Concurrentie, marktwerking, efficiëntie, schaalvergroting, protocollen, transparantie, prestaties, bedrijfsmatig denken – om zulke termen draait tegenwoordig zowat alles. Studenten hebben daar de buik van vol, net als hun docenten en wetenschappelijk onderzoekers. Het hoger onderwijs is vastgelopen in een bureaucratisch moeras waar kwantificering het allang van kwaliteit heeft gewonnen.
Ook het lager en middelbaar onderwijs draaien dol. Scholen zijn te groot, de cohesie valt weg, scholieren presteren matig, en de overhead is niet meer te overzien. Godlof zijn de vrije scholen aardig in opmars: daar wordt minder met vooropgezette leergangen gewerkt, en tot zowat ieders verrassing zijn de prestaties van de leerlingen uitstekend. De voornaamste winst: leerlingen die lol krijgen in leren en lezen, docenten die kunnen onderwijzen en minder hoeven te vergaderen.
Afgelopen week kwamen de huisartsen in opstand tegen exact diezelfde rits termen. Het ‘Manifest van de bezorgde huisarts’, dat inmiddels door bijna tweederde van alle huisartsen is getekend, maakt de balans op van de veranderingen in de zorg die minister Schippers erdoor heeft geduwd, waarbij alle macht bij de verzekeraars is komen te liggen. Zij bepalen welke medicijnen de huisarts mag voorschrijven, zij leggen de huisartsen eenzijdig contracten op, waarover de huisartsen niet eens onderling mogen overleggen, zij wijzen de laboratoria aan waar huisartsen hun testjes moeten laten uitvoeren. En zij willen bepalen naar welk ziekenhuis en welke specialist uw huisarts mag doorverwijzen.
Het manifest bevat schrijnende opmerkingen. ‘Het vertrouwen in [onze] deskundigheid als arts is door de zorgverzekeraar ingeruild voor de laagst onderhandelde prijs door de inkoopmanager.’ En: ‘Ik weiger verder te verzanden in het georganiseerde wantrouwen van de exploderende zorgbureaucratie, de rek is er uit! Kwaliteit wordt niet verhoogd door administratieve overbelasting, ongebreidelde dataverzameling en cijferfetisjisme.’
Van zorg op maat – zo’n fijne troetelleus van het kabinet – blijft niets over. Zo bepaalden de zorgverzekeraars eind februari bij oekaze dat ruim vierhonderd op maat gemaakte medicijnen met directe ingang niet meer worden vergoed. Bij zulke medicijnen gaat het om aanpassingen in de geleverde dosering of toedieningsvorm: bijvoorbeeld omdat iemand niet goed kan slikken, of gevoelig is voor bepaalde stoffen. Exit daarmee, zeggen de zorgverzekeraars, het moet efficiënter! Maar voor patiënten betekent het dat ze voortaan naar het ziekenhuis moeten voor de behandeling, maandelijks honderden euro’s extra kwijt zijn, of soms zelfs dat ze hun moeizaam bevochten zelfstandigheid moeten inleveren: ze kunnen niet meer werken.
Wat een toeval nu weer dat deze bezorgde huisartsen zich net voor de verkiezingen manifesteren, hè, mevrouw Schippers? Zou het wellicht zijn omdat er dan beleid ter discussie staat?
Voordat dit hier – terecht!!! – een discussie over de zorg wordt, toch eerst iets over die complottheorie van minister Schippers (die overduidelijk de juiste koers kwijt is).
De eerste vraag die aan haar gesteld had moeten worden – die ik nergens gehoord heb – is de vraag of zij, zittend in het kabinet immers, ook al op de hoogte was van het bestaan van dat bonnetje. Zo ja, dan is zij, ook al was het niet haar directe verantwoordelijkheid, in gebreke gebleven ten opzichte van de Kamer. Het is immers een vorm van achterhouden van bewijs van een misdaad waar je van op de hoogte bent, een vorm van obstructie van de rechtsorde?
