enige kant.
terzijde: er stond vanmorgen een dame bij de pont naar Noord met een bord om haar nek: “neem mij aan! ik zoek werk en ben een eerlijke betrouwbare werkkracht”.
Het deed mij denken aan de iconische foto’s van werklozen met bordjes ‘will work for food’ er op geschreven uit de jaren ’20…
Eens. En wat me nog het meest verbaast, verbijstert eigenlijk, is dat het allemaal gebeurt met nauwelijks merkbaar protest.
De overgrote meerderheid van de mensen lijkt zich er murwgeslagen bij neer te leggen, met hooguit wat gemopper op sociale media.
En dat geldt niet alleen voor dit onderwerp, hetzelfde zie je bij het afbreken van de zorg en de sociale zekerheid en het uithollen van het arbeidsrecht.
Het is in Amerika heel gewoon om een illegaal als huishoudelijke hulp in dienst te hebben, en dat wordt het hier ook nog wel. Dat is moeilijk concureren voor serieuze zorginsellingen.
Inderdaad een duidelijke constatering, Karin. Eveneens de reacties van anderen. Helaas voel ik mij eveneens machteloos als werkzoekende. Ook tot tweemaal toe serieus overwogen om zzp’er te worden. Conclusie: niet verstandig in mijn positie.
Tegen wil en dank blijf ik enthousiast door solliciteren op parttime werk – wat ik prima aankan qua energieverdeling. Door schade en schande wijzer geworden dat jeals werknemer hier en daar uitgeknepen wordt als een tube tandpasta. Middels uitspelen naar andere collega’s en/ of subtiele dreiging dat jouw arbeidscontract NIET verlengd zakwoordenboek als…..
Wanneer de keuze is: contractverlenging + ziek worden (en alsnog ontslagen worden) OF geen contractverlenging en gezond blijven, is de keuze – voor mij – nu wel wat duidelijker geworden. Helaas. Dan maar weer in de werkzoekende modus + vrijwilligerswerk gaan doen. Vervolgens het incasseren van de zoveelste niet-uitnodiging/ afwijzing.
De economische markt regeert en zoekt mijns inziens het schaap met 5 poten. Wat na enige tijd uitgeput/ ziek afgevoerd wordt naar de symbolische slachtbank. Het lijkt ‘hier en daar’ steeds meer op de bio-industrie. Boeren/ werkgevers dan wel managers ‘in dienst van’, die de heel dag rondlopen met een rekenmachine in de hand.
De medemenselijkheid ontbreekt volledig op de werkvloer van verschillende grootschalige organisaties of ketens. Leuk als je mee kunt komen in de ratrace. Dikke pech wanneer je ziek wordt of wanneer er anderszins persoonlijke, belemmerende omstandigheden spelen. Zoals – zoiets menselijks – als een kind krijgen of mantelzorgtaken.
Oké, in het verleden is het e.e.a wel eens door geschoten geweest naar de pamperkant. Waar ik mij overigens aan kon storen. Maar nu, is het beleid door geslagen naar repressie en wantrouwen op de werkvloer. Vooral (hier en daar) binnen de sectoren Zorg- en Welzijn, is mijn ervaring. Human Resource Management ‘HRM’ is inmiddels een woord geworden wat behoorlijk gedevalueerd is binnen deze organisaties met hun prachtig geformuleerde visies en missies op hun website.
Pfffffff, soms denk ik weleens: hoe gaat dit verder? Ook ik ben murw geslagen & het cynisme speelt mij soms parten….;-/
http://www.ftm.nl/column/gratis-bier-ja-graag/
Mocht die gelijk hebben dan ook proost!