Die vraag zou alsnog aan haar gesteld kunnen worden……
En is die vraag trouwens aan Rutte gesteld?…. (Vergeef me dat ik het niet helemaal letterlijk heb gevolgd.)
En ja, die huisartsen, altijd al oproerkraaiers geweest. :))
Goed stuk overigens, Karin.
Janus.
Beste Karin,
Ik ben het helemaal eens met je essay. De genomen maatregelen hebben het voorspelbare effect: de zorg wordt slechter.
Echter kwam er onlangs een rapport uit waaruit zou blijken dat Nederland de beste zorg heeft van Europa.
[ http://www.volkskrant.nl/dossier-zorg/nederland-heeft-beste-zorg-van-europa~a3838820/ ]
Het onderzoek geeft als nadeel aan dat de kosten van de Nederlandse zorg erg hoog zijn, maar door de politieke besluiten is de zorg niet alleen duurder maar ook voor veel mensen gedeeltelijk onbetaalbaar geworden. Dan veracht je toch niet dat “Nederland op kop loopt en de voorsprong groter wordt.”
Heb jij er misschien enig verklaring voor dit resultaat?
Groeten,
Jeroen
Die verklaring is simpel Jeroen. Helaas heb ik een paar keer recent te maken gehad met de medische stand. En wat ik gewoon constateer daar is dat ondanks alles deze mensen voor hun beroep gaan en kwaliteit proberen te leveren ondanks alle hindernissen in de vorm van bureaucratie die voor ze opgeworpen worden.
Het zijn de mensen in de zorg die het nog steeds doen. Alle lof voor deze giganten.
Het is aan ons om op die partijen te stemmen die de ingezette getallen zotheid de nek omdraaien en weer normaal “menselijk” gaan zijn.
Verzekeringsmaatschappijen horen niet over gezondheid te gaan. Dat is niet hun core business, daar hebben ze overduidelijk geen verstand van. Hun macht is veel te groot geworden.
Misschien moeten we weer eens helemaal opnieuw beginnen, we zullen wel moeten, want voor degenen die nu ouder aan het worden zijn is er straks geen zorg meer. Die groep moet dus voor zichzelf een nieuwe verzekering in het leven gaan roepen.
Deze tendens gaat nog veel verder. De gehele overheid wordt op deze manier ‘transparant’ gemaakt. Geüniformeerd en gestandaardiseerd. Onder het mom van verantwoording afleggen en kostenbesparend werken wordt alles in financiële kaders ingeregeld en gepland. Bijna de gehele overheid werkt al op deze manier. De inhoudelijke kennis en afwegingen worden op deze manier buiten de deur gehouden. We verworden tot een papieren contracten mallemolen zonder politieke verantwoordelijkheid. Agentschappen, dE overheid wordt zo georganiseerd dat niemand dat meer is. Alles wordt gemandateerd en in contracten geregeld. Dat alleen al kost miljarden en als het niet in het contract staat wordt t niet gedaan. Helaas geen afwijkingen meer mogelijk….
Als belastinginvuller voor de ouderenbonden kom ik deze tijd bij veel ouderen over de vloer. Zonder uitzondering zijn zij erg bezorgd over de afbraak in de zorg, zoals het afschaffen van de zorgcentra.
De afbraak van Nederland is begonnen met Kok en gaat nu steeds sneller. Als je nagaat wat er in de laatste jaren is afgeschaft, kan je alleen maar verdrietig worden. En ik vrees dat de verkiezingen van vandaag daar niets aan zullen veranderen.
Leuk gevonden: ‘Zorg op maat’ als troetel-leus van het huidige kabinet. En sowieso zijn er zeer veel troetel-leuzen en nieuwe Wet – en regelgeving met mooie reclametermen in omloop. Plus eenzijdig door onze overheid op de Zorg- & welzijn ‘markt’ gezet en aangeprezen. Terwijl niemand erom gevraagd heeft. Aanbodgericht.
Het liefst zoveel mogelijk gratiszzz door mantelzorgers, vrijwilligers en/of werkzoekende (Participatiewet) mensen. Die zijn immers volop aanwezig dankzij de (economische) bankencrises, euro crisis enz. Tel uit je winst! NOT!!! Hypocrisie alom. En doorgeschoten qua controle uitoefenen en calculatie m.b.t. zorg, (medische) hulp- & dienstverlening dan wel mensenwerk. In plaats van ‘dat’ juist toe te gaan passen op de bankensector, gaan ze de verkeerde personen lastig vallen: de kwetsbare mensen. Lekker makkelijk!
Geen idee wie hier nu wijzer van wordt. Steeds grotere sociaal-economische statusverschillen. Dat wel. Kwestie van jammerrrrr in het kwadraat.
Schippers ziet alleen nog Spoken die Dupuis 17 Jaar eerder al grotendeels onterecht beschreef.
Patienten beleven op deze Manier hun Blauwe Wonder met een Hoop extra onnodige Ellende. Hoe haalt ze het in haar Hoofd feitelijk te betwijfelen dat Kanker-/ Chemo- Billen niet oneindig zeer kunnen doen.
Komt bij: 400.000 Kankeroverlevers betálen maatschappelijk bezien ook de jaarlijkse Kankerzorg voor hen die het dan weer treft. Dát ontkende Dupuis toen óók al volmaakt onterecht. Óók puur economisch bezien nogal Dom van deze Dames. Ze halen zó ook de Moed weg voor Mensen voor een Restart in Samenleving. Het is lekker starten in Maatschappij als eerst je zere Billen niet behandeld mochten. Dát hád ik namelijk wél indertijd en behandeld werd het Academisch eerst met midden in de Nacht dreigen met Advocaat. Toen kwám er een Zetpil. Die kréég ik zelfs eerst namelijk niet.
–
Alle reacties zijn weer vanuit een ander perspectief, lees ik. Hierboven Sjaak als vemoedelijk ( ex-) patiënt. Het e.e.a. is gedeeltelijk herkenbaar. Ik kan alleen de dame met de naam Dupuis niet plaatsen. En het blauwe wonder..?
Ik moet alleen telkens denken aan de ‘Verzorgingsstaat’ die teveel geld zou kosten, terwijl feitelijk vanaf 2008 de bankensector aan het (financiële) infuus ligt bij de overheid. Plus beademing en hartbewaking. Een paar banken op de Intensive Care; al jarenlang…..
De Verzorgingsstaat moest afgeschaft worden en is vervangen door ‘onze Participatie maatschappij’. Maar feitelijk mogen wij de rekening betalen van de IC tbv de bankensector.
Terwijl je juist van de bank anders zou verwachten qua expertise. Dat financiële infuus is verkeerd aan gesloten. Toch?
Susanne @ 8: Heleen Dupuis, VVD-senator. Dat blauwe wonder snap ik ook niet, hij zal vast niet Jomanda bedoelen :)
Dokter Sjaak werkt al véél te lang in das grosse Vaterland – hij bedoelt er een onaangename verrassing mee. En ethica prof. Dupuis is net als Joke Damman een professionele gebedsgenezeres. Nog nooit van logica gehoord, wel van geloofsartikelen en spoken gezien.
http://de.wiktionary.org/wiki/sein_blaues_Wunder_erleben
Ik vond Heleen Dupuis vroeger wel goed, maar ik heb nooit begrepen wat zij als ethica bij de VVD doet. Vooral vandaag de dag is het contrast tussen ethiek en de VVD wel heel erg schril te noemen met al die schuinsmarcheerders, maar dat contrast was er altijd al. Dat blijkt temeer uit de hele manier waarop over mensen wordt gedacht, bijvoorbeeld in het kader van de zorg, maar dat is bij lange na niet het enige terrein. Uitkeringsgerechtigden, studenten, noem maar op.
En de eruditie van JPaul (10) doet zich hier ook weer ‘s gelden. ;) Of komt het doordat hij (in dit blauwe geval) teveel de rook van het Ruhrgebied inademt. :)
J.
Jammer die politiek, maar meer kapot als dat ze visie en beleid opstellen.
Haaks op de populaire kreet “participatie maatschappij”.
Invulling van beleid moet je juist aan de operationeel verantwoordelijke overlaten.
Die hebben de juiste informatie om de meest geschikte oplossingen voor de patient te maken.
Het wordt tijd dat we eens echt gaan omdenken in de politiek en daarmee de zorg gaan verbeteren.
Wat suggesties http://www.leanquality.nl/blog/zorgen-om-de-zorg-omdenken-het-medicijn/
Verhipt, inderdaad een stevig Germanisme met dat “je Blauwe Wonder beleven”. Een onverwachte zéér stevige onaangename Verrassing uiteraard bedoeld.
Bij lage Stand Afweer(stam)cellen is het onhandig Pijnstillers te gebruiken. Maar het is wel zo Patient geeft de Grens aan, niet de Arts en zeker niet de ZiektekostenVerzekering, zoals nu dreigt in deze Zorgdiscussie. Er wordt tot op heden zowiezo al spaarzaam omgegaan met speciale (Pijn-) Medicatie bij Kids en Ouderen.
Toch vreemd men treft juist Degenen die het hardst Hulp nodig hebben. Tuitjenhorn is nog niet over kennelijk. Nu wél de Bijl in Vergoedingen speciale Medicatie, níet het Rapport.
Ieder heeft gelijk, hetzelfde Probleem(-Gehalte) zie je op vrijwel alle andere Terreinen.
Is het Wraak, or what?
–
@13. Herr Doktor Jakob (stevig Germanisme)
Op Nederlandsch behoeven Zaakwoorden (d.h. beschreiving von een Tegenstand) niet grootgeschreven te werden.
3; = )
Mijn eerste reactie op de column van Karin is: Heel goed dat je schrijft over alle in vele sectoren opgelegde onzindwang. (Volgens mij is het ergens misgegaan nadat de Excellfaciliteit op grote schaal gebruikt ging worden. Ineens sprak ik op mijn school niet meer zoveel over inhoud, maar waren getallen maatgevend.)
Tweede reactie: In je eerste zin zou ik graag allereerst efficiëntie en prestaties weglaten. We moeten weigeren om die termen alleen als keurslijf te laten gebruiken.
Derde reactie: Ooit, zeg tot 25 jaar geleden, waren banken, ziekenhuizen, ziekenfondsen in zekere zin gevoelsmatig bondgenoot van de gemiddelde burger. Een enkele uitschieter daargelaten. Die oogkleppen zijn we nu kwijt. Hulde voor de huisartsen voor hun gevecht. De vraag is wie hen hoort.
Daarom, dank voor je column.
De zorg is al jaren slechter. Komt niet zomaar uit de lucht vallen, net zo min als meerdere manco’s. Protocol gericht werken voert de boventoon. Buiten de hokjes denken onbetaalbaar, dus VERBOTEN, en zo niet werkbaar, de wetenschap onwaardig.
Alleen als je bijna dood bent (of kanker hebt, een populaire/sexy ziekte tegenwoordig) is er hulp, maar dan vaak te laat. Aan de top van de ijsberg wordt hulp geboden. Het voortraject, 9/10 deel van een ziekte, vaak al wel, helaas summier, aantoonbaar, wordt weggewuifd met de mededeling er mee te leren leven.
Ervaring zat, hier. Tot aan rechtszaken toe. En dat terwijl ik zelf keihard in de zorg heb gewerkt, de benen onder mijn lijf vandaan heb gelopen, altijd de patient, ook psychisch, vooropgesteld……..Wordt je zoon ziek, ME, vanaf zijn 16e tot, nu, 31; nee, staat niet op de lijst Borst.
Dank u, minister Hoogervorst, moge u en de uwen branden in hel. Mindfullnes, New Age troep en andere vergelijkbare geloven proberen ze je door de strot te duwen, wat de ziekte alleen maar doet verergeren.
En wij krijgen stank voor dank.
Gebrek aan samenwerking en aan geld; een potlood kun je niet door 30 delen, dan valt er niet meer mee te schrijven. Te veel water bij de wijn maakt hem (haar?) niet meer te drinken. Kortom, geld kun je maar een keer uitgeven en dan is het op. Valt alleen oppervlakkige zorg nog maar te bekostigen.
Alle IS liefhebbers en octopus armen ervan het land uit. Verder Schengen weer opheffen zou al een goed beginnetje zijn, maar dat kan het schuldgevoel van Nederland niet aan, de moderne aflaat heilig. Bovendien: is het daar eigenlijk al te laat voor. Ook is dat verboden om te denken, laat staan zeggen. (Mag alleen Abutaleb) Straks zijn wij zelf een ontwikkelingsland en moeten wij kruipend naar de dokter.
Geen wonder toch als men Wilders structureel de hete kastanjes uit het vuur laat halen omdat men, de zgn. fatsoenlijke partijen, zelf er te beroerd voor is. Of is het allemaal doorgestoken kaart en voor de Buhne?
Nu gaat men NOG weer eens geld over de balk gooien met de-radicaliseren op scholen. Krijg je dit soort gezever:
http://www.volkskrant.nl/opinie/socioloog-kan-helpen-tegen-radicalisering~a3914096/
Waarbij ik de opmerking/reactie
==Een genuanceerd wereldbeeld, al dan niet gepresenteerd door antropologen, is nou net niet wat de islam, gematigd of radicaal, als haar ideaal koestert.==
geheel onderschrijf.
In onze situatie, en met ons zo’n 40.000 ME ers en sommige meer/andere onder-/slecht behandelde/bejegende zieken (kankerpat.: het is toch over??? De kanker is toch weg???) is net zo goed sprake van frustrerende, dus radicalisering opwekkende gevoelens, maar die kunnen wegens de omstandigheden geen kant op. Besteedt daar geld en energie aan! Onderzoek en discrimineer niet!
Maar onze Europeese ex politici collaboreren/drijven mee met/ omhelzen het groot kapitaal. Wim Kok (PvdA) die met Gerhard Schroder (SPD) Chineesche staatsbanken adviseert en Tony Blair (Labour) de dictator van Kazakhstan. (René Couperus, Wiardi Beckman Stichting, gister in Obalive) Ook zo’n topje van een ijsberg, maar dan een andere.
L’Histoire se repete toujours. (Mijn accents werken niet) En rondom kip en ei kwesties wordt behoorlijk eenzijdig geprojecteerd.
P.S. 1. Vrije scholen LIJKEN leuk, maar de praktijk is nog vaak harder dan de leer, helaas.
2. Jullie moesten eens weten hoe het laatste jaar de belastingdienst zzp verpleegkundigen en verzorgenden pesten (over bureaucratisch moeras gesproken) en het werken in de thuiszorg feitelijk schier onmogelijk maakt.
IK ben ermee opgehouden. Ik heb mijn handen immers al meer dan vol en er valt vrijwillig in mijn omgeving genoeg te verzorgen, inmiddels. Voor het geld hoef ik het niet meer te doen: blijft weinig van over.
==Het voortraject, 9/10 deel van een ziekte, vaak al wel, helaas summier, aantoonbaar, wordt weggewuifd met de mededeling er mee te leren leven.==
Om over het na traject nog niet eens te spreken.
Ongebruikelijk geschreven Twitter en Tekst worden gewoon beter gelezen, prijs mij toch gelukkig met behoorlijk veel Retweets en onnoemelijk Bereik, voor wat het Waard is.
Nog even over de Gelden van 400.000 Kankeroverlevenden.
400.000 x +-€30.000 p.j. = €12miljard per jaar, die gaan overwegend weer jaarlijks door Samenleving heen. Eindigen ook steeds weer als +-15% ZiektekostenVerzekering bij/ door Mensen die voor die Gelden werken of Diensten doen.
Heb de Inkomens van 100.000 nieuwe Kankerpatienten nog niet eens meegerekent. Ook niet de Huizen en Pensioenen en Bedrijven die deze 500.000 Mensen hebben.
De Minister van Volksgezondheid, De NederlandseBank én de ZiektekostenVerzekeraars moeten niet zo zeuren over Ziektekosten.
Hetzelfde Patroon geldt uiteraard voor andere Ziekten.
Ziekte wordt door Families met Zieken zelf jaarlijks betaald!
–
ik wacht al 3 maanden op zittend zieken vervoer om naar therapie te kunnen
ben ik toch dichterbij het therapiecentrum gaan wonen om de maatschappij geld te besparen, nu woon ik te dichtbij is de enige criteria, voor de rest voldoe ik aan alle kanten, maar zoals mijn arts zegt, dat betekent niet dat je plotseling kan lopen, maar de zorgverzekering beslist!
en de gemeente beslist als minima welke zorgverzekering je moet nemen
ten straffe dat je geen tegemoet komingen van hen meer te verwachten hebt anders
Dus nu kun je niet meer naar therapie?
Flink zijn en zelf oplossingen zoeken worden tegenwoordig gestraft in dit land, weet ik/weten we alles van hier…..
Sterkte.
Op Prinsjesdag dragen de dames politici graag een ‘bijzonder’ hoedje.
Voor mw. Schippers heb ik ook al iets in gedachten.
Een alu hoedje zou haar niet mistaan.
het gaat nu van mijn leefgeld af en dat betekent dat ik een stuk minder leefgeld heb en met de regiotaxi, terwijl dat helemaal niet mag en het aantal keren al gehalveert is omdat ik een driewielfiets kreeg, ik kan 1,5ve km fietsen nu
ik zou in deze dagen post van ze moeten krijgen van mijn bezwaar
duimen maa, o nee mag ik ook niet, repeteertende handeling … :)
Vrije scholen; als je daarmee bedoeld de op de anthroposophische leer van Rudolf Steiner gebaseerde scholen, dan zou ik daar heel voorzichtig mee zijn. Dat is namelijk een nogal wazige leer, met een wereldbeeld dat in vreemdheid niet veel onderdoet aan dat van de Scientology kerk, met racistische ondertonen, en pedagogische ideeen die nergens op gebaseerd zijn. In het Engels staan deze scholen bekend als Waldorf scholen; deze site geeft wat informatie van oud-leerlingen: http://www.waldorfcritics.org/
@ Jeroen 25.
Jeroen, ik vind dat je de plank behoorlijk mis slaat door de Anthroposophie van Steiner min of meer over één kam te scheren met de Scientology ‘kerk’.
Steiner heeft een bepaalde visie op de mens ontwikkeld die een hele brede basis heeft. De Scientology ‘kerk’ kan daar niet eens in de schaduw van staan. En met occultisme heeft Steiners leer niets te maken, ook al zullen mensen die alles vreemd vinden die vergelijking mogelijk maken. (Iets wat op die site die je genoemd hebt, het geval is. Het probleem met zo’n site is ook dat je nooit kunt vaststellen hoe groot die groep is (in percentage) in vergelijking met de groep die wel tevreden is met de situatie.)
“Going Clear” heeft ook mij helderheid gebracht in die zin dat ik nu veel beter begrijp wat Scientology in wezen is. Het is niet veel meer dan een simpele manier waarbij je je trauma’s kan verwerken, althans, dat wordt geclaimd. En daar wordt een bio-feedback apparaatje bij gebruikt om te signaleren bij watvoor soort dingen je stress ervaart. En dan moet je daar net zo lang aan denken tot die (gemeten) stress voorbij is. Veel meer is het niet. En als je alle pijnpunten in je leven hebt gehad – waar is het eind? – dan ben je ‘Clear’ en tot veel meer in staat. In die zin is ook de ‘leer’ van de Scientology niet zo gek – het is iets dat elke therapie beoogt – en voor mensen met weinig verstand van zaken waarschijnlijk indrukwekkend. Alleen is er een gemeenschap rond ontstaan die is ontspoort tot een soort gezwel waar je niet blij van wordt.
Bij de vrije scholen van Steiner gaat het om het in balans ontwikkelen van kinderen. Dwz: Niet alleen de linker hersenhelft wordt voornamelijk ontwikkeld, wat bij het reguliere onderwijs het geval is, maar ook de rechter hersenhelft. De rechterhelft is veel meer betrokken bij het gevoelsleven en creativiteit, vandaar dat er in de Vrije Scholen veel meer aan kunst wordt gedaan. De juistheid van die visie is naar mijn idee allang bevestigd. Het ontwikkelen van creativiteit middels kunst of wat dan ook komt de rationele kant ten goede.
Overigens is het altijd juist om ergens “heel voorzichtig” mee te zijn, Scientology is een goed voorbeeld, maar dan niet op basis van een beschuldiging dat iets “een nogal wazige leer” is. Als die leer voor jou namelijk wazig is, dan weet je er gewoon te weinig van en ontbreekt meteen de basis van je kritiek. Ook over het vermeend racisme van Steiner bestaan veel misverstanden, maar dat laat ik hier maar rusten, want dat wordt teveel een zijpad.
Janus.
@Janus: De Anthroposophie is voor een groot deel gebaseerd op de vermeende helderziendheid van Steiner, en voor een ander deel op de Theosofische beweging van Madame Blavatsky, die ook nogal wat bij elkaar heeft gefantaseerd, maar die echter naar de smaak van Steiner iets te oosters georienteerd was. Wie iets meer dan oppervlakkig door zijn uitgebreide oeuvre gaat, wordt geconfronteerd met een geheel alternatieve wereldgeschiedenis, waarvoor geen rationele basis te vinden is (en dat is wat ik bedoel met wazig). Dat zijn ‘geesteswetenschappen’ geen wetenschap zijn, blijkt ook wel als je realiseerd dat zijn werk buiten zijn eigen kringen niet of nauwelijks geciteerd wordt. Ook de Antroposofen zelf lopen zelf niet echt te koop met zijn verhalen over Atlantische wortelrassen, reincarnatie, Christiaan Rozenkruis, enz. Het zou maar potentiele toekomstige leden alleen maar afschrikken…
Dat doet niets af van het feit dat het inderdaad beter is om zowel creativiteit als rationaliteit te ontwikkelen, maar daarvoor heb je die hele irrationele ballast niet nodig. Ook staat voor mij buiten kijf dat de meeste hedendaagse antroposofen zich verre houden van racisme. Toch zijn een aantal teksten van Steiner glashelder racistisch. Zelfs de antroposofische beweging zelf heeft dat erkent.
Tenslotte, wetenschap is niet democratisch. Zelfs als 99% van de wereldbevolking iets vindt, maar dat in strijd is met de observaties, dan wordt dat daardoor niet plotseling waar; een klein clubje criticasters kunnen het dus prima bij het rechte eind hebben: het is een kwestie van naar hun argumenten luisteren.
@ Jeroen 27.
Het is me duidelijk, en jou ook, neem ik aan, dat onze gedachten over de Antroposophie sterk uiteen lopen en aangezien een verdere discussie daarover in deze draad niet alleen vrij onvruchtbaar zou zijn, vrees ik, maar ook naar mijn idee teveel offtopic zou worden, laat ik het daarbij. Wel nog een paar punten die meer algemeen zijn.
Dat geesteswetenschappen geen wetenschap zijn in de zin van ‘wetenschap’, blijkt ook uit het feit dat religies in het algemeen niet worden geciteerd door de wetenschap, dat geldt niet alleen voor de Antroposophie. Maar dat zegt weinig. Uiteraard heeft de wetenschap vele beweringen van religies onderuit gehaald, maar vooral bij de kwantumfysica gaat het andersom: deze bevestigt dingen die duizenden jaren geleden al zijn opgeschreven. En hoe meer er meetbaar wordt, hoe meer er zal worden aangetoond: telepathie, helderziendheid enz, allemaal zaken die met velden te maken hebben die nog niet gedetecteerd kunnen worden en dus worden die zaken door de huidige wetenschap als niet bewezen beschouwd. En dat is meteen de achilleshiel van de wetenschap: die meetbaarheid is en zijn beperking.
Q: “Dat doet niets af van het feit dat het inderdaad beter is om zowel creativiteit als rationaliteit te ontwikkelen.”
Daar ben ik het mee eens en dat is dus een pré van de Vrije Scholen (en andere die dat principe hanteren). En dat er dan mensen zijn die in de verdediging schieten als er lastige vragen worden gesteld – zie de door jou geleverde site – is een algemeen menselijk verschijnsel. Te betreuren uiteraard, maar ook dat is niet exclusief iets van de Antroposophie of de Vrije Scholen.
Dat de hedendaagse Aantroposophie de rassenleer van Steiner terug heeft getrokken, is natuurlijk logisch en is gebeurd, naar ik aanneem, onder druk van de buitenwereld, niemand wil met ‘racisme’ geassociëerd worden, zelfs niet als dat onterecht is. Datzelfde zie je bij de Zwarte Pieten discussie. Ook bij die discussie kun je je afvragen in hoeverre de beschuldiging van racisme reëel is.
En uiteraard moet je ook naar een klein clubje criticasters luisteren, maar wel in perspectief.
Janus.
@Janus: Ik denk dat we het inderdaad niet snel eens zullen worden over Antroposofie. Ikzelf beschouw alle religies als schadelijk, omdat zij kennis-claims doen op basis van aannames en overtuigingen die geen basis hebben in de geobserveerde wereld. Daarmee leiden zij tot handelingen die zinloos of contra-productief zijn. Ik kan je alleen aanraden “De betovering van het geloof” van Daniel Dennett te lezen.
De claims over kwantummechanica, gevoed door fratsenmakers als Deepak Chopra, tonen een schrijnend niveau van onkunde aan over zowel de kwantummechanica en van wat er nu werkelijk in die oude teksten staat. Ik zou pas echt onder de indruk zijn als ergens in die oude teksten ondubbelzinnig de vergelijking van Schrödinger terug zou komen. (En als iets dergelijks een keer gebeurd, ben ik echt niet te beroerd dat te erkennen, zo is er een keer een patent op het gebruik van neem als insecticide ongeldig verklaard omdat het in de Ayurveda stond.)
Wat jij de achilleshiel noem is de grote kracht van de wetenschap: de eis dat resultaten reproduceerbaar moeten zijn zorgt ervoor dat allerlei onzin over het algemeen redelijk snel uitgefilterd wordt. Zonder bewijs geen wetenschap, en iemand die uitzonderlijke claims maakt zal met uitzonderlijk bewijs moeten komen.
@ Jeroen 29.
Mijn reserves tav vooral de westerse religies is juist gebaseerd op mijn kennis van spirituele wetten.
Zwart-wit gesteld zijn er twee soorten kennis. 1, Die van de linker hersenhelft, de logica, onderzoek, de moderne wetenschap enz. En 2, de kennis van de rechter hersenhelft. Die kennis kun je niet opdoen door over iets na te denken, die kennis kun je alleen maar ontvangen, maar je moet je er dan wel voor open stellen. (Jij zult dit ongetwijfeld “wazig” noemen en in zekere zin heb je gelijk: het is ongrijpbaar, maar Einstein wist maar al te goed wat hiermee bedoeld wordt.) Korter gezegd: je hebt de kennis van het denken en de kennis van het niet-denken. Beide vormen van kennis dienen mekaar aan te vullen en ontwikkeld te worden. Daarom moet het onderwijs daarop gericht zijn.
En als de wetenschap zich beperkt tot het herhaalbare – wat ze doet – dan kan ze het niet-herhaalbare dus niet bewijzen. Dat lijkt me toch een groot gemis.
Nog een aanvulling over dat vermeend racisme van Steiner. Het boek ‘De Volkszielen’ bevat een aantal voordrachten van hem en die hadden o.m. ten doel de vrede te bevorderen. (We spreken 1910.) Discriminatie van het ene ras tov het andere past beslist niet in die doelstelling.
Dat boek van Dennett ga ik niet kopen, ik moet Nietzsche nog lezen. :)
Janus.